Thun bac 2018-2019, bal raya HCM hu labaih 1 triệu 670 ribau anek saih, rilo jang jaik 67 ribau anek saih dut haong thun BAC dalau. Dalam nan, dom anek saih tagok rilo di abih lac pakat tiểu học jaik 27 ribau adei, patui di nan lac pakat mầm non jaik 20 ribau adei. Yaom lac gah Pato megru bal raya ba tame pandar jaik 1 ribau duk bac bahrau dalam thun bac ini min tui bruk di anak meta lac biak kan piah  pabak hu siam ka taong abih anek saih. Dom anek saih akaok pakat tagok rilo daok ngak ka ralo quận lingiu ban oh pabak ginup sang bac tal bac, ngak pambak tal sĩ số tal bac jeng yau bruk bac 2 van dalam harei.

Yau di quận Bình Tân, sa dalam dom labik pandiak ka bruk palih ruah anek saih akaok pakat di bal raya HCM thun ini jeng dang anak bruk mbuan patagok sĩ số tal bac. Thun bac ini, quận Bình Tân hu padang bahrau 3 sang bac mầm non, pasiam veik ralo sang bac, duk bac piah duh ka anek saih. Yaom lac yau nan, min kayua anek saih rilo jang nan ye sĩ số tal bac di dom sang bac dalam quận thun INI meda tagok biak ralo. Tui kuhria pakat tiểu học sĩ số tal bac meda tagok, meng 42 anek saih sa tal di thun bac dahlau tagok labaih 43 anek saih sa tal. Ngan haong bậc trung học sơ sở, sĩ số trung bình meda hu 44 anek saih sa tal. Ong Ngô Văn Tuyên, akaok Jabat pato megru quận Bình Tân brei thau: “Pakat trung học cơ sở thun ini hu 8.300 anek saih meng tal 5 tagok tal 6. Dalam tuk nan thun bac meng blaoh dalam quận tok hu 5.300 anek saih tốt nghiệp pakat trung học cơ sở. Yau nan pakat trung học cơ sở tagok jaik 3 ribau anek saih. Pakat tiểu học thun ini tagok jang 6 ribau anek saih tame tal 1. Nan lac áp lực ka quận.”.

       Lingiu di bruk tagok sĩ số, bruk tagok ralo anek saih jeng ngak brei patrun chất lượng pato pakai di ralo quận huyện tuk dom gilang tapuk, mblang ma-in, bãi tập, duk ngak iek… jeng sit sot, kurang jien ngak. Min bruk duh hatai praong jang jeng lac bruk kurang gru pato di 24 quận, huyện. Ong Lê Hồng Sơn, Akaok Sở Pato megru bal raya HCM brei thau, urak ini, bruk palih ruah gru pato di dom quận huyện jeng daok suai damuai, oh ka hợp lý. Tukvak tame bac jaik tal bo tal urak ini daok hu oh takik quận huyện jeng oh ka ba tabiak hu danak dak palih ruah gru pato ka thun bac bahrau. Meyah oh samar ramik pasiam veik ye meda hu dom tal bac oh hu gru dang pato tuk tame thun bac bahrau. Ong Lê Hồng Sơn lac:“Sở Nội vụ hu duyệt kế hoạch biak aval piah ka Sở pato megru bal raya HCM peih bruk palih ruah viên chức ngan haong dom sang bac phổ thông, dom jabat di drei. Yau nan min, bruk ngak ini di jabat Nội vụ dom quận, huyện daok suai damuai saong tacei pato oh ka samau gauk. Ralo trưởng phòng pato megru brei thau tal bilan 10 anak tal meng hu quyết định palih ruah viên chức dalam tuk nan dalam bal raya meng harei 20/8 lac peih thun bac bahrau”.

        Kurang gru pato di ralo pakat bac, gah pato megru bal raya HCM daok kurang ralo vị trí quan trọng karei dalam sang bac yau gru pato tư vấn tâm lý, kế toán, y tế học đường. Ini lac dom gru pato biak cần thiết dalam sang bac min tui adat hukum urak ini oh công nhận chức danh ka 3 vị trí ini dalam sang bac, bo dom cei gru anai gru njauk kiêm nhiệm nan ye siam lagaih oh ka glaong. Kayua yau nan ye, dalam van ngak bruk bahrau ini haong Bí thư Thành ủy TPHCM, urang dang akaok Sở pato megru bal raya hu pok panuac caong ban raya daong piah peih taleih kadha ini. Min tui Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân, bruk parabha 3 vị trí nan njauk hu gah pato megru bal raya kuhri kuhria ka cambaih laih piah mek hu siam mekre glaong di abih: “TPHCM urak ini hu 2.262 sang bac, meyah yaok sang bac hu pabak 3 vị trí ini, khaol drei hu jaik 7 ribau vị trí njauk bayar jien bilan bahrau, jeng glaih ralo. Nan ye khaol drei njauk kuhri kuhria cambaih laih iek dalam 3 vị trí y tế học đường, kế toán saong tư vấn tâm lý ye vị trí halei njauk hu dahlau, pakat halei caong hu urang halei. Khaol drei njauk hu đề án khả thi gah jien padai pambuak pagam haong tự chủ, daok meyah ngak sa mbang bloh ye glaih glar ralo.”.

         Bal raya HCM brei thau lac daok caik 25% jien di bal raya brei ka gah pato megru. Bruk đầu tư taneh riya piah padang ngak sang bac duh ka anek saih dom pakat jeng hu ba tabiak. Tal thun 2020, bal raya ba tabiak jalan ngak meda mek hu tỷ lệ 300 sang bac ka 10 ribau bhap bani dalam umo nao bac. Tukvak oh daok rilo, piah peih ngak siam jalan ngak ini saong dom bruk hu ba tabiak dalam nyaom biai peih tabiak jalan ngak ka  thun bac bahrau 2018-2019, gah pato megru bal HCM njauk samar pasiam veik dom kan kandah anak meta saong pataom dom pren khang piah patagok taong abih chất lượng pala manuac./.