Ong Huỳnh Tấn Luyến, urang nong daok di ấp Bình Quới Hạ, xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang bahrau paik baoh meriak pala di mblang hamu haong yaom akaok vụ biak glaong di abih lac 80.000 đồng sa kg. Urak ini, tuk baoh meriak hu paik biak rilo, yaom trun daok mala 60.000 đồng sa kg min urang nong jeng daok hu laba rilo Tui yaom ini, ong laba hu yaok vụ jaik 50 triệu đồng sa công. Tukvak tapa, ong Luyến gam pala meriak gam blei meriak di urang pala piah pabak ka doanh nghiệp pablei tabiak negar langiu.

“Meda lac oh hu phun hagait laba yau phun meriak. Dahlak pala 3 công, paik hu labaih 2 tấn bloh, min baoh jeng daok rilo. Dahlak pablei ka Cty pablei tabiak negar langiu di TP. HCM atau Cty mai ini tame paok atau pablei jeng hu pablei di darak pasar”.

Amuk Đỗ Thị Đẹp, urang nong daok di ấp Khương Ninh, xã Long Bình, huyện Gò Công Tây hu 17 thun kak kajap haong phun meriak di mblang hamu. Vụ ini amuk biak chreih chrai kayua pala 7 công meteh meriak pajaih Sen Hồng 085 hu rilo baoh saong pablei hu yaom. Amuk brei thau, pablei haong yaom labaih 60 rabau đồng sa kg yau urak ini, pala phun meriak laba jang 5 mbang duk haong ngak padai. Amuk Đẹp bui sambai khan lac:

  “Drei mboh pajaih meriak Sen Hồng pala hu jang dom thun dahlau, yaom jeng glaong jang dom thun dahlau. Meda lac meriak tamuh biak siam, baoh hu rilo di abih kuhria dalam 17 thun pala meriak. Meng dahlau mai oh ka hu thun halei baoh hu rilo bo daok pablei hu yaom yau thun ini. Yaom meriak thun ini chreih chrai lo, bui sambai lo ”.  

Phun meriak pala di mblang hamu dalam tỉnh Tiền Giang tamuh biak siam, hadei di 3 bilan meteh lac paik baoh, hu meng 1 tấn 2 tal 1 tấn 4 yaok ha. Jaik di ini, kayua pablei khang tabiak negar langiu, abih di nyu lac darak pasar Trung quốc nan ye meriak oh ginup piah pablei, tagok yaom. Tui urang ngak nong Tiền Giang, tukvak ini yaom meriak labaih 20 rabau đồng sa kg lac hu laba ye. Ong Võ Văn Men, akaok Chi Cục pala drak – khik caga phun pala tỉnh Tiền Giang brei thau, tỉnh daok pachreih urang nong ba phun njam patam trun mblang hamu, dalam nan hu phun meriak piah pabak ka bruk pablei tabiak negar langiu.

Tiền Giang urak ini hu yaok ratuh ha phun meriak pala di mblang hamu daok tame bilan paik baoh, rilo meng lac di huyện Chợ Gạo, Gò Công Tây, Gò Công Đông, Tân Phú Đông. Piah daong ka urang pala meriak hu kein laba, dom gah chuyên môn haong karja, kapul nyaom puk palei hu pambuak bruk haong dom doanh nghiệp pabak vật tư, khak drak, pajaih, peih ginum biai di mblang hamu, pato pasram, ba brei ilamu kỹ thuật; gam haong nan lac padang talei pambuak bruk dalam pala, ngak. Ong Cao Đình Tuấn, Yam ndok Cty TNHH pajiah phun pala Sen Hồng di ban sit Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang brei thau:“Dom bhum atah bayah, bhum bhap bini kan kandah atau bhum bahrau ye Cty pajaih phun pala Sen Hồng hu dom bruk ngak piah cakrok patagok phun pajaih pak di labik nan. Atau lac dom sang biak kan kandah ye hu daong meng 50%-100% tui pajaih hu rilo atau takik”.

Gam haong dom janih njam patam, pala meriak luân canh di mblang hamu di urang ngak nong tỉnh Tiền Giang hu ba mai kein laba jang rilo mbang duk haong phun padai. Min piah ka bruk ini ba jien tame tani tanat, brei hu patagok bruk pambuak gauk dalam gah pala saong pablei pandap, abih di nyu lac pambak praong dom kapul pambuak bruk, dom HTX hu hợp đồng haong doanh nghiệp dalam bruk pabak pajaih siam saong blei veik abih kaya nong pala hu./.

Urang lang: M.Phuong - 3/8/2022