C’moo 2014, xang bêl tốt nghiệp Đại học Quảng Nam, chuyên ngành Sư phạm Tiểu học, đha đhâm Cơ Tu Hôih Tèo rach chô ooy vêêl đong Hùng Sơn bhrợ cha. Anoo bơơn dạy hợp đồng đhị Trường Tiểu học Axan. N’đhơ cơnh đêêc, cơnh lâng mơ lương căh tươc 3 ưc đồng zâp c’xêê, anoo k’đhap moon mă k’rang pr’ăt tr’mông pr’loọng đong. Xang bơr pêê c’moo lươt dạy, anoo lơi bh’rợ âng đay kiêng, dzang bhrợ cha, tơơp lâng cửa hàng photocoppy tr’nơơp bhlâng đhị chr’val Hùng Sơn moot c’moo 2019.

Cửa hàng photocoppy âng anoo Hôih Tèo bhrợ t’vaih bơơn đha nuôr coh zr’lụ đươi dua, đươi vêy râu buôn, đăn, c’bơơch zên pră lâng cr’chăl. L’lăm ahay, bêl kiêng in bha ar pa tơ, đha nuôr lươt z’lâh 50km xiêr tươc trung tâm chr’val Tây Giang năc vêy choom in. Nâu câi anoo bhrợ t’vaih quán, bhrợ têng liêm ta nih, lưch loom tu cơnh đêêc ting t’ngay ting bâc apêê tươc k’dua bhrợ. Bơơn năl pr’đơợ, anoo  bhrợ t’vaih p’xoọng quán ộm đac đăn đêêc bhrợ đhị đoọng t’mooi tơt bêl đương kía, n’jưah p’xoọng t’bơơn zên.

Đoọng bhrợ t’bhưah bh’rợ kinh doanh, anoo pa choom p’xoọng kỹ thuật chụp cha nup, xay bhrợ cha nup thẻ, k’rong bhrợ máy in zâp râu thiệp đoọng bhrợ cơnh cr’noọ âng đha nuôr đhị vêêl đong. Hôih Tèo xay truih, zâp c’xêê năc đhêêng muy cửa hàng photocoppy đơơng chô dâng 20 ưc đồng, năc âi dap lơi mơ đươi dua:“Bêl dzợ lươt dạy học, acu âi kiêng bhrợ photocoppy tu lêy cr’noọ in ấn âng đha nuôr bâc ha dợ coh zr’lụ đăn đâu năc căh âi vêy ngai bhrợ. Nâu câi đha nuôr ma ting đươi dua, acu n’jưah vêy p’xoọng bơơn zên, n’jưah zooi zâp ngai doó lâh lươt ch’ngai, ga lêêh ga lêêng cơnh ahay”- Hôih Tèo đoọng năl.  

Hôih Tèo dzợ lươt l’lăm đhị bh’rợ tr’xăl k’noọ 3 hécta k’tiêc ha rêê căh vêy bh’nơơn dzang choh quế, prí, ahự, abhoo lion, đơơng chô lâh 50 ưc đồng zâp c’moo. Lâh n’năc, anoo bơơn k’rong đơc đợ ch’na dhd’năh ha đong tơợ bh’rợ bhrợ ruộng; k’rong máy xát ha roo ha đha nuôr đoọng xăl pay ch’nêêh; đươi dua đhăm k’tiêc bhưah, groong ga ving băn rơơi, pêch aboc băn a xiu, choh apêê tơơm chr’noh râu lơơng… Xooc, apêê pr’đhang bhrợ têng, kinh doanh âng pr’loọng đong đơơng chô bhnơơn lâh 300 ưc đồng zâp c’moo, dưr vaih pr’loọng tr’haanh choom bhrợ cha âng vêêl đong.

C’moo 2017, anoo bơơn Chi bộ vêêl Ariing t’moot Đảng. Bơr c’moo lâh n’năc, anoo năc cớ bơơn đha nuôr k’đươi bhrợ Trưởng vêêl Ariing bêl đhêêng 28 c’moo, dưr vaih trưởng vêêl p’niên bhlâng chr’val Hùng Sơn bêl đêêc. T’cooh Bhling Sáu, Bí thư Chi bộ vêêl Ariing đoọng năl, cơnh lâng bh’rợ năc trưởng vêêl, đảng viên Hôih Tèo đh’rưah lâng Chi bộ lâng ban Nhân dân vêêl t’bhlâng xay truih, p’too moon đha nuôr tr’xăl cơnh pa chăp, t’bil lơi đhr’niêng bh’rợ căh dzợ liêm glăp, tr’xăl tơơm chr’noh acoon bh’năn liêm glăp. Đươi cơnh đêêc, bâc c’moo ha nua vêêl Ariing doó dzợ vêy đhr’năng tr’pay diic điêl bêl p’niên nhum, pr’ăt tr’mông văn minh ting t’ngay ting băr bhưah coh đha nuôr, đợ pr’loọng đha rưt xiêr zâp c’moo, nâu câi đhêêng dzợ 78 pr’loọng.

“Hôih Tèo năc đảng viên p’niên gương mẫu, boop moon têy bhrợ. Anoo n’jưah choom bhrợ cha, n’jưah choom p’too moon đha nuôr z’hai g’lăng, đoọng k’tiêc, chroi bhrợ c’lâng, choh tơơm cha năm đoọng bhrợ pa dưr vêêl bhươl t’mêê. Pa bhlâng năc, coh bh’rợ xa nay t’bil đong zir xrăh t’răh ha ruôi, anoo đh’rưah lâng apêê đoàn thể vêêl k’rong lâh 1.400 cha năc pa zum têy choh bhrợ lâng bhr’lâ xa luân 28 đong ha pr’loọng đha rưt, pr’loọng chính sách. Đhị đêêc, chroi đoọng bhrợ tr’xăl pr’dưr pr’dzoọng vêêl Ariing dưr liêm pr’hay ting t’ngay” - T’cooh Bhling Sáu ay truih. 

Chr’val k’noong k’tiêc Hùng Sơn xooc vêy 24 vêêl cơnh lâng lâh 7.900  cha năc ma nưih, bâc năc đha nuôr Cơ Tu, ma mông truih k’noong k’tiêc Việt - Lào.  Ting t’cooh Tơ Ngôn Thiếu, Phó Chủ tịch UBND chr’val Hùng Sơn, pr’ăt tr’mông đha nuôr r’dợ dưr liêm đươi apêê bh’rợ xa nay, dự án k’rong bhrợ âng Nhà nước, n’đhang đợ pr’loọng đha rưt công dzợ 50,58%. Vêêl đong xooc xơợng bhrợ bâc c’lâng bh’rợ, t’bhlâng tươc x’ría c’moo 2030, đợ pr’loọng đha rưt xiêr dzợ n’dup 25%, pa chô bh’nơơn muy cha năc bơơn 43 ưc đồng/c’moo. Đoọng mă bơơn cr’noọ xa nay n’nâu, chr’val pa bhlâng chăp lêy apêê đảng viên, trưởng vêêl pân lươt bhrợ l’lăm, pa trơơi loom t’bhlâng coh đha nuôr.

T’cooh Tơ Ngôn Thiếu đoọng năl p’xoọng, coh 24 trưởng vêêl âng chr’val Hùng Sơn xooc vêy lâh muy pâng năc đảng viên n’dup 35 c’moo. Nâu đoo năc c’bhuh lươt l’lăm, gương mẫu lâng vêy cr’đơơng băr bhưah coh đha nuôr. Coh đêêc căh choom căh moon tươc anoo Hôih Tèo, trưởng vêêl lưch loom lâng đha nuôr,choom bhrợ cha.“Hôih Tèo năc trưởng vêêl dzợ p’niên, bhriêl x’răng, g’lăng t’bach, năl đươi dua pr’đơợ vêêl đong đoọng bhrợ cha. Anoo bơơn đha nuôr chăp hơnh. Lâh bh’rợ coh vêêl, anoo dzợ năc Tổ trưởng Tổ zư lêy an ninh k’noong k’tiêc, chroi đoọng k’đhơợng nhâm an ninh - quốc phòng zr’lụ k’noong k’tiêc. ooy chính quyền vêêl đong, công p’loon râu chr’năp âng apêê nâu đoọng bhrợ pa trơơi loom t’bhlâng, chroi đoọng bhrợ padưr vêêl đong ting t’ngay ting dưr k’rơ liêm” - T’cooh Tơngôn Thiếu moon ghit./.

TRƯỞNG THÔN TRẺ BIẾN VÙNG ĐẤT KHÓ THÀNH CƠ HỘI LÀM GIÀU

Đảng viên trẻ Hôih Tèo là Trưởng thôn Ariing, xã biên giới Hùng Sơn, thành phố Đà Nẵng. Bà con trong vùng yêu quí anh không chỉ trách nhiệm, tận tụy với công việc cộng đồng mà còn là tấm gương làm kinh tế giỏi với mô hình sản xuất, kinh doanh cho thu nhập hơn 300 triệu đồng mỗi năm.

Năm 2014, sau khi tốt nghiệp Đại học Quảng Nam, chuyên ngành Sư phạm Tiểu học, chàng trai Cơ Tu Hôih Tèo trở về quê hương Hùng Sơn lập nghiệp. Anh được nhận dạy hợp đồng tại Trường Tiểu học Axan. Tuy nhiên, với mức lương chưa đến 3 triệu đồng mỗi tháng, anh khó có thể lo cho cuộc sống gia đình. Sau vài năm đứng lớp, anh đành gác lại ước mơ làm thầy giáo, rẽ sang kinh doanh, khởi đầu với cửa hàng photocopy đầu tiên tại xã Hùng Sơn vào năm 2019.

Cửa hàng photocopy của anh Hôih Tèo mở cửa được bà con trong vùng ủng hộ, nhờ sự tiện ích, tiết kiệm chi phí và thời gian. Trước đây, khi cần in giấy tờ, bà con phải đi hơn 50 km xuống trung tâm xã Tây Giang mới có dịch vụ. Nay anh mở quán, thái độ phục vụ chu đáo, tận tâm nên ngày càng đông khách. Nắm bắt cơ hội, anh mở thêm quán giải khát liền kề làm điểm chờ cho khách, vừa tăng thu nhập. Để mở rộng hoạt động kinh doanh, anh học thêm kỹ thuật chụp ảnh, xử lý ảnh thẻ, đầu tư máy in các loại thiệp phục vụ nhu cầu người dân ngay tại quê nhà. Hôih Tèo chia sẻ, mỗi tháng riêng cửa hàng  photocopy mang lại doanh thu khoảng 20 triệu đồng sau khi đã trừ chi phí.“Khi còn đi dạy học, tôi đã ấp ủ mở dịch vụ photocopy vì thấy nhu cầu in ấn của bà con lớn mà trong vùng vùng chưa ai làm. Giờ bà con ủng hộ, tôi vừa có thêm thu nhập, vừa giúp mọi người đỡ phải đi xa, vất vả như trước” – Anh Hôih Tèo cho hay.

Hôih Tèo còn tiên phong chuyển đổi gần 3 héc ta đất rẫy kém hiệu quả sang trồng quế, chuối, gừng, bắp lion, cho nguồn thu hơn 50 triệu đồng mỗi năm. Ngoài ra, anh luôn chủ động nguồn lương thực, thực phẩm cho gia đình từ việc trồng lúa nước; đầu tư máy xát lúa cho bà con để đổi gạo; tận dụng vườn rộng, khoanh vùng chăn nuôi, đào ao thả cá, trồng các loại rau củ quả… Hiện, các mô hình sản xuất, kinh doanh của gia đình mang lại nguồn thu hơn 300 triệu đồng mỗi năm, trở thành hộ khá tiêu biểu của địa phương.

Năm 2017, anh được Chi bộ thôn Ariing kết nạp vào Đảng. Hai năm sau, anh tiếp tục được bà con tín nhiệm bầu làm Trưởng thôn Ariing khi mới 28 tuổi, trở thành trưởng thôn trẻ nhất xã Hùng Sơn lúc bấy giờ. Ông Bling Sáu, Bí thư Chi bộ thôn Ariing cho biết, với vai trò trưởng thôn, đảng viên Hôih Tèo cùng Chi bộ và Ban Nhân dân thôn tăng cường tuyên truyền, vận động bà con thay đổi nếp nghĩ, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, chuyển đổi cây trồng vật nuôi phù hợp. Nhờ vậy, nhiều năm qua thôn Ariing không còn tình trạng tảo hôn, nếp sống văn minh ngày càng lan tỏa trong cộng đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm hàng năm, nay còn 78 hộ.

“Hôih Tèo là đảng viên trẻ gương mẫu, nói đi đôi với làm. Anh vừa làm kinh tế giỏi, vừa khéo vận động dân, hiến đất, góp công làm đường, trồng hoa, cây xanh để xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, trong chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát, anh cùng các đoàn thể thôn huy động hơn 1.400 lượt người chung tay xây mới và sửa chữa 28 căn nhà cho hộ nghèo, gia đình chính sách. Qua đó, góp phần làm thay đổi diện mạo thôn Ariing khởi sắc từng ngày” - Ông Bling Sáu nhận xét.  

Xã biên giới Hùng Sơn hiện có 24 thôn với hơn 7.900 nhân khẩu, chủ yếu là người Cơ Tu, sống dọc biên giới Việt - Lào. Theo ông Tơ Ngôn Thiếu, Phó Chủ tịch UBND xã Hùng Sơn, đời sống bà con dần khởi sắc nhờ các chương trình, dự án đầu tư của Nhà nước, nhưng tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn 50,58%. Địa phương đang thực hiện nhiều giải pháp, phấn đấu đến cuối năm 2030, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 25%, thu nhập bình quân đầu người đạt 43 triệu đồng/năm. Để đạt được mục tiêu này, xã đặc biệt coi trọng vai trò nêu gương của đảng viên, trưởng thôn tiêu biểu, lan tỏa tinh thần vươn lên trong cộng đồng.

Ông Tơ Ngôn Thiếu cho biết thêm, trong 24 trưởng thôn của xã Hùng Sơn hiện có hơn một nửa là đảng viên trẻ dưới 35 tuổi. Đây là đội ngũ tiên phong, gương mẫu và có sức ảnh hưởng lớn trong cộng đồng. Trong đó không thể không nhắc đến anh Hôih Tèo, trưởng thôn tận tụy, mẫu mực, tiên phong trong phát triển kinh tế. “Hôih Tèo là trưởng thôn trẻ, năng động, biết tận dụng lợi thế địa phương để phát triển kinh tế. Anh được bà con tin tưởng, yêu quý. Ngoài công việc ở thôn, anh còn là Tổ trưởng Tổ bảo vệ an ninh biên giới, góp phần giữ vững an ninh - quốc phòng vùng biên. Về chính quyền địa phương cũng tranh thủ tầm ảnh hưởng của các điển hình này để lan tỏa tinh thần phấn đấu, góp sức xây dựng quê hương ngày càng phát triển”- Ông Tơ Ngôn Thiếu nhấn mạnh ./.