Njauk pasram rup pabhap ka nyu siam ka pren yava 

K1. Oh njuk pakao, plaih atah thak pakao saong dom janih kích thích karei

Dalam thak pakao, langiu nicotin ba tal ung thư phổi, daok hu jaik 17 janih hóa chất karei oh siam ka pren yava, ba tal ruak ka jalan suak yava saong rup babhap.  

K2. Cuk suek pabang mbaok tuk nao tabiak gah langiu

Dalam không khí daok hu biak rilo tạp chất yau thak pui, thur mur … abih di nyu lac dalam dom labik ngak kong, padang ngak, bruk cuk suek pabang mbaok hu khik caga jalan suak yava plaih njaik hu dom janih nan, bo daok daong pacang caga hu dom janih ruak kayua vi khuẩn, virus… abih di nyu lac pacang caga COVID-19.

K3. Pathram padhih ka phổi:

Nan lac suak yava ka nyu dalam piah ngak brei tabiak abih dom khí daok kandaong veik dalam dua hala phổi, bruk suak yava dalam njauk nao gam haong bruk daok la tapak, suak yava ka nyu samu gauk, saneng pataom tame tuk drei daok suak yava, meda pambuak haong dom bruk yar tangin, mbeik bara suak yava tame saong palao cadu tuk suak yava tabiak… Njauk caik hatai, pathram suak yava meng hatian, takik suak yava meng cada, suak yava khang tabiak abih piah jhul khí daok labaih veik dalam phổi.Taphia di nan, khaol drei jeng njauk caik hatai tame bruk ngak ka siam veik tư thế ngak bruk di drei, ngak habar ka cada di drei juai vaiy văng oh siam tal jalan suak yava.  

K4.Khik ka nyu ấm saong iek glang dom jalan rak suak yava

Tuk halei jeng khik ấm cada di drei jeng yau khik ấm ka jalan suak yava di drei, plaih dom không khí la-ar, thu, pathram meng bruk suak yava dalam pambuak haong bruk sah sah labik cada, hatian piah ngak ka nyu thư giãn dom jalan suak yava yaok harei takik abih dua mbang.  

5. Pathram pren yava

Nan lac bruk patagok pathram rup babhap pambuak haong suak yava ka nyu samu gauk, bruk ini hu daong ka rup babhap khang kadhang bo daok pathram ka hala phổi di drei ngak bruk siam jang, ngak brei tabiak abih khí cặn dalam phổi. Kadha ini hu gam dom bruk pathram yoga, nduac takai, chat tamia, ma-in dom môn padhih laghaih haong rup babhap, pren yava di drei.

K6. Mbang huak ka nyu karo, mbang rilo pandap hu asal pacang oxy hóa

Dom tế bào di hala phổi brei hu raong meng jalan darah hu rilo dưỡng chất saong oxy. Kayua yau nan ye, njauk hu sa chế độ mbang yaok harei tui jalan: mbang ginup dinh dưỡng ngan haong lisei, bei, asal limek, đạm, dom vitamin saong khoáng chất, pabak brei ginup ka rup babhap, juai caik brei labaih atau kurang.  

7. Njauk ramik veik tukvak ngak bruk, padeih padei

Ramik veik bruk ngak, pasiam veik bruk sinh hoạt tui yaok tukvak, yaok labik piah ngak habar hu sa labik, sa tukvak ka drei pathram rup babhap saong mong iek jalan suak yava di drei.

8. Njauk pasang iek pren yava tui vaktu ba tabiak

Meyah mboh dom ruak kik gah jalan suak yava jeng yau dom ruak kik di dom labik karei ye njauk taong ruak chip./.

Urang lang: Jasi -13/1