Dom bruk ngak piah uan rok Tết sak kubau 2021 saong papaok bánh chưng alin bhap bini kan kathaot meda hu peih tabiak di palei ilamo raivang main dom bangsa Việt Nam ( Hà Nội)  meng harei 29/1 tal harei 1/2 (lac meng harei 17-20 bilan mat thun sak takuk). Ni lac bruk ngak hu makna siam ghieh hu palei ilamo – rivang main dom bangsa Việt Nam peih ngak yaok thun meng rilo thun tapa. Yaom jien piah ngak hu ieu pataom meng xã hội hóa, rik daong di dom manuac urang, dom doanh nghiệp ngak pahla. Tui kuhria, mban peih bruk meda caga labaih 1.000 paok pandap, yaok paok hu yaom labaih 500.000 đồng (hu 2 bánh chưng, 1 pa-op mứt Tết, 5 kg brah, 1 klaok manjek mbang, 1blah aw laar atau phui bahrau...). Dom paok pandap ni hu ba tal tangin urang kathaot di dom tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị.

Darak bingu xuân “Angaok tapen ia ala gilai” di tapen kraong Bình  Đông, Quận 8, TP.HCM thun ini hu peih tabiak meng harei 6/2 tal harei 11 bilan 2 njauk harei 25 tal 30 bilan Mat tui saka ia bulan) hu biak rilo bruk ngak biak sambai. Ini lac thun akaok meti darak bingu xuân “Angaok tapen ia ala gilai” di tapen kraong Bình  Đông, Quận 8, TPHCM hu palih ruah tame angan 19 bruk ngak ilamu, nghe thuat praong di Ban raya. Meng sa bruk pablei salih angaok kraong di bhap bini labik ini, darak bingu xuan  tapen kraong Bình Đông thun ini hu peih ngak tani tanat, praong  jang yaok thun. Langiu di bruk ngak brei mekre, pagheih ban nao tabiak, tatua ka 6 di labik tapen kraong Bình Đông, danak dak meda hu peih dom bruk yau papaok ahar bánh chưng, daoh tamia tài tử, cải lương, tamia rối, daoh bội, pakacah thaot binguk ngan saong kadha “Angaok tapen ia ala gilai”, pakacah Ghaiy gilai bingu ka dom kapal gilai di urang pablei salih saong po bein, pakacah Sang bingu ngan saong 79 baoh sang bhap bini di jaln nao tabak gam ngak mekre meng bingu di sang drei.

  Bruk pala bimao bào ngư xám di dom urang đảng hu ba mai kein laba kinh tế saong paglaong jien mek tame dalam bruk ngak nong di bhum atah bayah Sơn Điền, huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng. Yau sang ong K’Vít di xã Sơn Điền hub uh tame labaih 70 triệu đồng padang ngak sang pala bimao di taneh praong 60 m2, ngak jalan pruh ia tự động, blei phôi, meo bimao bào ngư mai pala. Ong K’Vít brei thau: “pala bimao ini takik phun jien jang dut saong dom janih karei, takik prein ngak, min urang pala brei ngak catang dom bruk, meng padang ngak labik pala bimao, rami ramik phôi tal bruk ramik nhiệt độ, ia harei, độ ẩm dalam sang pala bimao jeng brei lagaih, bimao meng tagok siam hu”.

Karja tỉnh Nam Định njauk hatai bruk ba tabiak di UBND TP Nam Định lac oh peih bruk khai ấn saong brei ấn kalan Trần akaok thun birau anek sak Kubao 2021 piah pacang caga jit Covid-19. Melam 14 bilan tha, tok dom urang taha peih bruk ngak adat cambat sit piah cuh gilau kakuh dom Patao Trần. Kalan oh taduan tuai mai likau ấn saong hu mbaok tuk peih ấn dom harei nan. Adat peih ấn saong brei ấn di melam 14 bilan tha tui saka ia bulan, pachreih yaok pluh ribau tuai damuai grauk labik tuh mai. Rilo thun, melam peih ấn bhian rah tabiak meblah gauk srau kadau.

  Danak dak “Gaok gauk puac thun -Táo Quân” hu ghi hình blaoh di melam  26/1 di Cung ilamo Hữu nghị Việt Xô-Hà Nội. danak dak hu papar binguk dalam 120 minit di maong 8 melam 11/2 (lac 30 Tết). danak dak thun ni jeng hu mbaok dom diễn viên hu pambuak haong "Táo Quân" dalam rilo thun tapa yau ye nghệ sỹ Quốc Khánh, Chí Trung, Quang Thắng, Công Lý, Tự Long, Xuân Bắc, Vân Dung. “gaok gauk puac thun 2021” hu ndem tal dom bruk rahtabiak di rahra dalam thun tapa, dalam nan praong di abih jeng lac bruk kham marat di rahra yam tapa jit praong COVID-19, pasiam dom khut khat meng bala di langik tasik saong daok khik  ka kinh tế patagok.

  Yam ndoc peih ngak Facebook Mark Zuckerberg brei thau, jien mek tame kuhria abih tih di Facebook lac 28 tỷ USD, tagok 33% dut saong tukvak ini thun 2019. Tui Facebook, jien mek tame dalm quý 4 tagok rilo kayua salih tapa bruk pablei salih trực tuyến. Dalam thun 2020, tuk ralo di dunya hu jhul pakhang bruk pambuak ảo dalam tuk jit praong Covid-19, Facebook kuhria rah tapa mboh 1,84 tỷ mbang urang pandar yaok harei - tagok 11% dut saong thun dahlau. Dalam nan,  Apple brei thau ka jien mek tame glaong abih ngan saong 111,4 tỷ USD dalam 3 bilan puac thun 2020, tagok 21% di thun dahlau.

Kapul dom urang roh duah ilamo di Khoa Vi sinh di Đại học Uludag di Bursa, Thổ Nhĩ Kỳ hu ngak tabiak sa janih jru xịt idung bo dom urang nan brei thau lac meda pametai virus SARS-CoV-2 dalam 1 minit. Dom urang roh duah ilamo brei thau, hadei di tuk Genoxyn hu ngak pasiam tapa công nghệ nano, jru hu tani tanat jang saong hu siam jang.

Yaok rituh ribau urang daok grauk labik di Ba Lan brei trun jalan cagar veik bruk pakauk plaik metian di rajaei brei tame padar. Ba Lan hu toang yaom lac taneh ia hukum pakauk plaik metian catang abih di châu Âu saong jaik abih lac takik dom mbang klaik metian anek njauk hukum rah tabiak di taneh ia ini lac dom urang metian anek oh tamo. Tui bruk ba tabiak di karja, bruk klak metian anek di Ba Lan brei ngak tui di dom urang njuak manuac kateik, bleih lot atau mbuan ba tal metai amaik. Bruk nan hu ba tabik meng bilan 10 thun 2020 saong rilo urang kamlah gauk. Meng tuk nan mbiah tal ini, hu yaok pluh ribau mbang trun jalan cagar veik quy định ini di rajaei./.

Urang lang: Ai Nghiem & Thu Thao -30/01/2021