(Jasi lang tapa sap Cam)

  Urak ini, TPHCM hu labaih 10 triệu bhap bani ngan haong jien mek tame kuhria rah tapa tui akaok menuac dang akaok negar gam haong bruk blei pandar pandap pandar biak prong. Abih tih pandap pablei lẻ di bal raya jaik 500.000 tỷ đồng sa thun, dalam nan pandap mbang menyum meblah sa meteh. Ngan haong dom janih pandap mbang menyum, tui kuhria oh ka ginup abih, yaok thun bal raya caong hu jaik 660.000 tấn brah, 85.000 tấn saradang, 60.000 tấn menyek mbang, 216.000 tấn ralaow pabui, 130.0000 tấn ralaow menuk, 1 tỷ baoh menuk, ada saong jaik 1 triệu tấn njam patam baoh karaoh, 132.000 tấn kaya ikan dalam aia... Anak meta mboh lac, tok hu jaik 30% dom pandap panda kaya nong tame dalam bal raya hu ngak tui chuẩn VietGap saong glaong jang. Makna hu binah kayua blei pandar kaya nong oh ka neh rabha cambaih halei ngak tabiak tui chuẩn saong halei ngak tabiak oh ka chuẩn. Amuk Nguyễn Thị Bạch Mai, Akaok Kapul urang nong bal raya HCM ndom lac yau ini: Khaol drei daok jak ba urang nong ngak tui VietGap- hacih- siam mekre. Yau nan min, meyah mikva ngak siam ye pandap panda di urang nong hu tame abih hệ thống phân phối, oh hu bruk pala njauk ye laik yaom halei oh ?.

Đồng Tháp nan lac sa tỉnh hu rilo kaya nong pabak ka darak pasar bal raya ngan haong dom janih pandap praong yau: brah, ikan, baoh kayau…Tỉnh ini jeng daok kham merat jak ba urang nong ngak tui chuẩn bahrau, min ngak tabiak bloh ye tame kênh phân phối hiện đại di bal raya jeng oh mbuan hagait kayua hu biak rilo makna. Ong Nguyễn Hữu Dũng, AkaokSở Công thương tỉnh Đồng Tháp ndom tapak: Pandap mek hu chuẩn ba tame siêu thị njauk tavak dom quy định bo urang nong kan si ngak hu. Hu dom urang nong duh hatai lac, pakat angaok ye ndom pang mbuan, min tuk tame siêu thị gaok pakat ala ye biak kan tame. Dom kan kandah nan menek tabiak dom bruk yau yaom kaom trun tagok,  laba bier, pala drak hacih sa-at oh ka hu labik dang khang kajap.

Urak ini, 85% urang blei pandar di bal raya blei kaya nong di darak meng kan. Min bruk blei pandar di dom kênh phân phối hiện đại dak harei dak tagok samar saong dom hệ thống phân phối hiện đại jeng daok peih prong yaok harei. Tok ta-eng Liên hiệp Hợp tác xã thương mại Bal raya (Saigon Co.op) urak ini hu 109 siêu thị saong siêu thị praong, 441 cửa hàng pandap panda- bách hóa- mbuan laghaih. Taong abih kênh phân phối hiện đại di bal raya pabak hu 20% bruk blei kaya nong ngan haong 1.000 tấn njam patam, 500 tấn baoh karaoh, 60 tấn ikan, 110 tấn kaya ikan dalam aia, 1.700 drei pabui, 40.000 drei menuk...sa harei. PGS.TS Trần Tiến Khai, sang bac Đại học Kinh tế TPHCM daok roh duah sa chuỗi cung ứng kaya nong di bal raya ndom lac: Biak di nyu 80% pandap panda kaya nong pablei di darak pasar kol drei oh pasang iek hu abih an toàn thực phẩm. Lac tal tuk dom gah pablei pandap tui kênh hiện đại saong dom doanh nghiệp njauk daok la veik haong gauk piah ginum biai saong padang hu sa  bộ tiêu chuẩn piah pandar haong gauk.

Nan ye, bal raya brei thau meda pandar kênh phân phối hiện đại piah chuẩn hóa kaya nong, caong khin gah ngak saong pabak pandap panda njauk tui chuẩn saong urang blei pandap hu labik phân phối chứng nhận. Min piah plaih bruk yaok hệ thống ba tabiak sa chuẩn atau chuẩn oh cambaih laih ngak kan kandah ka urang ngak tabiak ye hệ thống phân phối hiện đại njauk daok veik haong gauk piah ba tabiak bộ tiêu chuẩn ka pandap panda kaya nong. Anak meta, Sở Công thương bal raya pandar dom labik phân phối: định chuẩn pandap panda tui VietGap, GlobalGap saong glaong jang nan lac Organic; sanya blei dom sản lượng thu hoạch; tok taduan mek pablei pandap đạt chuẩn; daong bruk parang iek, brei palih ruah dahlau ngak nhãn hàng karei. Ong Nguyễn Ngọc Hòa, Phaok Akaok Sở Công thương TPHCM ndom lac: 10 thun tapa khaol drei jak ba urang blei pandar pandap Việt meng hatai ranam, meng hatai anit taneh aia, meng bruk daong veih. Min khaol drei oh meda jak ba saong pok sap iew yau nan miat miat hu bo pandap Việt njauk prong tagok, njauk siam tagok, paglaong angan je di drei piah meriak gauk, piah mek hu hatai di urang blei pandar. Piah nâng tầm ye khaol drei njauk chuẩn hóa veik.

Tapa 10 thun peih bruk jak ba “Urang Việt Nam dahlau di abih njauk pandar pandap Việt Nam”, di darak pasar bal raya HCM, nyaom pandap công nghệ, pandap panda tapa chế biến di Việt Nam jeng hu labik dang bloh. Min nyaom pandap panda kaya nong oh ka biak biai mek hu hatai jia di urang blei pandar, chất lượng jeng oh ka samu gauk dalam tuk hatai caong khin di urang blei pandar ngan haong nyaom pandap ini dak harei dak glaong. Doanh nghiệp saong urang nong meda ngak tabiak hu tui tanut chuẩn, min caong hu hệ thống phân phối hiện đại njauk nao dahlau dalam bruk blei tame nan ka meng meda hu urang blei pandar siam di abih./.

  TPHCM: Làm gì để người tiêu dùng tự nguyện lựa chọn nông sản Việt?

TPHCM đang có nhiều hoạt động tổng kết 10 năm thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đồng thời đề ra nhiều giải pháp thực hiện cuộc vận động này trong thời gian tới. Đáng chú ý là trong các giải pháp ấy, thành phố đặc biệt quan tâm đến việc sản xuất và tiêu thụ nhóm hàng nông sản thực phẩm với mục đích làm sao để nông dân thành phố và cả nông dân các tỉnh thành cung cấp nhóm hàng này phải thay đổi cách canh tác, nuôi trồng. Từ đó, người tiêu dùng sẽ tự nguyện lựa chọn nông sản thực phẩm Việt chứ không cần phải kêu gọi nữa.

Hiện nay, TPHCM có hơn 10 triệu dân với thu nhập bình quân đầu người đứng đầu cả nước cùng nhu cầu tiêu thụ hàng hóa rất lớn. Tổng mức bán lẻ hàng hóa của TP gần 500.000 tỷ đồng/năm, trong đó hàng tiêu dùng chiếm một nửa. Đối với một số mặt hàng thực phẩm thiết yếu, thống kê sơ bộ mỗi năm thành phố cần khoảng 660.000 tấn gạo, 85.000 tấn đường, 60.000 tấn dầu ăn, 216.000 tấn thịt heo, 130.0000 tấn thịt gia cầm, 1 tỷ quả trứng gà, vịt và gần 1 triệu tấn rau củ quả, 132.000 tấn thủy sản... Trên thực tế, chỉ có khoảng 30% lượng hàng nông sản thực phẩm vào thành phố được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap và cao hơn. Nguyên nhân có phần do tiêu thụ nông sản thực phẩm chưa phân biệt rõ giữa sản xuất theo chuẩn và chưa theo chuẩn. Bà Nguyễn Thị Bạch Mai, Chủ tịch Hội Nông dân TPHCM đặt vấn đề:Chúng ta đang vận động nông dân sản xuất theo VietGap- sạch- an toàn. Tuy nhiên nếu bà con thực hiện tốt thì sản phẩm của nông dân có đảm bảo đi hết vào hệ thống phân phối, không có trường hợp được mùa mất giá hay không?

Đồng Tháp là một địa phương có một lượng lớn nông sản thực phẩm cung cấp cho thị trường thành phố với các sản phẩm chủ lực như: gạo, cá, trái cây…Tỉnh này cũng đang nỗ lực hướng nông dân sản xuất theo tiêu chuẩn tiên tiến, nhưng sản xuất rồi thì vào kênh phân phối hiện đại của thành phố cũng không dễ dàng gì vì rất nhiều lý do. Ông Nguyễn Hữu Dũng, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Đồng Tháp thẳng thắn phản ánh: Hàng đạt chuẩn đưa vào siêu thị vấp phải những quy định mà nông dân khó thực hiện được. Có những nông dân than rằng, cấp trên thì nói nghe dễ, nhưng khi vào siêu thị gặp cấp dưới thì khó vào lắm. Tất nhiên, những khó khăn đó đẻ ra các chuyện như giá cả bấp bênh, lợi nhuận thấp, sản xuất sạch chưa có chỗ đứng vững chắc.

Hiện nay, 85% người tiêu dùng thành phố mua nông sản thực phẩm ở chợ truyền thống. Nhưng xu hướng tiêu dùng ở kênh phân phối hiện đại đang tăng nhanh và bản thân hệ thống phân phối hiện đại cũng đang mở rộng từng ngày. Chỉ riêng Liên hiệp Hợp tác xã thương mại Thành phố (Saigon Co.op) hiện có 109 siêu thị và đại siêu thị, 441 cửa hàng thực phẩm- bách hóa- tiện lợi. Toàn bộ kênh phân phối hiện đại của TP đáp ứng 20% nhu cầu nông sản thực phẩm với 1.000 tấn rau củ, 500 tấn trái cây, 60 tấn cá, 110 tấn thủy hải sản khác, 1.700 con heo, 40.000 con gà...một ngày. PGS.TS Trần Tiến Khai, trường Đại học Kinh tế TPHCM đang nghiên cứu về chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm của TP cho rằng: Rõ ràng là 80% thực phẩm tiêu thụ thông qua chợ thì chúng ta không có khả năng kiểm soát được an toàn thực phẩm một cách tuyệt đối. Đã đến lúc các nhà phân phối theo kênh hiện đại cùng các doanh nghiệp phải ngồi với nhau để khẳng định lại và hình thành được một bộ tiêu chuẩn dùng chung.

Cho nên, TP xác định sẽ dùng kênh phân phối hiện đại để chuẩn hóa nông sản thực phẩm, yêu cầu phía sản xuất cung ứng hàng đúng chuẩn và người tiêu dùng mua hàng đã được nhà phân phối chứng nhận. Nhưng để tránh được tình trạng mỗi hệ thống đưa ra một chuẩn hoặc chuẩn không rõ ràng gây khó cho người sản xuất thì hệ thống phân phối hiện đại phải ngồi lại với nhau để đưa ra bộ tiêu chuẩn cho hàng nông sản thực phẩm. Trước mắt, Sở Công thương TP yêu cầu các nhà phân phối: định chuẩn hàng hóa theo VietGap, GlobalGap và cao hơn là Organic; cam kết thu mua sản lượng thu hoạch; chỉ nhận bán hàng đạt chuẩn; hỗ trợ trưng bày, ưu tiên chọn làm nhãn hàng riêng. Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Công thương TPHCM khẳng định: 10 năm qua chúng ta đã vận động người tiêu dùng ủng hộ hàng Việt bằng tình cảm, bằng lòng yêu nước, bằng sự hỗ trợ. Nhưng chúng ta không thể vận động và kêu gọi mãi mãi được mà hàng Việt phải lớn lên, phải khẳng định, nâng tầm mình để cạnh tranh, để chinh phục người tiêu dùng. Để nâng tầm thì chúng ta phải chuẩn hóa lại.

Qua 10 năm thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, tại thị trường TPHCM, nhóm hàng công nghệ, hàng hóa qua chế biến của Việt Nam đã có chỗ đứng. Nhưng nhóm hàng nông sản thực phẩm chưa thực sự tạo được niềm tin với người tiêu dùng, chất lượng cũng chưa đồng đều trong khi nhu cầu, yêu cầu của người tiêu dùng với nhóm hàng này ngày càng cao. Doanh nghiệp và nông dân sẵn sàng sản xuất đạt chuẩn, nhưng cần có hệ thống phân phối hiện đại tiên phong trong tiêu thụ thì mới có thể tiếp cận người dùng hiệu quả nhất./.