HUYEN BHUM CEIK BA CHẼ DAONG ATAH KLAK SAHANENG LAC LIKEI ATAU KUMEI
Thứ hai, 10:51, 11/11/2024 Urang lang: Thu Thao Urang lang: Thu Thao
CHAM.VOV.VN - Peih ngak Danak dak 8 “peih ngak bruk urang likei kumei yau samu gauk saong langyah dom bruk samar drah ngan haong urang kumei saong uranaih” di Danak dak bruk ngak negar brei ka cak rok patagok kinh tế - xã hội bhum mikva urang bangsa takik saong bhum ceik, Kapul Urang kumei tỉnh Quảng Ninh hu saong daok peih ngak gam gam rilo bruk ngak lagaih ngan haong jalan ba tabiak glaong jang piah jhul khang bruk sangka ieik glang urang kumei saong uranaih bhum mikva urang bangsa takik saong bhum ceik.

Tui amuk Phạm Thị Thùy Trang, Akaok Kapul Urang kumei huyện Ba Chẽ, lac bhum labik kan kandah abih di tỉnh Quảng Ninh, lac labik pataom rilo mikva urang bangsa takik daok, bruk “salih jalan sahaneng, jalan ngak” rik tame yah klak dom bruk ieik glaong urang likei atau kumei, ngak tui adat cambat meng kan oh daok lagaih dalam sang saong dalam rahra di Ba Chẽ gặp gaok oh takik kan kandah kayua rilo meng lac mikva urang bangsa takik di ini hu jien mek tame daok bier, ilamo, prein ngak, jalan sahaneng daok bier, sahaneng ka bruk urang likei kumei oh njauk gam haong dom adat cambat di mikva saong iek glaong urang likei atau kumei biak trak damak. Amuk Phạm Thị Thùy Trang, Akaok Kapul Urang kumei huyện Ba Chẽ brei thau:

"Urak ini rilo urang kumei saong uranaih kumei bangsa takik di dalam huyện Ba Chẽ gaok biak rilo kan kandah dalam raidiuk jang yau labik dang di drei, bruk patagok di rup drei kayua rilo jalan sahaneng, dom adat cambat oh daok lagaih. Bruk tok diuk, tok pasang tuk ka oh tal umo thun tui adat hukum, tok gauk dalam but pajaih, taong paoh gauk dalam sang, ieik glaong urang likei, maong lap urang kumei gam haong dom bruk bhian randap dalam bruk raidiuk, mbang ngui ngak kan kandah tal alam labik daok saong prein yava di rahra. Bruk peih ngak “salih jalan sahaneng, jalan ngak” piah rik tame bruk yah klak dom bruk iek glaong urang likei atau kumei saong tanarakun jaman dalau dalam sang saong rahra di Ba Chẽ gaok dom kan kandah."

Anak dom kan kandah ini, Kapul Urang kumei daok di huyện Ba Chẽ daok pataom prein tame taoh talaih dom kan kandah piah dak harei dak salih jalan sahaneng di rahra. Sa dalam dom bruk ngak cambaih, nan lac peih ngak dom jalan langyah hu yaom glaong peih ngak salih bahrau tui jalan: dakwah pathau khan tal yaok puk palei, jak ba tal yaok baoh sang. Pambuak paglaong dom yaom glaong di mbang di kapul nyaom, kapul pathau khan ngan haong peih bruk salih bahrau dom mbang ginum biai asal kadha ka bruk peih ngak urang likei kumei yau samu gauk. Bruk ginum biai ini hu peih ngak tui jalan: peih mbang pakacah tui asal kadha; peih dom mbang ma-in ilamo, daoh tamia, padhi sukan di dom kapul nyaom; Paglaong ngak bruk tui kapul nyaom di dom mbang ginum biai. Amuk Phạm Thị Thùy Trang brei thau lac:

" Gam tui di nan, kon dahlak jeng pambuak gam, daong ka adei saai dalam bruk cak rok patagok kinh te, mbang ngui duah jien piah yam tagok tabiak truh kan kathaot khang kajap. Taphia di nan, bruk patagok dom bruk daong ba gauk, anit ranam gauk, ba tabiak dom danak dak daong urang kumei kathaot, urang kan kandah, paglaong bruk ngak mbang, duah jien di urang kumei. Abih di nyu nan lac,, kon dahlak daok pataom prein tame paglaong ilamo, prein ngak bruk, dak harei dak tani tanat bruk hu mbaok tame, urang likei kumei yau samu gauk dalam gah pato magru. Tani tanat bruk urang likei kumei yau samu gauk dalam bruk pambuak tal saong hu mbang tui dom dich vu sangka ieik glang prein yava brei ka urang tuk ndih tapui, danak dak barau di dalam baoh sang kaga  gia dinh".

 Langiu di bruk jhul khang dom bruk pato magru, pathau khan, Kapul Urang kumei huyện Ba Chẽ hu padang ngak 13 kalup kapul Urang kumei ngan haong hukum, 13 kapul praong peih ngak saong ngak njauk tui adat hukum; khik tani tanat saong peih praong bruk ngak siam di 8 kalup kapul raong anek mbik siam, 7 kalup kapul hu ndem ka dom yaom glaong di urang amaik ngan haong bruk sangka ieik glang prein yava tuk ndih tapui saong ngak amaik salamat, 8 bruk ngak “Labik jia tame” di labik rahra, peih ngak bruk pacang caga taong paoh gauk dalam sang, taong paoh urang likei, atau kumei di labik rahra, 7 bruk ngak “padang baoh sang 5 oh, 3 hacih”, 20 bruk ngak “labik hadah hadai 3 hacih”. Abih di nyu nan lac, daong ka urang kumei paglaong bruk raidiuk mbang ngui, Kapul hu jak ba, brei tabiak mbaok kalup kapul adaoh tamia, taong blong, tamia, padhih sukan. Ngan haong jalan sahaneng, jalan maong njauk, oh daok iek bier, oh hu ilamo, maong sa gah blaoh taong yaom, iek lap urang kumei tik hu mbaok tame dom janih padhih sukan bahrau. Meda mboh lac, huyện Ba Chẽ hu ngak jak jeng dalam bruk peih ngak dom bruk daong urang kumei, rik tame paglaong raidiuk, mbang ngui saong jhul khang bruk urang likei kumei yau samu gauk di dalam ban. Bruk ini ieu lac bruk biak hu yaom glaong njauk bac magru jeng ye peih praong./.

Urang lang: Thu Thao

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)