-Hợp tác xã thanh long Thuận Tiến, xã Hàm Liêm, huyện Hàm Thuận Bắc daok lac libik nao dahlau tui bruk pala thanh long chất lượng glaong di tỉnh Bình Thuận. Akaok mereip, ini lac tổ pambauk gauk pala thanh long tui tiêu chuẩn VietGAP dalam taneh ia. Kayua baoh thanh long pablei oh tani tanat, yaom kaom tuk trun tuk tagok, bilan 10 thun 2016, dom urang dalam hợp tác xã khang hatai brei patagok bruk pala thanh long tui quy trình GlobalGAP piah pablei tabiak hu rilo taneh ia di dunya.

-Ông Võ Hồng Chiến lac sa dalam 11 urang tame hợp tác xã meng akaok mereip. Meng labaih 30 thun hu ilamu pala thanh long, ông mboh lac oh hu jalan halei karei lingiu bruk pala tui quy trình an toàn piah pablei hu tani tanat. Pala tui quy trình barau  GlobalGAP, baoh thanh long hadei tuk paik nyu khik hu an toàn ka urang mbang saong ka urang pala. Ông Chiến lac:“Bhian drei caong habar ye ngak yau nan. Daok urak ini njauk ngak tui bruk ba tabiak. Meng bruk vak, pasram adei saai, khám pren yava ka adei saai, blei bảo hiểm ka urang ngak… abih dom bruk nan njauk ngak”

-Meng bruk daong di dự án Socencoop saong Mutrap kayua Liên minh Châu Âu daong, gam saong bruk kham merat paglaong yaom baoh thanh long puk palei, dom urang dalam hợp tác xã ngak njauk tui quy trình. Akaok thun 2017, Hợp tác xã thanh long Thuận Tiến hu brei chứng chỉ GlobalGAP. Taong abih baoh jeng hu pablei tabiak taneh ia lingiu saong yaom glaong.

-Tukvak tapa, baoh thanh long di hợp tác xã Thuận Tiến hu blei yaom tani tanat 26.000 đồng/sa kg, glaong jang dua mbang duk saong yaom di darak pasar. Tui nan nyu ngak brei urang nong sahanang hatai, khang hatai pala angaok taneh di sang drei. Ông Huỳnh Văn Tấc, sa urang dalam hợp tác xã chreih chrai ndom lac:“Urak ini adei saai dalam hợp tác xã hu hatai sahneng biak tani tanat, kayua labik pablei hu tani tanat paje, khik hu yaom glaong. Adei saai sahanang hatai, urak ini tok pataom tame pala drak.”  

-Hợp tác xã thanh long Thuận Tiến urak ini hu 34 héc-ta thanh long hacih. Meng akaok yaok vụ, hợp tác xã mbaoh tangin tame harak pambuak bruk blei kaya nong di dom thành viên ngan saong yaom tani tanat tui harak pambuak bruk di urang blei. Tuk thanh long di dom thành viên tasak, hợp tác xã brei dut iek dom tiêu chuẩn an toàn pandap mbang dahlau di tuk paik baoh saong buh tame kadung ba tabiak taneh ia lingiu pablei.

-Yaok bilan, hợp tác xã pablei tabiak taneh ia lingiu labaih 20 tấn tapa rilo darak pasar di dunya yau: Pháp, Đức, Thụy Sĩ, Hà Lan, Mỹ saong bahrau ini lac Hàn Quốc. Meng hu darak pasar saong yaom kaom tani tanat, jien mek tame di urang nong dalam hợp tác xã glaong jang dahlau daih meng 40-45%. Ông Trần Đình Trung, Giám đốc Hợp tác xã thanh long Thuận Tiến brei thau:“Ngak tui tiêu chuẩn hacih yau nan, lac jien laba di dom urang dalam HTX tagok jang. Ka dua veik lac urak ini kol drei mbeik drei tame dunya paje, ngak hagait jeng ngak brei hacih ye kaya nong di kol drei meng caong dang kajap di darak pasar dunya. Meng nan, taong abih dom urang dalam HTX tuk halei jeng hu hatai khik kajap phun thanh long, lac janih phun ba jien tame sang di yaok thành viên”

-Akaok thun ini, tuk hu angan, biak rilo gah pambuak bruk mai đặt hàng min sản lượng urak ini di hợp tác xã Thuận Tiến oh ginup pabak. Anak caong khin di darak pasar jeng ye kein laba meng pala thanh long hacih, bruk dui pachreih rilo jang dom urang tame HTX piah peih praong taneh daok hu karja puk palei sangka, pachreih ba. Ông Lê Thanh Cường, akoak uy mban bhapbini xã Hàm Liêm, huyện Hàm Thuận Bắc chreih chrai khan lac: “Urak ini, kol dahlak mboh jalan nao ini biak njauk, ba  bruk ngak mbang ka urang nong, hu labik pablei biak siam. Anak tal, uy mban bhapbini xã saong dom mban nganh, kapul nyaom di xã jeng ye Mặt trận xã daok ngak siam bruk pathau khan dui pachreih bhap bini tame hợp tác xã.”

-Bình Thuận lac pasak thanh long di taneh ia ngan saong taneh pala abih tih labaih 27.000 héc-ta, brei sản lượng labaih 500.000 tấn yaok thun. Meng libik mai bruk pablei tabiak tuk halei jeng lac kadha kan, kayua labaih 80% sản lượng hu pablei tapa Trung Quốc tui jalan tiểu ngạch, yaom kaom oh tani tanat. Urang nong Bình Thuận njauk salih jalan pala drak, paglaong chất lượng kaya nong piah plaih pagam pambak tame sa darak pasar. Hợp tác xã Thuận Tiến drah samal thau hu jalan nao ini, khang hatai padang mô hình lagaih saong mek hu rilo jak jeng tuk camareip di puk palei./.