Urang kumei akaok Buôn Ede khik bruk ngak mengkan

         Pathau mikva saong grauk yut ! saai  H’Yam Bkrông (bangsa  Ê Đê) daok di  buôn Tơng Jú, xã Ea Kao, ban sit Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắc Lắc lac urang abih hatai saong bruk menyim pet mengkan. Oh lac padang tabiak HTX menyim, ba bruk ngak, patagok jien mek tame ka labaih 100 urang kumei dalam bhum, saai daok brei mboh labik dang di sa urang kumei akaok palei hu angan je. Hương Lý, urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum Tay Nguyen yaih khan ka urang kumei ini :

         Menek tabiak saong praong tagok di Buôn, palei yau nan ye saai H’Yam Bkrông thau biak cambaih dom glaih glan di bruk menyim pet mengkan di bangsa drei. Raidiuk barau, khan ao salih bharau miat, rilo menuac oh daok mbak carak saong daneng, bruk menyim yau nan ye bo dak harei dak lihik. Thun 2003, saai H Yam jak ba dom adei saai kumei di buôn Bông và Tơng Jú, xã Ea Kao padang Hợp tác xã menyim Tơng Bông, piah khik bruk ngak mengkan di bangsa drei.

      Dom harei bahrau padang tagok, Hợp tác xã gaok rilo kan kandah ka phun jien, pandap ngak tabiak oh ka siam, oh ka mekre, oh ka hu tuai sangka. Meng hatai kham merat khik bruk ngak meng kan di bangsa drei, saai H’Yam Bkrông gam jak ba jien daong di tỉnh, gam duah megru alamu menyim meng dom nghệ nhân, blaoh pato veik ka adei saai dalam hợp tác xã. Tuk hu pandap menyim siam, mekre meta saong hu rilo pandap, saai nao yaih khan duah darak pablei di dom libik du lịch, nyaom darak, parang iek. Saai H Yam brei thau : Tuk akaok mereip pandap drei ngak tabiak tuai oh takre kayua ka sa lac chat luong, ka dua lac mẫu mã oh siam nan ye kan si pablei, min meng hatai kham merat saong takre bruk, oh huac kan kandah, libik halei peih mblang darak hu tuk tỉnh daong abih, hu tuk tỉnh daong meteh min drei jeng kham merat nao piah pandap di drei hu nao tal rilo libik.

         Meng 10 urang tuk akaok mereip, urak ini, hợp tác xã hu 42 urang saong  100 hợp đồng ngak tui mùa vụ, ngan saong jien mek tame yaok urang yaok bilan meng 2- 3 triệu đồng. Ini lac jien mek tame praong di urang kumei bangsa Ê Đê, tok randap saong bruk ngak hamu ngak puh di langiu ban sit Buôn Ma Thuột. Dua tra veik, bruk khik ramik saong patagok di Hợp tác xã menyim Tơng Bông hu rik daong tame bruk khik ramik bruk ngak ngak mengkan di bangsa. Saai H’Bluen Niê – urang di Họp tác xã lac : “Saai H Yam lac sa urang biak takre bruk ngak, daok biak siam, saai abih hatai pato ka dom urang daok ranaih umo thun thau menyim khan bai. Dalam raidiuk, saai biak sangka tal adei saai, nao ravang tuk ruak, klah rabha bui sambai saong gauk. Adei saai dalam Buôn biak ranam saai H’Yam”.

       Sami samal, abih hatai, hu trach nhiem, saai H’Yam Bkrông hu mik pok ngak akaok Buôn Tơng Jú meng rilo thun tapa. Tui taong yaom di ông Phạm Văn Trường, akaok Ủy ban bhapbini xã Ea Kao, ban sit Buôn Ma Thuột, saai H’Yam Bkrông hu rik daong praong ka bruk tani tanat chính trị, patagok kinh tế saong khik ramik ilimo bangsa di puk palei. Buôn Tơng Jú hu labaih 380 sang ngan saong labaih 80% lac urang bangsa Êđê, dahlau thiah lac “ libik pandiak” ka an ninh – chính trị, sang kathaot rilo, min urak ini tok daok 8 sang katahot, rik daong ba Ea Kao jeng xã hu chuẩn palei pala barau akoak meti di ban sit Buôn Ma Thuột Ông Phạm Văn Trường taong yaom: Saai gam lac akaok Buôn gam lac chủ nhiệm hợp tác xã menyim. Tapa rilo thun yau nan, saai hu langyah rilo bruk ngak ka mikva di libik. Pagap ye tiêu chí sang kathaot ala 400 rabau sa urang sa bilan, min sa urang khik hu bruk ngak memgkan khik caga hu 1 triệu meteh tal 3 triệu đồng sa bilan, yau nan, ini jeng lac bruk patruh eik patrun kathaot di puk palei. Saai lac urang khin ngak khin hu trach nhiem saong puk palei. Puk palei jeng ba mbuan lagaih kayua ini lac bhum bhapbini bangsa takik yau  nan ye kol dahlak jeng sangka ba mbuan lagaih, meyah hu bruk ngak, hu jien daong kol dahlak jeng caik dahlau piah ba hợp tác xã ini dak harei dak tagok.

     Meng dom jak jeng praong dalam bruk urang kumei daong gauk patagok kinh te, patrun kathaot khang kajap, saai H’Yam Bkrông hu Liên minh Hợp tác xã Việt Nam alin giải thưởng Cúp vàng "pambuak bruk kayua bhapbini ginup meda", Huân chương Lao động hạng ba saong rilo harak meyaom kayua uy mban bhapbini tỉnh Đắc Lắc, Liên minh hợp tác xã alin brei./.

 Thúy Linh