Sa mbang mai rivang Kapul urang sup meta quận Tân Bình, dua ayut Lê Uyên Phương Ngân saong Võ Trung Nghĩa haong dom ayut bac di sang bac Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong di quận 5, TPHCM oh plaih hu drut drui tuk mehit urang sup meta ndom ka kan kandah bo drei gaok dalam rai diuk. Thei jeng caong khin hu thau anak mbaok drei nan lac hagait, labik vin taom dhar drei lac hagait saong mbaok meta urang dang anak drei yau habar.

  Thau hu bruk cuang kandah di urang sup meta, Ngân saong Nghĩa ba tangin tame roh duah dự án “meta công nghệ brei ka urang sup meta”. Pandap bo nyaom ini ngak tabiak nan lac sa baoh camin piah thaot saong ba dữ liệu tame hệ thống nhúng piah langyah, xử lý thaot binguk saong salih jeng định dạng âm thanh brei thau biak cambaih laih. Tuk urang pandar cuk tame, camin meda thaot labik vir taom dar atau mbaok meta manuac urang meng dalam labik 2 mét blaoh salih tapa hệ thống Raspberry Pi 3 piah ngak jeng âm thanh mô tả daong ka Urang sup meta thau hu khoảng cách, thaik thaok saong dom chi tiết di menuac atau pandap nan. Lê Uyên Phương Ngân brei thau lac nyaom daok ngak pasiam piah tukvak xử lý thaot binguk di camin samar drah jang saong patagok kein lagaih ka pandap ini: “Dalam harei hadei, bruk akaok mereip lac khaol dahlak caong ngak patrun mô tả di camin piah ka tukvak ba tabiak kết quả samar jang. Hadei di nan khaol dahlak daok roh duah piah peih prong dom gah meda mong iek hu tapa hệ thống dut haong kết quả urak ini. Khaol dahlak jeng duah jalan piah ngak ka nyu sit jang kích thước di pandap daong ka urang pandar mbuan laghaih jang. Saong puac di abih khaol dahlak caong khin pasiam jang mức độ chính xác ka pandap ini .”.

      Dalam tuk nan, meng 120 ribau đồng piah blei camera saong rilo harei roh duah, ngak iek, Nguyễn Vĩnh Huy, anek saih sang bac Trung học phổ thông Tiểu La di huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam hu ngak salah dự án “Jalan nhận dạng ngôn ngữ ký hiệu piah paglaong bruk taom gaok ka urang kamlo tangaoh”. Hệ thống kayua Huy ngak tabiak pambak tui ngôn ngữ lập trình Python tapa camera piah thau hu chuyển động di palak tangin urang pandar meng môi trường saong xử lý ba tabiak dữ liệu tương ứng meng database. Langiu di bruk pandar jalan tui iek cử động palak tangin meng phần mềm langyah siam kadha tanjak hadah bo Huy daok pandar mạng CNN piah truy xuất, parabha kết quả daong ka urang kamlo tangaoh mbuan si ndom biai nao mai haong manuac sia.  Nguyễn Vĩnh Huy lang yah: “Adei hu pambuak pagam 2 jalan ngak ini haong gauk piah ka nyu cakrok patagok taong abih pren khang di gauk piah ngak jeng sa jalan daong thau ka sap ndom ngôn ngữ ký hiệu samar drah saong mbuan lagaih jang. Phần mềm ini hu thiết kế piah peih ngak tui nền tảng biar kayua adei thau lac dom urang tangaoh oh hu rilo jien pandai piah pandar dom jalan ngak chit jien karei.”.

      Jeng caong khin hu sa pandap kein laba daong ka nyaom urang yếu thế dalam bol bhap rahra, Trần Tiến saong Bùi Trung Kiên, anek saih sang bac Trung học phổ thông Trần Phú di bal Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng jak gauk ngak tabiak pandap daong ka urang ruak bại liệt pathram saong pasiam veik chức năng. Yau sa baoh kik daok, dom thao tác di máy tập mbuan mbiah, laghaih pandar caik ka urang bại liệt halei jeng meda pandar hu bo oh caong hu bruk daong di urang karei yau dalam sang iek ruak. Baoh kik ini meda hu thiết bị cảm ứng vân tay daong pataom khik veik bruk pathram di urang ruak saong hu màn hình cảm ứng piah tok hu sa megei tangin tapa di urang ruak meda palih ruah hu chế độ laghaih salih ka bruk bấm palih ruah rilo nút. Trần Tiến, urang dalam nyaom brei thau, yaom lac hu rilo tính năng min nyaom njauk khik hu yếu tố kinh tế piah  pambak prong pandap ini tal rilo urang pandar dalam harei hadei: “Mac pathram di khaol dahlak tuk ngak tabiak bloh ye yaom pablei oh ka tal 5 triệu đồng. Dalam tuk hu dom baoh mac karei di sang iek ruak labik adei daok yaom tal 130 triệu đồng. Kayua yaom kaom glaong nan ye janih mac ini tok parabha dom baoh ka yaok sang iek ruak nan ye oh pabak hu hatai caong khin di urang ruak. Langiu di nan dom janih mac ini jeng abih rilo pren yava daong ba, tacei pato di dom urang kỹ thuật”.

     Pandar công nghệ karei di gauk saong pamong tal yaok nyaom urang karei di gauk; min kadha dreih gauk di dom janih pandap ini nan lac piah pasiam  bruk diuk rai ka urang jaoh jo, urang ruak kathao. Dom nyaom ngak tabiak pandap brei thau, prong jang giải thưởng, kadha bo dom adei caong khin nan lac hatai takre roh duah ilamu khoa học di drei meda daong hu dom urang yếu thế trun hu kan kandah, glaih glar, tự ti dalam tuk mbeik drei yam tame rai diuk./.

TPHCM: Học sinh nghiên cứu khoa học hỗ trợ người yếu thế

    Cuộc thi Khoa học, Kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học năm 2018-2019 khu vực phía Nam tổ chức tại TPHCM vừa kết thúc. 122 giải thưởng được trao trong năm nay thể hiện sự sáng tạo; mang tính thiết thực và nhân văn đã làm cho Ban giám khảo bất ngờ. Nhiều học sinh phổ thông đã mang đến cuộc thi các công trình nghiên cứu tâm huyết với mong muốn cải thiện chất lượng sống cho người khuyết tật, bệnh nhân – nhóm đối tượng yếu thế rất cần sự quan tâm từ cộng đồng xã hội. Trong tiết mục “Người tốt việc tốt” hôm nay, mời quý vị và các bạn nghe bài viết của Mỹ Dung, phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam tại TPHCM về những dự án ý nghĩa này:

    Một lần đến thăm Hội Người mù quận Tân Bình, đôi bạn Lê Uyên Phương Ngân và Võ Trung Nghĩa cùng nhóm bạn học Trường Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong tại quận 5, TPHCM không khỏi chạnh lòng khi nghe người khiếm thị nói về khó khăn mà họ đang gặp phải trong cuộc sống. Ai cũng ước ao biết được trước mắt mình là gì, cảnh vật xung quanh như thế nào hay khuôn mặt người đối diện ra sao.

     Thấu hiểu sự thiệt thòi của người khiếm thị, Ngân và Nghĩa bắt tay vào nghiên cứu dự án “Mắt công nghệ cho người khiếm thị”. Thiết bị nhóm chế tạo là một chiếc mắt kính có tích hợp chức năng chụp hình và chuyển dữ liệu về hệ thống nhúng để phân tích, xử lý hình ảnh và chuyển thành định dạng âm thanh mô tả chi tiết. Khi người sử dụng đeo vào, mắt kính sẽ chụp hình cảnh vật hoặc mặt người trong phạm vi 2 mét rồi tự động chuyển sang hệ thống Raspberry Pi 3 để tạo thành âm thanh mô tả giúp người khiếm thị hình dung về khoảng cách, hình dáng và các chi tiết của người hay sự vật đó. Lê Uyên Phương Ngân cho biết nhóm sẽ tiếp tục cải thiện để thời gian xử lý hình ảnh của mắt kính nhanh hơn và gia tăng tính tiện ích cho sản phẩm này: “Trong tương lai, việc đầu tiên là tụi em muốn có thể giảm mô tả của kính để thời gian đưa ra kết quả nhanh hơn. Sau đó tụi em sẽ tiếp tục nghiên cứu để mở rộng những lĩnh vực có thể nhận diện thông qua hệ thống so với kết quả hiện tại. Tụi em cũng sẽ tìm cách để thu nhỏ kích thước của sản phẩm nhằm giúp người sử dụng cản thấy thuận tiện hơn. Và cuối cùng tụi em muốn cải thiện thêm về mức độ chính xác cho thiết bị này.”.

     Trong khi đó, chỉ với 120 ngàn đồng dùng để mua camera và nhiều ngày liền miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm, Nguyễn Vĩnh Huy, học sinh Trường Trung học phổ thông Tiểu La ở huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam đã hoàn thành dự án “Phương pháp nhận dạng ngôn ngữ ký hiệu nhằm nâng cao khả năng giao tiếp cho người câm điếc”. Hệ thống do Huy thiết kế hoạt động dựa trên ngôn ngữ lập trình Python thông qua camera để nắm bắt chuyển động của bàn tay người dùng từ môi trường và xử lý xuất ra dữ liệu tương ứng từ database. Không chỉ sử dụng phương pháp theo dõi cử động bàn tay bằng phần mềm giải quyết tốt vấn đề ánh sáng mà Huy còn sử dụng mạng CNN để truy xuất, phân loại kết quả giúp người câm điếc dễ dàng giao tiếp với cộng đồng. Nguyễn Vĩnh Huy phân tích: “Em đã kết hợp 2 phương pháp này với nhau để cho chúng phát triển tối đa tiềm lực của nhau nhằm tạo nên một phương pháp giúp nhận diện ngôn ngữ ký hiệu nhanh và đơn giản. Phần mềm này được thiết kế để hoạt động trên những nền tảng thấp bởi vì em biết rằng những người khiếm thính không có tiềm lực tài chính tốt để sử dụng các phương pháp đắt tiền khác.”.

     Cũng mong muốn có được sản phẩm hữu ích hỗ trợ nhóm người yếu thế trong cộng đồng, Trần Tiến và Bùi Trung Kiên, học sinh Trường Trung học phổ thông Trần Phú ở Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng đã cùng nhau sáng tạo ra thiết bị hỗ trợ bệnh nhân bại liệt luyện tập và phục hồi chức năng. Như một chiếc ghế ngồi, các thao tác của máy tập đơn giản, tiện dụng để người bại liệt nào cũng có thể sử dụng mà không cần sự hỗ trợ của kỹ thuật viên như trong bệnh viện. Chiếc ghế này có thiết bị cảm ứng vân tay giúp lưu lịch sử luyện tập của bệnh nhân và được trang bị màn hình cảm ứng để chỉ cần một cái lướt tay bệnh nhân có thể chọn được chế độ phù hợp thay vì phải bấm chọn nhiều nút. Trần Tiến, thành viên trong nhóm cho hay tuy tích hợp nhiều tính năng nhưng nhóm phải đảm bảo yếu tố kinh tế để có thể phổ biến sản phẩm này đến đa số người dùng trong tương lai: “Máy tập của tụi em lúc thành phẩm giá chưa đến 5 triệu đồng. Trong khi có những chiếc máy khác ở bệnh viện nơi em ở giá lên đến 130 triệu đồng. Vì giá thành cao nên loại máy này chỉ có thể phân phát vài cái cho mỗi bệnh viện nên không thể đáp ứng nhu cầu do số lượng bệnh nhân khá nhiều. Ngoài ra các loại máy này cũng mất rất nhiều công sức hỗ trợ, hướng dẫn của các kỹ thuật viên”.

     Sử dụng công nghệ khác nhau và hướng đến từng nhóm đối tượng riêng biệt; nhưng điểm chung của những sản phẩm này là để cải thiện chất lượng sống cho người khuyết tật, bệnh nhân nghèo. Các nhóm chế tạo cho biết, hơn cả giải thưởng, điều các em mong rằng là niềm đam mê nghiên cứu khoa học của mình sẽ giúp được những người yếu thế bớt vất vả, tự ti trong quá trình hòa nhập cuộc sống./.