Yaok hala phieu lac quyen saong nghia vu di cử tri
-Quyền bầu cử saong ứng cử lac dom quyền chính trị cơ bản di bhapbini hu tacei tabiak dalam Hukum negar meng blah Hukum negar thun 1946, blah Hukum negar akaok mereip di taneh ia drei, tal Hukum negar thun 2013 (di paka 27). Hukum negar urak ini tacei lac: “bhapbini ginup 18 thun tagok hu quyền pilih ruah saong ginup 21 thun tagok hu quyen ứng cử tame Quốc hội, Hội đồng bhapbini”. Brei panuac di nyaom roya bhapbini ban ine salam uan dom urang ứng cử QH mbang 1, Chủ tịch Hồ Chí Minh lac : "hala phiếu cử tri hu yaom biak glaong; lac sa kadha brei thau lac bhapbini njauk ngak po taneh ia. Yau nan ye, dalam kein laba di negar jeng ye kein laba di yaok urang, cử tri njauk ngak abih bruk di drei nan lac hadar gauk nao buh phiếu harei Tổng tuyển cử". Lac sa cử tri di mbang Tổng tuyển cử akaok mereip thun 1946, ông Nguyễn Thanh Quất daok di ban sit Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang khan lac : harei nan, mban pilih ruah hu padang di palei, xã. Di dom labik pilih ruah hu tuan hala dok negar, ala lac blah thaot Chủ tịch Hồ Chí Minh, taphia padang sa bảng jhuk vak meng phấn angan dom dom urang ứng cử. Hadah mbaok lac mbang akaok meti hu par hala phieu pilih ruha urang hu đức, hu tài tame QH tuk taneh ia barau mek hu độc lập, ông Nguyễn Thanh Quất khan lac :“Hadah mbaok thun 1946 lac thun dahlak ginup umo nao pilih ruah. Meng bruk di cách mạng bilan 8, pachreih bhapbini nao pilih ruah tapak. Mikva yaom lac daok bac bổ túc jeng nao pilih ruah. Hadar veik harei pilih ruah 6/1/1946 biak drut drui. Mbiah tal urak ini hu 70 thun QH praong jang, hu rilo siam jang duk saong dahlau thiah. QH dak harei dak brei thau lac jabat quyền lực glaong abih di bhapbini “
-Roh dauh sajarah dom mbang pilih ruah Quốc hội, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Trọng Phúc, dahlau thiah ngak akaok Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh brei thau, di harei Tổng tuyển cử akaok mereip thun 1946, Wa Ho hu ndom “ yaok hala phieu hu pagap lac athar đạn rik tame bruk mesruh metak khik caga taneh ia” atau “ yaok hala phiếu ye baoh kiak ngak nền móng dak apdang taneh ia daka harei dak kaya meda khang kadang. Di mbang tổng tuyển cử thun 1946, tal mbang tổng tuyển cử pilih ruah Quốc hội di taneh ia Việt Nam yasa thun 1976 saong dom mbang pilih ruah Quốc hội lac Đảng karja jeng patagok hatai, ý chí ngak pô di bhapbini. Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Trọng Phúc ndom lac :“Tapa hala phiếu di drei rik daong dak apdang karja dak harei dak khang kajap, jeng tapa hala phiếu brei thau hatai ranam taneh ia, ý chí tự lực, tự cường, hatai jum pataom dak apdang saong patagok taneh ia dak harei dak khang saong kajap. Tui dahlak, njauk patagok bruk nan, meng di nan pasiam akaok sahaneng daok oh ka cambaih di pilih ruah. Sa taneh ia peih bruk pilih ruah njauk patagok dan chủ, plaih dân chủ hình thức, taphia nan cử tri sahaneg hu quyền dân chủ di drei piah tapa hala phiếu pilih ruah urang jakar njauk ka rup drei, ka bhapbini rik daong tame bruk patagok taneh ia .”.
Yaok hala phiếu brei thau bruk tín nhiệm di cử tri, bruk urang ứng cử hu rilo phiếu ủng hộ jeng lac bruk hadar urang QH hadei ini anak bruk tín nhiệm di bhapbini, piah tapa nan kham merat ngak bruk biak siam, pabak caong khin di cử tri brei ka drei. Ông Nguyễn Văn Pha, Phó akaok Ủy ban Trung uơng Mặt Trận negar Việt Nam ndom lac : adat hukum quy định nao pilih ruah oh lac quyen bo daok lac nghia vu di bhapbini. Quyen lac pilih tabiak dom urang lambaok ka drei di dom jabat quyen luc di karja. Daok nghĩa vụ lac pilih ruah tabiak urang biak xứng đáng, hadah krah piah tame jabat quyen luc karja lambaok ka drei quyet dinh dom bruk ka adat hukum, jalan adat, sarak, patagok kinh te – xa hoi; yaok sang, yaok menuac urang njauk ngak tui panuac ieu di karja, kapul nyaom pataom tame pilih ruah Quốc hội saong Hội đồng bhapbini dom pakat. Min, ông Pha jeng kakei piah plaih bruk lac dom puk palei kayua thành tích yau nan ye brei urang nao pilih ruah ka drei piah samal salah mbang pilih ruah labik drei. Ông Nguyễn Văn Pha ndom lac :“Cử tri pilih ruah dom urang bo hadei ini lambaok ka drei tame dom jabat quyen luc di karja di Trung ương saong puk palei. Yau nan, dom cử tri njauk sahaneg ka bruk dak apdang karrja meng bruk nao pilih ruah rilo abih. Abih di nyu nan lac sangka pasang iek tiểu sử, dom bruk pambuak tal dom urang ứng cử biak tantu, cambaih laih. Kayua sa tukvak kol drei peih ngak 4 pakat, gam Qh, hoi dong bhapbini pakat tinh, huyen, xa. Gam sa tukvak di yaok labik pilih ruah hu 4 danh sách, meyah oh pasang iek cambaih biak kan si pilih ruah njauk urang bo drei pilih ruah tame jabat quyền lực karja ”.
-Yaok hala phiếu lac quyền lợi saong trách nhiệm di bhapbini. Trách nhiệm ngak po taneh ia, trach nhiem pilih ruah saong dak padang bộ máy karja di bhapbini, kayua bhapbini saong di bhapbini. Yau nan ye, cử tri njauk patagok abih quyen ngak po di drei, hu trach nhiem pilih ruah urang hu đức, hu tài, hu tâm, njauk lambaok ka ý chí, caong khin di bhapbini tame QH saong hoi dong bhapbini dom pakat tukvak 2016-2021./.
Viết bình luận