Pa bhrợ k’nặ 2 c’moo n’nâu, Zr’lụ du lịch cruung đác đh’rưah lâng pa dưr bh’rợ ch’choh b’băn (P’rá Anh năc Bana Rita Glamping Farm) âng t’cooh Lê Thanh Tuấn coh chr’val Hoà Phú, chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng dưr vaih zr’lụ pr’hay pa bhlâng k’đơơng t’pâh ta mooi tước la lêy. Zr’lụ du lịch n’nâu vêy ta bhrợ đhị đhăm k’tiếc bhưah 50 r’bhâu m2, zập c’xêê đương hơnh deh tơợ 2 r’bhâu tước 3 r’bhâu chu ta mooi tước la lêy. Ta mooi bơơn lêy lâng bhrợ đợ bh’rợ cơnh: b’băn, choh tơơm pay cha p’lêê, bhrợ pợ, ắt coh zr’lụ ch’ngaách. Đhị đâu năc dzợ p’căh lâng pa câl pazêng râu pr’đươi OCOP âng chr’hoong Hoà Vang.

T’mêê đâu, Zr’lụ du lịch cruung đác đh’rưah lâng pa dưr bh’rợ ch’choh âng t’cooh Lê Thanh Tuấn vêy thành phố Đà Nẵng xay moon crêê cơnh xa nay OCOP du lịch 4 sao. Nâu đoo năc pr’đươi tr’nơơp âng Đà Nẵng ắt coh c’bhuh “Dịch vụ du lịch cruung k’tiếc đh’rưah lâng pa dưr bh’rợ ch’choh b’băn”.

T’cooh Lê Thanh Tuấn prá xay, zr’lụ du lịch n’nâu bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng đoọng ha 30 cha năc manuyh pa bhrợ đhị vel đong lâng đợ zên bơơn pay pa chô tơợ 7 tước 12 ức đồng muy cha năc coh muy c’xêê, đợ zên bơơn pay pa chô âng zr’lụ du lịch n’nâu bơơn tơợ 6 tỷ tước 7 tỷ đồng coh muy c’moo: “L’lăm ahay, azi bhrợ bh’rợ ch’choh b’băn, bấc bhlâng năc choh keo. Coh t’tun, ting t’ngay azi xăl lâng choh tơơm pay cha p’lêê, râu liêm choom bấc bhlâng. Azi ting bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng đoọng ha bấc manuyh coh vel đong. Nâu đoo năc râu tr’haanh lâng trách nhiệm, xay bhrợ têng cơnh ooy đoọng zư đớc râu chr’năp đoọng t’pâh ta mooi tước. Azi t’bhlâng bhrợ t’mêê pazêng bh’rợ tr’nêng du lịch ch’choh b’băn. Coh cr’chăl ahay, bơơn chính quyền zập cấp ting zooi bấc bhlâng”.

Bơr pêê c’moo ahay, đhanuôr năc muy bhrợ ha rêê đhuốch a năm, công đhiệp zập cha. Tơợ bêl vaih bhươl cr’noon du lịch cruung đác, đhanuôr ơy pa liêm bhươn chr’noh, bhrợ bấc bhươn choh tơơm pay cha p’lêê vêy chr’năp ooy kinh tế bấc bhlâng, cơnh cam vinh, pih bhung t’viêng, choh r’veh coh đác đh’rưah lâng pa dưr du lịch coh k’tiệc cha bêết ha roo xay bhrợ đoọng ha ta mooi du lịch. Tơợ bêl bhươl cr’noon du lịch cruung đác Thái Lai đhị chr’val Hoà Nhơn, chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng pa bhrợ năc ơy zooi đhanuôr vel đong vêy đợ râu bơơn pay pa chô, pa dưr pr’ắt tr’mông.

Xoọc đâu, Hợp tác xã Thái Lai - Saemaul, muy bh’rợ ch’choh b’băn la liêm đh’rưah lâng du lịch bhươl cr’noon ơy zooi pazêng apêê coh Hợp tác xã lâng đhanuôr coh cr’noon bơơn đươi râu liêm choom bơr tơợ tơợ ch’choh b’băn lâng du lịch. T’cooh Hồ Văn Hiệp, Trưởng cr’noon Thái Lai, chr’val Hoà Nhơn, chr’hoong Hoà Vang, Ban Ch’mêệt lêy Hợp tác xã Thái Lai - Saemaul prá xay: “Hân noo ch’noọng n’nâu ta mooi du lịch tước la lêy ooy pazêng chùa, bhrợ pợ ắt bấc bhlâng. Ta mooi tước bấc năc ng’pác ma mơ đoọng zập cha năc đhanuôr bơơn đươi ma mơ râu liêm choom. Đhanuôr bhui har bhrợ têng du lịch, tơợ đêêc bhrợ t’vaih râu liêm buôn đoọng ha đhanuôr bhrợ t’vaih r’veh r’đoong, p’lêê p’coo ha yêm lâng băn a tứch pa câl ooy lơơng. Rơơm kiêng apêê zập cấp chính quyền k’rong bhrợ đoọng vêy bấc zr’lụ chúp cha nụp k’đơơng t’pâh p’xoọng ta mooi du lịch”.

Chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng vêy 26 đhị du lịch cruung đác bhươl cr’noon lâng 6 đhị du lịch ch’choh b’băn. Pazêng bh’rợ du lịch n’nâu ơy bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng đhị đêêc đoọng ha tơợ 20 tước 30 manuyh pa bhrợ. T’cooh Đỗ Thanh Tân, Trưởng phòng Văn hoá lâng Thông tin chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng prá xay: đoọng pazêng bh’rợ n’nâu bơơn liêm choom, năc vêy đợ chính sách zooi đhanuôr bơơn vặ zên, t’bhlâng pa têết lâng pazêng đơn vị k’đơơng ta mooi đoọng xay p’căh pr’đươi du lịch ch’choh b’băn: “Chr’hoong prá xay bh’rợ tr’nêng ooy UBND thành phố Đà Nẵng bhrợ bấc cơ chế chính sách zooi đhanuôr bhrợ têng du lịch coh đhăm k’tiếc ch’choh đoọng bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng đhị đêêc lâng râu bơơn pay pa chô p’xoọng. C’lâng bh’rợ coh ha y, năc t’bhlâng pa dưr dal râu liêm choom bh’rợ tr’nêng du lịch, t’bhlâng bhrợ k’rơ bh’rợ đhêy ắt coh bhươl cr’noon lâng pa dưr râu liêm choom âng pr’đươi du lịch ng’moon zazum đoọng crêê cơnh cr’noọ lướt cha ơh âng ta mooi”.

Coh cr’chăl ahay, UBND thành phố Đà Nẵng, Sở Du lịch thành phố Đà Nẵng lâng pazêng ngành crêê tước ơy vêy bấc chính sách zooi pazêng apêê bhrợ du lịch coh chr’hoong Hoà Vang cơnh pa choom ooy bh’rợ đương hơnh deh ta mooi, đoọng đhanuôr lướt lêy, ta mooh pazêng bh’rợ coh bấc vel đong n’lơơng. C’moo 2023, Sở Nông nghiệp lâng Pa dưr bhươl cr’noon thành phố ơy xay moon bh’rợ tr’nêng ha UBND thành phố Đà Nẵng p’căh ooy Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng bhrợ Nghị quyết số 88 ooy bh’rợ zooi pazêng bh’rợ ch’choh b’băn, choh crâng, achông axiu lâng bhrợ têng nông lâm đh’rưah lâng đươi dua ha du lịch cruung đác, chêêc n’năl. P’căn Vũ Thị Bích Hậu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp lâng Pa dưr bhươl cr’noon thành phố Đà Nẵng prá xay: “Sở Nông nghiệp lâng Pa dưr bhươl cr’noon thành phố Đà Nẵng ơy zooi bh’rợ ch’choh b’băn, pazêng dự án nông lâm ngư nghiệp đh’rưah lâng du lịch cruung đác lâng du lịch chêêc n’năl liêm choom bhlâng. Muy bơr cha năc đhanuôr năc xăl bh’rợ ch’choh b’băn pa têệt lâng bh’rợ du lịch. Nâu đoo năc c’lâng bh’rợ pa dưr râu chr’năp âng bh’rợ ch’choh b’băn, pa têệt lâng pa dưr du lịch ch’choh b’băn ooy xa nay cr’noọ cr’niêng k’tiếc k’ruung bhrợ têng bhươl cr’noon t’mêê, Sở Nông nghiệp lâng Pa dưr bhươl cr’noon thành phố Đà Nẵng đh’rưah lâng chr’hoong Hoà Vang vêy đợ quy hoạch chính sách, zooi pazêng bh’rợ bhrợ têng lêy pa dưr du lịch ch’choh b’băn bhrợ cơnh ooy chính sách n’nâu bhrợ t’vaih râu liêm choom la lua bhlâng đoọng ha zập ngai, vel đong”./.

Đà Nẵng phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn

Nhiều nông dân ở huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng đã thực hiện thành công các mô hình sản xuất nông nghiệp gắn với phát triển du lịch sinh thái cộng đồng. Nhiều mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện cuộc sống người dân.

Hoạt động gần 2 năm nay, Khu du lịch sinh thái kết hợp phát triển nông nghiệp (Tên tiếng Anh là Bana Rita Glamping Farm) của ông Lê Thanh Tuấn ở xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng trở thành điểm hấp dẫn thu hút khách đến tham quan và trải nghiệm. Khu du lịch này xây dựng trên diện tích 50.000 m2, mỗi tháng đón từ 2.000 đến 3.000 lượt khách đến tham quan. Du khách được trải nghiệm các hoạt động như: chăm sóc vật nuôi, trồng cây ăn quả, cắm trại, tận hưởng không khí trong lành. Tại đây còn bố trí gian hàng trưng bày, giới thiệu và tiêu thụ các sản phẩm OCOP đặc trưng của huyện Hòa Vang.

Mới đây, Khu du lịch sinh thái kết hợp phát triển nông nghiệp của ông Lê Thanh Tuấn được thành phố Đà Nẵng công nhận đạt OCOP du lịch 4 sao. Đây là sản phẩm đầu tiên của Đà Nẵng thuộc nhóm “Dịch vụ du lịch sinh thái kết hợp phát triển nông nghiệp".

Ông Lê Thanh Tuấn cho biết, khu du lịch này giải quyết việc làm cho 30 lao động địa phương với thu nhập  từ 7 đến 12 triệu đồng/ người/ tháng, doanh thu khu du lịch đạt 6 tỷ đến 7 tỷ đồng/năm: “Trước đây, chúng tôi hoạt động về nông nghiệp, chủ yều về trồng keo. Sau này, chúng tôi thay thế dần và trồng cây ăn quả, cho thấy hiệu quả rất lớn. Chúng tôi tham gia giải quyết việc làm cho nhiều lao động tại địa phương. Đây là một trong vinh dự và trách nhiệm, làm sao để giữ gìn được giá trị để thu hút du khách. Chúng tôi sẽ làm mới các hoạt động du lịch nông nghiệp. Thời gian qua, được chính quyền các cấp đồng hành hỗ trợ và đồng hành rất lớn từ chính quyền các cấp.”

Mấy năm trước, người dân chỉ làm nông thuần túy, cũng chỉ đủ ăn qua ngày. Từ khi hình thành làng du lịch sinh thái cộng đồng, bà con đã cải tạo vườn tược, hình thành nhiều mô hình cây ăn quả có giá trị kinh tế, như cam Vinh, bưởi da xanh, trồng rau thủy canh kết hợp phát triển du lịch trên đất trồng lúa để phục vụ khách du lịch. Từ khi làng du lịch sinh thái cộng đồng Thái Lai tại xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng đi vào hoạt động đã giúp người dân địa phương có thu nhập, nâng cao đời sống. 

 Hiện nay, Hợp tác xã Thái Lai- Saemaul, một mô hình nông nghiệp sinh thái gắn với du lịch cộng đồng đã giúp các xã viên Hợp tác xã và người dân trong thôn được hưởng lợi kép từ nông nghiệp và du lịch. Ông Hồ Văn Hiệp, Trưởng thôn Thái Lai, xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, Ban Giám sát Hợp tác xã Thái Lai- Saemaul cho biết: “Mùa hè này khách du lịch đến tham quan các chùa, cắm trại rất đông. Khách đến đông chia đều ra để mỗi người dân có hưởng lợi như nhau. Bà con rất hồ hởi làm du lịch, từ đó tạo điều kiện cho người dân sản xuất nông sản và chăn nuôi gà tiệu thụ. Mong muốn các cấp chính quyền đầu tư để có nhiều điểm check-in thu hút thêm khách du lịch”.

Huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng có 26 điểm du lịch sinh thái cộng đồng và 6 điểm du lịch nông nghiệp. Các mô hình du lịch này tạo việc làm tại chỗ cho khoảng 20 đến 30 lao động. Ông Đỗ Thanh Tân, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng cho biết: để các mô hình phát huy hiệu quả, cần có chính sách hỗ trợ nông dân tiếp cận vốn, tăng cường kết nối với các đơn vị lữ hành để quảng bá sản phẩm du lịch nông nghiệp: “Huyện tham mưu cho UBND thành phố Đà Nẵng ban hành nhiều cơ chế chính sách để giúp bà con khai thác du lịch trên đất nông nghiệp để tạo việc làm tại chỗ và thu nhập thêm. Định hướng sắp tới, tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, chú trọng đến nghỉ dưỡng ở nông thôn và nâng các sản phẩm du lịch nói chung để đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí của du khách".

Thời gian qua, UBND thành phố Đà Nẵng, Sở Du lịch thành phố Đà Nẵng và các ngành liên quan đã có nhiều chính sách hỗ trợ các chủ thể làm du lịch ở huyện Hòa Vang như tập huấn công tác phục vụ khách, đưa bà con đi tham quan, học hỏi các mô hình ở nhiều địa phương khác. Năm 2023, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố đã tham mưu UBND thành phố Đà Nẵng trình Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng ban hành Nghị quyết số 88 về hỗ trợ các mô hình, dự án sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản và sản xuất nông lâm kết hợp gắn với phục vụ du lịch sinh thái, trải nghiệm. Bà Vũ Thị Bích Hậu, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng cho biết: “Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng đã hỗ trợ mô hình sản xuất, các dự án nông lâm ngư nghiệp kết hợp du lịch sinh thái và du lịch trải nghiệm rất tốt. Một số người dân dịch chuyển các mô hình nông nghiệp gắn với làm du lịch. Đây là hướng làm tăng giá trị của sản xuất nông nghiệp, gắn phát triển du lịch nông nghiệp về chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Đà Nẵng cùng huyện Hòa Vang có những quy hoạch chính sách, hỗ trợ các mô hình thí điểm phát triển du lịch nông nghiệp làm sao những chính sách này mang lại hiệu quả thiết thực cho cộng đồng, địa phương"./.