CÀ MAU: MENG RAONG HADANG PABLEI SALIH TAPA RAONG HADANG HU TRÁCH NHIỆM
Thứ ba, 06:30, 19/12/2023 Urang lang: Mousa Phương Urang lang: Mousa Phương
VOV4.VOV.VN - Tỉnh Cà Mau hu mbaok taneh raong hadang dang akaok taneh ia. Abih di nyu nan lac, tỉnh hu taneh riya, langik tasik biak lagaih piah patagok dom bruk raong hadang sinh thái yau ye: padai – hadang saong raong hadang mala halui phun glai. Tukvak tapa, tỉnh Cà Mau sangka pambuak gauk cakrok dom bruk ini piah daong ka rahra patagok jien mek tame, lagaih haong jalan cakrok.

Thới Bình lac huyện hu mbaok taneh padai – hadang dang akaok tỉnh Cà Mau lac 20.000 ha dalam abih tih 38.000 ha di tỉnh. Dahlau daih, mangaok dom mbaok taneh ngak padai – hadang, rahra rilo meng pala tabau. Tal thun 2010, jeng daok hu rilo mbaok taneh pala tabau pablak gauk. Tal thun 2017, jaik abih dom mbaok taneh pala tabau hu salih tapa ngak padai haong raong hadang. Hadei di nan, mikva hu tame dom Kapul pambuak bruk, dom Hợp tác xã saong dak harei dak ngak mbang hu siam. HTX Dịch vụ - Ngak padai hadang Trí Lực (xã Trí Lực) urak ini langiu di ngak padai ST24, ST25 tui jalan hữu cơ piah pabak ka doanh nghiệp pablei tapa rilo taneh ia, bo drei hadang raong tabiak jeng mek hu harak chứng nhận ASC piah tame hu dom darak pasar kan tame.

Danak dak “Cakrok bruk ngak padai – hadang hu trách nhiệm” hu Cty TNHH Xã hội hadang brei harak chứng nhận Minh Phú ngak iek hu jak jeng di HTX Dịch vụ - Ngak padai hadang Trí Lực. Danak dak oh lac daong ka rahra patagok jien mek tame di mangaok sa mbaok taneh bo daok ba jalan ka rahra ngak tabiak pandap hacih, hu trách nhiệm haong prein yava di urang blei mbang, hu trách nhiệm khik caga alam môi trường. Ong Lê Văn Mưa, Yam ndok HTX khan lac: “Ngak padai hữu cơ brei ngak njauk jalan ba tabiak. Tuk camereip mikva oh ka bhian randap min hadei di nan mikva thau lac, ngak padai hữu cơ hu laba rilo jang saong labik raong haci hacih. Ngak padai hữu cơ oh pandar rilo dom janih jru hóa học, saong ngak tabiak pandap hacih ba tabiak darak pasar, mikva sahanang hatai blei mbang.”

Huyện Thới Bình urak ini hu labaih 500 ha padai – hadang mek hu dom chứng nhận sinh thái. Dalam 10 thun tal, tỉnh Cà Mau daok pamaong ngak hu 30.000 ha padai – hadang mek hu sa dalam dom chứng nhận hacih, sinh thái di dom kapul nyaom hu angan je di negar langiu, dalam nan pataom rilo di Thới Bình.

Langiu di bruk ngak padai haong hadang, tỉnh Cà Mau hu mbaok taneh raong hadang mala halui phun glai biak praong. Dom rai ini mai, rahra dom huyện Ngọc Hiển, Năm Căn,… kak kajap haong bruk raong hadang mala halui phun glai. Urak ini urang jeng daok khik mbaok taneh glai 60%, mbaok taneh raong hadang 40%, min bruk karei jang lac mikva raong tui jalan salih bahrau. Ong Nguyễn Văn Tiền (daok di xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển) brei thau, dahlau daih mikva blei pajaih mai palao trun, raong hu drei halei mek drei nan, ye urak ini ngak pasiam danao raong tui jalan ba tabiak, hu tukvak pambu thu danao, proi cur pametai anek ruak piah khik siam labik raong: “Tuk palao pajaih drei oh palao mala mbat danao bo palao angaok blah tauk ye takik metai lahik jang. Hadei di tuk palao hu 14 harei drei meng taoh blah tauk tabiak. Drei hadang tuk nan nyu praong, atah labaih 2 phân, tuk nan drei taoh blah tauk tabiak brei ka nyu nao duah pandap mbang.”

Ong Trần Hoàng Lạc, Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hiển brei thau, thun ini huyện hu peih jien labaih 24 tỷ đồng piah daong phun jien brei mesraiy ka rahra cakrok bruk raong hadang. Dalam raong hadang sinh thái, bruk praong abih lac ngak habar salih jalan bhian randap klak, dom gah pambuak tal di huyện daok patagok bruk pato pasram ka rahra: “Piah raong hadang sinh thái mala halui phun glai hu siam, huyện hu tacei pato ngak “sổ tay” ka bhap bini raong hadang tui 2 tukvak. Hu tacei pato, peih pasram blaoh ka jaik abih dom sang raong hadang. Gah chức năng jeng hu peih dom bruk ngak iek saong ba mai kein laba biak glaong. Hu dom bruk, bhap bini tathuak ia mek hu dom pluh triệu, sa malam mek hu jaik sa ratuh kg hadang sú.”

Thun 2022, hadang raong di tỉnh hu labaih 200.000 tấn. Yaom jien mek tame meng pablei  tabiak negar langiu hadang di Cà Mau dom thun jaik ini jeng hu jaik 1 tỷ USD sa thun. Hadang di bhum taneh puac abih di taneh ia ini daok hu pablei tapa labaih 60 taneh ia, bhum taneh./.

Urang lang: Mousa Phương

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)