Viet Nam hu Unesco pok meyaom hu labik khik iek sinh quyển 

Việt Nam hu gac 2 labik khik ramik sinh quyển huc UNESCO brei angan, nan lac Bein pakat negar Núi Chúa (tỉnh Ninh Thuận) haong labik khik ramik sinh quyển cao nguyên Kon Hà Nừng (tỉnh Gia Lai). Angan praong ini oh lac bruk hadah mbaok meta bo daok lac jalan peih tabiak ka Việt Nam haong dom tỉnh ban dalam bruk dak padang patagok khang kajap, pambuak siam mekre anek menuac haong langik tasik, pambuak samu gauk bruk khik ramik đa dạng sinh học haong patagok jalan ngak mbang duah jien ka bhap bini. Bruk ini dak hu yaom biak praong dalam kham merat pasiam veik saong patagok hadei di jit praong COVID-19. 

Hadei di tuk tamat bruk palih ruah đại học thun  2021 iek tui điểm pakacah tamat THPT, meng beir harei sup kabroi  (15/9), dom sang bac đại học brei thau điểm chuẩn palih ruah. Tui yaok pataom tuk camereip, nyaom gah palih ruah tui tổ hợp hu sap negar lingiu song nyaom gah khối C hu điểm palih ruah tagok glong, hu  gah hu tal 30 điểm tui thang điểm 30 meng hu palih ruah. Rilo sang bac brei thau, điểm palih ruah thun ni glong jang kayua điểm thi haong gauk song điểm pakacah tui  khối jeng tagok, abih di nyu nan lac môn ngoại ngữ song nyaom pakacah hu sap negar lingiu.

Meng harei 16/9, TP.HCM ngak iek bruk pandar thẻ xanh COVID pambuak haong mã QR menuac urang di Quận 7, huyện Củ Chi haong huyện Cần Giờ. Tui nan, rahra ban raya daok pandar harak nao jalan kayua Công an ban raya pabak brei, pandar tal harei 30/9; hu nao darak 1 adit sa mbang. TP.HCM brei adat dom shipper hu pajeng ba pandap nao tapa rilo quận meng mon 6 mesup tal mon 9 melam, hu dut iek brei saoh tal harei 30/9. Dom gah hu brei ngak bruk meng mon 6 mesup tal mon 9 melam, yau ye: bưu chính viễn thông, pandap, jamriak tin học văn phòng, pandap panda bac da-a, pablei pandap mbang menyum min pablei ba nao sang…

Meng harei  16/9, Bình Thuận brei adat ka ban La Gi pacadu bruk paatah di gauk  meng sarak 16 trun sarak 15. Min, ngan song dom xã, phường mbuan njom glong, saong biak glong di dalam ban dok peih bruk paatah di gauk  tui sarak 16. Gam haong nan daok brei khik dom   bilai tui cụm xã, phường piah khik caga bhum hajao. Tui yaok pataom tal harei  15/9, ban  La Gi hu  1.871 urang ruak, dalam tuk abih  tỉnh Bình Thuận hu 2.910 urang ruak. Meng akaok bilan 9 tal ni, mboh lac bruk ruak kik daok hu siam veik, urang njom ruak bahrau di  La Gi dak harei dak trun.  

UBND tỉnh An Giang hu ngak salah blaoh bruk taduan raok 300 bhap bii hu hộ khẩu di tỉnh daok ngak mbang, diukrai di TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An mai palei. Dom urang hu brei taduan ba mai palei dahlau nan lac: urang kumei metian meng 6 bilan tagok, raong anek sit umo ala 1 thun; urang taha umo 65 thun tagok; uranaih umo meng 15 thun  trun; anek saih bac phổ thông; urang nao iek ruak saong taong ruak kayua hu bruk pa-atah gauk oh mai palei hu. Dom urang nan oh lac F0, F1 atau daok daok dalam labik pacang veik saong dut iek meng PCR mboh âm tính SARS-CoV-2 dalam 72 tuk. Tukvak peih bruk taduan raok tui kuhria lac harei 22/9.

Cuba  daok ngak dom harak gar piah ka Gah Y tế dunya brei adat pandar chip 3 janih vaccine caga COVID-19 kayau taneh ia ini eng drei ngak, lac Áb-đa-la (Abdala), Sô-bê-ra-na 2 ( Soberana 2) haong Sô-bê-ra-na + (Soberana P). Tui karja  Cuba, dom janih vaccine ini pacang ruak hu tal 90%. Cuba lac taneh ia camereip abih di bhum Ca-ri-bê eng drei patagok hu vaccine caga COVID-19. Tal urak ini, labaih 65% rahra Cuba hu klauk takik di abih sa mbang klauk. Ini jeng lac taneh ia camereip abih di dunya peih bruk klauk vaccine COVID-19 ka uraniah umo meng 2 thun tagok.

Italy daok kuhria tabiak bruk ieu urang ngak tual thẻ xanh COVID-19 di labik ngak bruk, saong khan lac urang ngak meda njauk kaoh trun jien bilan meyah kurang harak chứng nhận. Italy lac bhum jit praong ka 12 di dunya saong hu menuac metai rilo dang dhi 2 châu Âu. Jaik 73% dalam 60 triệu menuac di taneh ia ini hu klauk takik di abih sa mbang vaccine COVID-19, dalam nan 65% rahra hu klauk ginup 2 mbang. Meyah bruk ini hu ba tabiak ngak, Italy jeng taneh ia châu Âu camereip abih pacap tual thẻ xanh di labik ngak bruk.

Hy Lạp hu taduan raok labaih 2 triệu tuai dalam bilan 7 saong bilan 8/2021 dalam abih tih labaih 6 triệu tuai dalam thun 2021. Ini lac sa dalam takik taneh ia công nhận jaik abih dom janih vaccine di dom labik angaok dunya, tui nan, tuai hu tame taneh ia ini saong oh njauk dut iek jit. Ini lac bruk daong ka Hy Lạp ba akaok dom taneh ia hu bruk du lịch tagok veik khang di abih di châu Âu dalam bialn hè 2021./.

Urang lang: Hanipha- Ái Nghiêm -16/9