Dom taneh glai di dom tỉnh bhum taneran kraong CL urak ini daok mbuan khuah

Kuhria tal page ini 17/3 (tui tukvak Việt Nam), angaok dunya hu labaih 182.204 urang njauk ruak viêm jalan suak java COVID-19 kayua virus SARS-CoV-2 ngak tabiak saong manuac urang metai tagok tal 7.139 urang. Jit ruak njom mbak di  162 negar saong bhum taneh, ngan haong dom urang njauk jit ruak COVID-19 di dom taneh aia angaok dunya daok tapa mbaok dom manuac urang njaom mbak jit ruak di Trung Quốc – labik tanuh tabiak jit ruak.

Hadei di tuk mintri  Y tế brei thau  urang njom  Covid-19 ka 61 lac sa urang  Ninh Thuận nao Malaysia mai veik, dalam melam 16/3, UBND tỉnh Ninh Thuận hu ginum biai piah piah duah thau dom urang taom gaok song urang ruak ni. Khau tin dịch tễ camereip, urang ruak ka 61 lac sa urang likei umo  42 thun,  dok di palei Văn Lâm 3, xã Phước Nam, huyện Thuận Nam, lac sa chức sắc (Islam) pak ni. Harei 26/2, meng  Ninh Thuận ong song  4 urang karei nao Malaysia hu mbaok di sa bruk agama hu labaih  10.000 urang hu mbaok (rah tabiak meng harei 27/2-1/3), mai veik Việt Nam harei  4/3 angaok mbang par  VJ826, nhập cảnh Cảng mblang kapan haoh dunya  Tân Sơn Nhất. Harei  10/3, urang ruak mboh pandik tarakong  song pandiak  min oh menyum jru. Tal harei  15/3, ong ni tame sang iek ruak  cấp cứu di sang iek ruak  Đa khoa tỉnh Ninh Thuận song mboh pandik tarakong, pandiak glong song hu ba tame khoa Truyền nhiễm piah duh iek drak.  Tal melam kroi (16/3) mboh lac dương tính song  virus SARS-CoV-2.

Thủ tướng Raja-ei pok meyaom Raje-ei Hàn Quốc hu daong brei 500.000 đô la Mỹ, Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn FLC, Hội doanh nhân ranaih Việt Nam… hu daong brei kadung jien pacang caga COVID-19 saong caong khin dom taneh aia, kapul nyaom , doanh nghiệp, menuac urang patui veik bruk daong brei phun jien ka bruk pacang caga jit ruak. Thủ tướng hu jao ka Mentri Y tế taduan mek, khik iek dom phun jien daong brei di dom taneh aia, kapul nyaom doanh nghiệp, manuac urang brei ka bruk pacang caga jit ruak COVID-19 pak Việt Nam. Mentri Y tế hu trách nhiệm khik iek, padar dom phun jien daong ini ka nyu njauk haong adat hukum, brei thau cambaih, peih ngak catang, mek hu rilo baoh jeng siam mekre saong samar ngak salah blaoh harak adat ka bruk ngak di Kadung jien tui njauk adat hukum di negar.

Urang pal akaok  UBND TP.HCM brei thau urak ni hu rilo urang khin bayar jien piah tame labik brei dok karei hu pabak  pandap panda siam jang . Di mbang ginum biai tapak ka jit ruak Covid-19 di ban raya .HCM, ong Nguyễn Thành Phong, akaok UBND TP.HCM, hu panuac ieu  Sở Du lịch samar ngak bruk song dom  khách sạn, cơ sở lưu trú piah ngak labik brei dok karei  bayar jien ngan song urang khin dok. Sở Du lịch TP.HCM ngak bruk song  Sở Y tế ka bruk nan, harei ni  (17/3) hu panuac likau  UBND TP.HCM jalan ngak cambaih laih

Taong abih dom taneh glai di dom tỉnh bhum taneran kraong CL urak ini daok mbuan khuah. Pak tỉnh An Giang, bruk khuah glai mbuan rah tabiak di dom huyện, bal bhum ceik yau Thoại Sơn, Tri Tôn, Tịnh Biên saong  Châu Đốc. Brei thau ka khuah glai pakat 5 – pakat biak glaong. Bạc Liêu jeng hu mblang taneh glai prong dang anak bruk mbuan ba tal khuah nan lac glai di Bein chim Bạc Liêu, Lập Điền saong 5 ha glai dalam labik căn cứ Tỉnh ủy Bạc Liêu. Dom tỉnh Cà Mau, Kiên Giang, Sóc Trăng, Hậu Giang jeng daok peih ngak dom jalan ngak pacang caga khuah glai.

Thái Lan brei padeih Tết Songkran kayua jit  COVID-19. Makna Thái Lan brei padeih mbang Tết Songkran atau ruja thaik ia  mng harei  13/4-15/4 piah patrun bruk taom gaok, patrun bruk nao mai di rahra song tuai damuai dunya, tapa nan dong patrun bruk njom mbak di jit ruak.  Harei 16/3, Thái Lan hu urang ruak COVID-19 dalam harei rilo di abih  kuhria meng di tuk jit tamuh tabiak, ngan saong 33 urang, patagok urang ruak di negar ni labaih 147.

Tui sa urang jarka dalam Raja-ei  Mỹ, dut iek lâm sàng akaok mereip di vaccine pacang caga Covid-19 angaok anek manuac dalam harei 16/3 di Viện Roh duah pren yava Kaiser Permanente Washington pak Seattle, bang Washington. 45 urang halar hatian ranaih, pren yava khang kadang meda hu klauk vaccine. Tui AP, vaccine kayua Công ty Moderna saong viện Y tế negar Mỹ (jeng lac labik daong jien ngak iek ngak tabiak. Jalan ngak di bruk ngak iek nan lac piah pasang iekvaccine hu tác dụng phụ hagait halei oh, blaoh ka meng peih ngak prong jang dalam thun ini. Tui kuhria meda lahik meng 12 tal 18 bilan meng brei mboh baoh jeng siam mekre di taong abih janih vaccine siam mekre halei.
Cảnh sát Anh harei  16/3 hu kaoh dus gac sa urang likei  dalam bruk ngak brei  39 urang  việt metai angaok radeih  container thun  2019. Tui  Reuters, Alentin Calota, umo 37 , hu mbaok di  Tòa án Basildon Magistrates jiak  London dalam harei  16/3 song  lac dong ka bruk  nhập cư suan hukum meng bialn  5-2018 tal bilan  10-2019. Dalam dom urang nan hu  2 uranaih likei umo  15 thun , hu duah mboh di  bilan 10-2019 dalam thung radeih tải di  khu công nghiệp di  Essex, atah di  London 32km mai gah Timun. Pasang iek rup atau  mboh lac makna di bruk metai lahik nan lac kurang  oxy song tagok  thân nhiệt dalam  labik sre./.

(Urang lang: Jasi – Hani Pha – 17/03)

Trang tin ngày 17/3/2020

Tính đến sáng nay 17/3 (theo giờ Việt Nam), trên thế giới đã ghi nhận hơn 182.204 người mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra và số ca tử vong đã lên tới 7.139 người. Dịch bệnh lây lan tại 162 quốc gia và vùng lãnh thổ, với số ca mắc COVID-19 của các nước còn lại trên thế giới đã vượt xa tổng số ca nhiễm ghi nhận tại Trung Quốc đại lục - nơi khởi phát dịch.

Sau khi Bộ Y tế công bố ca mắc Covid-19 thứ 61 là một người Ninh Thuận đi từ Malaysia trở về, ngay trong đêm 16/3, UBND tỉnh Ninh Thuận đã họp khẩn để truy tìm những người tiếp xúc gần với ca bệnh này. Thông tin dịch tễ ban đầu, bệnh nhân số 61 là một người đàn ông 42 tuổi, trú thôn Văn Lâm 3, xã Phước Nam, huyện Thuận Nam, là một chức sắc cộng đồng Hồi giáo (Islam) địa phương. Ngày 26/2, từ Ninh Thuận ông cùng 4 người khác đi Malaysia tham dự một sự kiện tôn giáo thu hút khoảng 10.000 người tham dự (diễn ra từ 27/2-1/3), về Việt Nam ngày 4/3 trên chuyến bay VJ826, nhập cảnh Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. Ngày 10/3, bệnh nhân thấy đau họng và sốt nhưng không uống thuốc. Đến ngày 15/3, ông này nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Thuận với triệu chứng đau họng, sốt cao, và được chuyển vào khoa Truyền nhiễm để lấy mẫu xét nghiệm. Đến tối hôm qua (16/3) thì có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2.

Thủ tướng Chính phủ hoan nghênh Chính phủ Hàn Quốc đã ủng hộ 500.000 đô la Mỹ, Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn FLC, Hội doanh nhân trẻ Việt Nam… đã ủng hộ Quỹ phòng chống dịch COVID-19 và đề nghị các nước, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tiếp tục đóng góp, hỗ trợ nguồn lực cho phòng, chống dịch. Thủ tướng đồng ý giao Bộ Y tế tiếp nhận, trực tiếp quản lý các khoản hỗ trợ của các nước, tổ chức doanh nghiệp, cá nhân cho phòng, chống dịch COVID-19 tại Việt Nam. Bộ Y tế có trách nhiệm quản lý, sử dụng các khoản hỗ trợ này đúng mục đích, công khai minh bạch, chặt chẽ, hiệu quả và sớm hoàn thành thủ tục pháp lý về tổ chức hoạt động của Quỹ theo đúng quy định của pháp luật.

Lãnh đạo UBND TP.HCM cho biết trên thực tế nhiều trường hợp có nhu cầu trả phí để vào khu cách ly được trang bị cơ sở vật chất tốt hơn. Tại buổi họp trực tuyến về tình hình dịch bệnh Covid-19 ở TP.HCM, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP.HCM, đề nghị Sở Du lịch sớm làm việc với chủ các khách sạn, cơ sở lưu trú để hình thành nơi cách ly trả phí đối với người có nhu cầu. Sở Du lịch TP.HCM đã làm việc cùng Sở Y tế về vấn đề trên, hôm nay (17/3) trình UBND TP.HCM phương án cụ thể.

Toàn bộ những cánh rừng ở các tỉnh khu vực ĐBSCL hiện đều đang có nguy cơ xảy ra cháy bất cứ lúc nào. Tại tỉnh An Giang, nguy cơ xảy ra cháy rừng rất cao tại một số huyện, thành phố miền núi như Thoại Sơn, Tri Tôn, Tịnh Biên và Châu Đốc. Cảnh báo cháy rừng cấp 5 - cấp cực kỳ nguy hiểm. Bạc Liêu cũng có diện tích rừng lớn đứng trước nguy cơ cháy cao gồm rừng Vườn chim Bạc Liêu, Lập Điền và 5 ha rừng thuộc khu căn cứ Tỉnh ủy Bạc Liêu. Các tỉnh Cà Mau, Kiên Giang, Sóc Trăng, Hậu Giang cũng đang phải triển khai các biện pháp phòng chống cháy rừng.

Thái Lan hoãn Tết Songkran vì dịch COVID-19. Lý do Thái Lan hoãn kỳ nghỉ Tết Songkran hay Lễ hội té nước từ ngày 13/4-15/4 nhằm hạn chế tiếp túc, giảm thiểu sự di chuyển của người dân và du khách quốc tế, qua đó giúp hạn chế sự lây lan của dịch bệnh. Ngày 16/3, Thái Lan đã ghi nhận số ca mắc COVID-19 trong ngày nhiều nhất kể từ khi dịch bùng phát, với 33 trường hợp, nâng tổng số trường hợp mắc bệnh ở nước này lên 147.

Theo một quan chức Chính phủ Mỹ, thử nghiệm lâm sàng đầu tiên của vaccine ngừa Covid-19 trên người vào ngày 16/3 tại Viện Nghiên cứu sức khỏe Kaiser Permanente Washington ở Seattle, bang Washington. 45 tình nguyện viên trẻ, khỏe mạnh sẽ được tiêm vaccine. Theo AP, vaccine do Công ty Moderna và Viện Y tế quốc gia Mỹ (cũng là nơi tài trợ cho thử nghiệm) điều chế. Mục tiêu của việc thử nghiệm là để kiểm tra xem vaccine có bất kỳ tác dụng phụ nào không, tạo tiền đề cho các thử nghiệm lớn hơn trong năm nay. Dự kiến sẽ mất từ 12 đến 18 tháng mới có thể chứng minh hiệu quả của bất kỳ loại vaccine tiềm năng nào.

Cảnh sát Anh ngày 16/3 đã kết tội thêm một người đàn ông trong vụ làm chết 39 người Việt trên xe container năm 2019. Theo Reuters, Alentin Calota, 37 tuổi, xuất hiện tại Tòa án Basildon Magistrates gần London vào ngày 16/3 với cáo buộc tạo điều kiện cho việc nhập cư bất hợp pháp từ tháng 5-2018 đến tháng 10-2019. Trong số các nạn nhân có 2 bé trai 15 tuổi, được phát hiện vào tháng 10-2019 trong thùng xe tải ở khu công nghiệp tại Essex, cách London 32km về phía Đông. Khám nghiệm tử thi kết luận nguyên nhân tạm thời của cái chết là sự kết hợp của tình trạng thiếu oxy và tăng thân nhiệt trong không gian kín./.

(Biên soạn Aí Nghiêm)