Đhị đhăm bhưah lâh 1 héc ta k’tiếc đăn ooy đhị z’rooh đác ga măc năc muy đong máy t’priêng ha roo t’mêê liêm lâng bh’rợ pa bhrợ năc tự động zêng. C’la âng đong máy t’priêng ha roo n’nâu năc âng anoo Thạch Thi, muy coh pazêng đhanuôr tr’haanh đhị thị trấn Hưng Lợi.

C’moo 2018 anoo Thi đươi lâh 3 tỷ đồng bhrợ đong máy t’priêng n’nâu, đhr’năng t’priêng coh 1 t’ngay năc 50 tấn ha roo. Anoo Thị prá xay, zập t’ngay vêy k’dâng tơợ 10 - 15 cha năc manuyh pa bhrợ coh đong máy, bấc bhlâng năc manuyh vel đong. Tơợ bêl vêy đong máy n’nâu năc ơy choom xay bhrợ liêm choom bh’rợ t’priêng ha roo âng pr’loọng đong, ha roo pay câl âng đhanuôr, công cơnh xay bhrợ đoọng ha đhanuôr đhị vel đong t’priêng ha roo: “Acu công t’bhlâng đoọng bơơn bhrợ đong t’priêng n’nâu đoọng zooi pr’loọng đong lâng đhanuôr coh đâu. Cr’noọ âng cu năc bhrợ cơnh ooy đoọng zooi bh’rợ ch’choh b’băn đhị vel đong đay vaih k’rơ lâh mơ.”

Anoo Thạch Thi vel đong coh cr’noon Xóm Tro 1, thị trấn Hưng Lợi, chr’hoong Thạnh Trị. C’moo 21 c’moo, bơơn k’điêl lâng gluh ắt la lay, anoo năc vêy pr’loọng đong pác đoọng lâh 5 r’bhâu mét vuông k’tiếc ruộng. Năc manuyh vêy cr’noọ t’bhlâng bhrợ cha, anoo Thi k’noọ, lâng đợ đhăm k’tiếc m’bứi n’nâu năc k’đhap đoọng tơớp bhrợ cha liêm choom. Cơnh đêêc năc anoo t’bhlâng bhrợ p’xoọng bh’rợ câl ha roo ta bơơn zên. Đoọng vêy zên tơớp bhrợ cha, anoo k’dua p’xoọng manuyh bhuh xoọng câl muy bêệ bhuông vêy c’lơơng mơ 3 tấn lướt pay câl ha roo coh tỉnh lâng ooy tỉnh n’lơơng. Anoo Thi prá xay: “Bơr diic điêl zi coh tr’nơớp công bơơn câl muy bêệ bhuông k’tứi xang n’năc bhrợ bh’rợ chêêc pa câl ha roo, lêy bh’rợ râu bơơn pay pa chô công nhâm mâng, vêy dưưm, acu lêy crêê cơnh lâng pr’loọng đong. Ađay năc bơơn ắt coh vel đong zooi pr’loọng đong.”

5 c’moo tơớp bhrợ cha, hân đhơ lum bấc râu zr’năh k’đhap, hân đhơ cơnh đêêc, đươi tơợ râu t’bhlâng, pr’loọng đong anoo Thi ting t’ngay bhrợ cha liêm choom. Xang n’năc, anoo bhrợ t’bhưah bh’rợ pay câl ha roo lâng bh’rợ câl p’xoọng pr’đươi đơơng âng ga măc lâh mơ lâng đợ bhuông ga măc tước 10 tấn. Zập c’moo anoo pay câl tơợ 2 r’bhâu tước 3 r’bhâu tấn ha roo. Tr’câl tr’bhlêy liêm choom, vêy râu bơơn pay pa chô, anoo bơơn câl bấc đhăm k’tiếc cha bêệt ha roo. Tước nâu cơy k’tiếc âng anoo vêy tước 13 héc ta, lâh n’năc anoo vặ p’xoọng 15 héc ta đoọng pa bhrợ. Anoo công bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng đoọng ha k’nặ 20 cha năc manuyh pa bhrợ đhị vel đong. Anoo Thạch Dưỡng, muy cha năc manuyh pa bhrợ coh pr’loọng đong anoo Thạch Thi prá xay: “Pa bhrợ coh đâu đhi noo lum zr’năh k’đhap n’hau năc anoo Thi zooi azi, pa bhlâng năc pr’loọng đong lum zr’năh k’đhap, anoo Thi zêng zooi bhrợ đoọng đong ắt, pr’loọng đong hân đoo vêy manuyh jeh k’ăy năc công zooi, azi pa bhrợ coh đâu n’jưah vêy râu bơơn pay pa chô, ting n’năc têêm loom pa bhrợ tu anoo Thi năc manuyh liêm crêê bhlâng.”

Xang lâh 20 c’moo tơớp bhrợ cha, xoọc đâu anoo Thi năc xay bhrợ liêm choom lâng bh’rợ tr’nêng âng đay. Zập c’moo, lâng bh’rợ cha bêệt bhrợ 2 hân noo ha roo, anoo bơơn pay pa chô k’dâng 400 tấn ha roo t’mêê, đợ zên bơơn pay pa chô năc tơợ 3 - 4 tỷ đồng. Lâng bh’rợ pa câl ha roo, anoo pay câl tơợ 5 r’bhâu tước 6 r’bhâu tấn coh zập c’moo, đợ zên bơơn pay pa chô tơợ 500 - 600 ức đồng. Anoo Thạch Hùng, Phó Chủ tịch Hội nông dân thị trấn Hưng Lợi, chr’hoong Thạnh Trị prá xay ooy anoo Thạch Thi: “Tơợ tr’nơớp tơớp bhrợ la leh ma muuch năc xoọc đâu anoo Thi ơy bơơn bhrợ đongh t’priêng ha roo. Lâh n’năc năc câl ha roo hất, ha roo priêng năc anoo bhrợ đong t’priêng ga măc bhlâng đoọng đươi ha bh’rợ t’priêng ha hoo, pa câl ha roo ơy priêng. Lâh n’nặc cr’noọ t’bhlâng bhrợ cha liêm choom lâh mơ năc diic điêl anoo bhrợ trà ch’neh đơơng pa câl ooy thị trường năc vêy manuyh coh tỉnh lâng tỉnh n’lơơng đươi dua./.”

 ANH NÔNG DÂN KHMER KIẾM THU NHẬP VÀI TỶ ĐỒNG MỖI NĂM TỪ  NÔNG NGHIỆP

Anh Thạch Thi, 45 tuổi, người dân tộc Khmer ở thị trấn Hưng Lợi, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng hiện có cơ ngơi khang trang nhờ trồng lúa và kinh doanh lĩnh vực lúa gạo. Sau hơn  20 năm khởi nghiệp, đến nay anh sở hữu 13ha đất ruộng, một nhà máy sấy lúa hiện đại, nhiều ghe trọng tải lớn thu mua lúa hàng ngàn tấn mỗi năm…. với tổng thu nhập kiếm được hàng tỷ đồng.

Trên diện tích rộng hơn 1ha đất bên cạnh kênh thuỷ lợi là một hệ thống nhà máy sấy lúa hiện đại với công nghệ vận hành tự động hoàn toàn. Chủ của nhà máy sấy lúa này là anh Thạch Thi, một trong những nông dân tiêu biểu tại thị trấn Hưng Lợi.

Năm 2018 anh Thi đầu tư hơn 3 tỷ đồng để xây dựng nhà máy này, công suất sấy 1 ngày 50 tấn lúa. Anh Thi cho biết, mỗi ngày có khoảng 10-15 người làm việc tại nhà máy, phần lớn là người địa phương. Từ lúc có nhà máy này đã giải quyết tốt khâu làm khô lúa hàng hóa của gia đình, lúa thu mua của người dân, cũng như phục vụ bà con tại địa phương sấy lúa: “Tôi cũng ráng phấn đấu để làm được cái lò sấy này để phục vụ gia đình và bà con mình. Mục tiêu của tôi là làm sao phục vụ nông nghiệp tại địa phương mình phát triển.”

Anh Thạch Thi quê ở ấp Xóm Tro 1, thị trấn Hưng Lợi, huyện Thạnh Trị. Năm 21 tuổi, lập gia đình và ra ở riêng, anh được gia đình chia cho 4 công ruộng. Là người có tinh thần vươn lên, anh Thi suy nghĩ, chỉ với diện tích đất ít ỏi này thì khó mà khởi nghiệp thành công. Thế là anh quyết tâm làm thêm nghề thu mua lúa bán kiếm lời. Để có vốn khởi nghiệp, anh vay mượn người thân để mua một chiếc vỏ lãi trọng tải 3 tấn chạy thu mua lúa cả trong lẫn ngoài tỉnh. Anh Thi chia sẻ: “Hai vợ chồng đầu tiên cũng sắm được chiếc vỏ rồi hành nghề mua bán lúa, thấy thu nhập cũng ổn định, có lời, tôi thấy họp với gia đình nữa. Mình ở tại địa phương luôn, chăm sóc được cho gia đình.”

5 năm đầu khởi nghiệp, dù gặp không ít khó khăn, thế nhưng, nhờ sự quyết tâm, gia đình anh Thi từng bước làm ăn có lãi. Sau đó, anh mạnh dạn mở rộng nghề thu mua lúa bằng việc đầu tư phương tiện vận chuyển lớn hơn với chiếc ghe trọng tải 10 tấn. Mỗi năm anh thu mua từ 2.000-3.000 tấn lúa. Kinh doanh phát triển, có lợi nhuận, anh dành sang nhượng được nhiều diện tích đất trồng lúa. Đến thời điểm hiện tại đất của anh đã tăng lên 13ha, ngoài ra anh thuê mướn thêm 15ha để sản xuất. Anh cũng đã giải quyết việc làm cho gần 20 lao động tại địa phương. Anh Thạch Dưỡng, một người lao động cho gia đình anh Thạch Thi chia sẻ: “Ở đây làm việc anh em có thiếu thốn gì là anh Thi giúp đỡ, đặc biệt là chuyện gia đình, anh Thi giúp đỡ xây dựng nhà, gia đình có người bệnh cũng giúp đỡ, chúng tôi làm ở đây vừa có thu nhập, lại rất yên tâm vì anh Thi là người có tấm lòng rất tốt.”

Sau hơn 20 năm khởi nghiệp, giờ đây anh Thi đã rất thành công với nghề mà mình đã chọn. Hằng năm, với việc sản xuất 2 vụ lúa, anh thu về khoảng 400 tấn lúa tươi, lợi nhuận từ 3-4 tỷ đồng. Đối với kinh doanh lúa, anh thu mua lúa từ 5.000-6.000 ngàn tấn mỗi năm, kiếm lợi nhuận 500-600 triệu đồng. Anh Thạch Hùng, Phó chủ tịch Hội nông dân thị trấn Hưng Lợi, huyện Thạnh Trị nhận xét về anh Thạch Thi: “Từ ban đầu nhỏ lẻ thì hiện tại anh Thi đã làm được cái lò sấy. Ngoài thu mua lúa tươi, lúa khô thì anh xây dựng được lò sấy với công suất lớn để phục vụ sấy lúa, bán lúa khô. Ngoài ra với ý chí và quyết tâm suy nghĩ tiến tới vươn lên nữa thì hai vợ chồng tiếp tục thuê trà gạo thành sản phẩm bán ra thị trường đến với người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh./.”