Urak ini, yaom cà phê daok tagok yaok harei, tagok tal yaom glaong di abih lac 100.000 đồng/kg, ngak ka rilo doanh nghiệp ngak cà phê di TP.HCM gaok biak rilo kan kandah, kayua oh caga hu nguyên liệu. Yaom  cà phê gam gam tagok glaong dalam dom bilan meng akaok thun tal ini.

Ong Nguyễn Ngọc Luận, urang padang tabiak angan cà phê Meet More brei thau, dom harak pambuak bruk pablei tabiak negar langiu hu mboh tangin blaoh dahlau di nan ka urang blei di Hàn Quốc ye doanh nghiệp njauk jao pandap haong yaom khat khang. Daok dom đơn pandap bahrau ye doanh nghiệp biak kan ginum biai haong urang blei piah tagok yaom pablei. 

Doanh nghiệp ini brei thau, tuk Ấn Độ, Braxin tame bilan paik asar cà phê, darak pasar meda ramik veik yaom ka nyu laghaih, tuk nan yaom cà phê di Việt Nam oh daok khik hu di tanut glaong. Tuk ini, urang blei meda salih tapa blei cà phê di negar langiu haong yaom siam jang, meyah yau nan, meng urang pala tal doanh nghiệp jeng gaok bruk oh lagaih. Nan ye ong Luận mboh lac dom hiệp hội cà phê saong jabat chức năng njauk hu jalan ngak, pacang cakak bruk jhul yaom cà phê tagok glaong: “Khaol drei njauk daok la veik haong gauk piah hu jalan ngak yau habar ka urang nong saong doanh nghiệp jeng hu laba, pacang bruk pataom khik piah di dom doanh nghiệp FDI. Khaol drei njauk rami ramik yaom cà phê dalam negar. Urak ini, dom doanh nghiệp blei tame ye bal thei thei pataom mek pandap, jhul jaom cà phê tagok glaong. Oh njauk caik ka yaom cà phê tagok samar drah yau nan, oh pasang khik hu.”

Kadha njauk duh hatai lac yaom cà phê tagok glaong min biak takik urang nong hu mbang tui kein laba, doanh nghiệp ngak cà phê gaok kan kandah, kayua doanh nghiệp bhian ngak tal halei ye blei nguyên liệu tal nan, daok urang nong jeng biak takik khik piah cà phê. Labaih 20 thun tapa, yaom cà phê lac labaih 30.000 đồng/kg, tal akaok thun ini, yaom cà phê tagok 60.000 đồng/kg, nan ye urang nong bui sambai pablei chip, kayua urang pala cà phê saong doanh nghiệp dalam negar jeng oh hu thau dahlau ka yaom kaom.

Ong Nguyễn Đức Hưng, Taong Yam ndok Napoli Coffee brei thau lac doanh nghiệp jeng lahik 30% đơn pandap pablei tabiak negar langiu mbang ini kayua yaom cà phê tagok biak glaong. Ong caong khin dom gah chức năng brei ngak siam bruk kuhria mboh dahlau yaom kaom darak pasar, ba tabiak bhum pala saong daong phun jien mesre piah ka doanh nghiệp buh tame pala nguyên liệu. “Kajar palei njauk padang tabiak jalan pambuak gauk, dalam nan hu sở pablei salih cà phê, pambuak haong urang pala cà phê, hợp tác xã saong doanh nghiệp. Pagap yau 3 ong oh khang bo pambuak veik haong gauk ye jeng 1 ong khang nan ka meng meriak gauk hu haong urang (lac doanh nghiệp FDI”.

Di bhum pala cà phê di tỉnh Đắc Lắc, ong Trịnh Đức Minh, Akaok hiep hoi Cà phê Buôn Mê Thuột mboh lac, piah ka gah cà phê cak rok khang kajap ye dom doanh nghiệp njauk buh jien tame pala nguyên liệu, kayua lac rilo doanh nghiệp chế biến, pablei praong tabiak negar langiu cà phê di Việt Nam biak takik buh jien tame ka bhum taneh pala cà phê. Dalam tuk nan, rilo doanh nghiệp negar langiu hu yaok pluh ribau ha cà phê di Đắk Lắk. Taphia di nan, bruk pambuak gauk dalam pabak nguyên lieu njauk tani tanat tapa jalan di hợp tác xã. Ong Trịnh Đức Minh ndom lac: “Doanh nghiệp tok khin ngak bruk, pambuak haong hợp tác xã, daok hợp tác xã pambuak haong urang nong dalam hợp tác xã. Bruk di Karja lac pambuak doanh nghiệp haong hợp tác xã. Daok doanh nghiệp ye njauk pataom tame bruk buh phun jien tame bhum nguyên liệu, pato  pathram, tacei pato, pambuak pagam saong daong bruk blei tame, pablei tabiak, abih di nyu lac darak pasar, dom hợp đồng pablei salih njauk ngak ka nyu catang, ka nyu tani tanat”.

Yaom cà phê tagok glaong di abih min hu biak takik urang nong hu kein laba, daok doanh nghiệp ngak cà phê ye gaok cuang kandah. Dalam tuk nan, rilo doanh nghiệp negar langiu ngak siam bruk ini pak di angaok mblang taneh di Việt Nam saong hu kein laba prong tapa mbang tagok yaom cà phê. Nan lac kadha njauk saneng kuhria ka khan kuhria mboh dahlau darak pasar di dom jabat karja saong bruk pambuak gauk dalam pabak brei nguyên liệu jeng yau bruk buh jien tame ngak ka bhum pala nguyên liệu dalam taneh aia urak ini./.