Bêl Tết Ất Tỵ c’moo đâu, moon đơc đhanuôr choh nắc vêy pa chô bh’nơơn dal, bêl bh’nơơn nâu ơy bơơn apêê zước câl tơợ lalăm lâng chr’năp pa câl dal. 

Pazêng t’ngay đâu, coh đhăm ha rêê bhưah 3ha vel 10, chr’val Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột, diic điêl anoo Hoàng Văn Hồng đh’rưah lâng bấc apêê xoọc pa liêm c’bhuh pr’đươi tưới đác lâng pa mâng t’nol đoọng ha zập k’nuung prí. Anoo đoọng năl, pr’loọng đong đay tơợp xăl đhăm choh rơ veh lâng a bhoo lai đoọng choh prí tơợ tơợp c’moo 2021. Tơơm prí căh muy pa chô thu nhập liêm choom nắc bh’rợ k’rang lêy cung doọ lâh.

“C’moo đâu apêê câl tước nang prí lêy lâng câl lưch. Acu dap k’dâng pa chô tơợ 3ha prí nắc mơ 1 tỷ, zập héc ta vêy lời mơ 200 ức đồng. Choh prí zooi k’bơch c’rơ cr’chăl dziic bhơi lâh mơ a bhoo lâng rơ veh. Lâh mơ dzợ nắc prí choh muy c’moo ơy choom pa câl nắc doọ pa đanh zên vốn cơnh tơơm chr’noh đanh c’moo lơơng căh cợ cơnh tơơm bơ nắc đanh lâh”.

Anoo Đậu Văn Tuấn, ặt đhị vel 5, chr’val Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột, anoo tơợp choh prí tơợ c’moo 2020. Lâh 5ha ơy pa chô thu nhập tệêm ngăn, anoo ra văng t’bhưah đhăm choh pậ mơ đhăm ty bêl ký hợp đồng vặ k’tiếc bhrợ têng tơợ đhanuôr coh zr’lụ. Anoo Tuấn xay moon:

“Đhị zr’lụ Hòa Phú nâu, azi nắc đươi dua m’ma prí tây Thái Lan, đơơng chô tơợ Ba Vì, tỉnh Hà Tây a hay. Đoọng ha prí dưr pậ đâh lâng bh’nơơn dal, a zi nắc chơih pay m’bhộc m’ma liêm đoọng choh. Tơơm prí tay Thái Lan chặt vaih liêm coh đhăm k’tiếc Đắk Lắk, tu cơnh đêêc nắc prí coh đâu chặt vaih liêm bhlầng”.

T’cooh Nguyễn Văn Kha, c’la doanh nghiệp k’rong câl prí đhị Đắk Lắk blo tơợ tỉnh Hưng Yên, đoọng năl, zập c’moo t’cooh k’rong câl k’rơ bhầu tấn prí đoọng đơơng pa câl ooy apêê tỉnh đăh Bắc lâng pa câl ooy k’tiếc k’ruung lơơng. C’moo đâu, doanh nghiệp nắc ơy zước câl mơ 700ha prí đoọng pa câl ha thị trường bêl Tết Ất Tỵ 2025:

“Muy c’moo acu pa câl k’zệt r’bhầu tấn prí ooy thị trường Trung Quốc, căh dap lâng đợ prí pa câl đhị k’tiếc k’ruung hêê. Bh’nơơn prí đhị Đắk Lắk yêm bhlầng. C’moo đâu, a zi ơy ký hợp đồng k’rong câl tước k’ha riêng héc ta prí, lâng chr’năp tơợ 200 – 350 r’bhầu đồng/k’nuung”.

Prang tỉnh Đắk Lắk xoọc vêy lâh 2.400ha prí, đợ bấc mơ 66.000 tấn. Zập m’ma prí nắc lêy choh prí tiêu Nam Mỹ lâng prí tây Mốc (m’ma Thái Lan) đơ bhlầng, k’’rong bấc đhị apêê chr’hoong Buôn Đôn, Ea Kar, Krông Păk, M’Đrăk lâng thành phố Buôn Ma Thuột. Đh’rưah lâng apêê chr’noh lơơng, tơơm prí nắc xoọc pa căh pr’đơợ liêm choom bêl choh coh đhăm k’tiếc luuc lâng chuôh lâng zr’lụ bhlưa k’tiếc bazan luuc lâng k’tiếc tệêt đhị Đắk Lắk, liêm choom đoọng choh zập rau tơơm chr’noh lâng pa dưr thu nhập đoọng ha đhanuôr./.

      NÔNG DÂN ĐẮK LẮK LÀM GIÀU TỪ TRỒNG CHUỐI                                                                        

Những năm gần đây, nhiều nông dân ở tỉnh Đắk Lắk mạnh dạn chuyển đổi một số cây trồng ngắn ngày sang trồng chuối, đem lại nguồn thu nhập khá. Dịp tết Ất Tỵ năm nay, dự báo người trồng sẽ có mùa bội thu, khi phần lớn sản phẩm đã được thương lái đặt cọc thu mua với giá cao.

Những ngày này, trên khu rẫy rộng 3 ha ở thôn 10, xã Hoà Phú, thành phố Buôn Ma Thuột, vợ chồng anh Hoàng Văn Hồng cùng một số nhân công đang điều chỉnh hệ thống bép tưới và gia cố trụ đỡ cho các buồng chuối căng tròn. Anh cho biết, gia đình bắt đầu chuyển đổi diện tích rau và ngô lai sang trồng chuối từ đầu năm 2021. Cây chuối không chỉ mang lại thu nhập tốt mà công chăm sóc cũng giảm đi đáng kể.

“Năm nay khách hàng đang đến vườn coi và đặt mua hết chuối rồi. Tôi nhẩm tính tổng thu từ 3 ha chuối ước tính khoảng 1 tỷ, mỗi ha thu được lời  khoảng 200 triệu đồng. Trồng chuối còn giúp tiết kiệm cả công làm cỏ so với ngô và rau. Hơn nữa, chuối chỉ cần một năm để thu hoạch, nên không bị chôn vốn như các cây lâu năm hồ tiêu hay bơ lâu hơn.”  

Anh Đậu Văn Tuấn, ở thôn 5, xã Hoà Phú, thành phố Buôn Ma Thuột, bắt đầu trồng chuối từ năm 2020. Với 5 ha đã cho thu nhập ổn định, anh chuẩn bị mở rộng diện tích lên gấp đôi khi ký hợp đồng thuê thêm đất canh tác từ người dân trong vùng. Anh Tuấn cho biết:

“Ở vùng Hoà Phú này, chúng tôi chủ yếu sử dụng giống chuối tây Thái Lan thuần chủng, được mang từ khu vực Ba Vì, tỉnh Hà Tây cũ vào. Để chuối phát triển nhanh và đạt năng suất cao, chúng tôi luôn chọn những mầm khỏe, tốt để trồng. Cây chuối tây Thái Lan rất phù hợp với đất đai, thời tiết và thổ nhưỡng của Đắk Lắk, chính vì vậy chuối ở đây phát triển rất tốt.”

Ông Nguyễn Văn Kha, chủ doanh nghiệp thu mua chuối tại Đắk Lắk đến từ tỉnh Hưng Yên, cho biết, mỗi năm, ông thu mua hàng nghìn tấn chuối để xuất bán đi các tỉnh phía Bắc và phục vụ xuất khẩu. Năm nay, doanh nghiệp đã đặt cọc thu mua khoảng 700 ha chuối để cung cấp cho thị trường dịp tết Ất Tỵ 2025:

“Một năm tôi xuất bán hàng chục nghìn tấn chuối sang thị trường Trung Quốc, chưa kể lượng bán trong nước cũng rất lớn. Chất lượng chuối ở Đắk Lắk cực kỳ ngon. Năm nay, chúng tôi đã ký hợp đồng thu mua mấy trăm ha chuối, với giá dao động từ 200 – 350 nghìn đồng/buồng.”

Toàn tỉnh Đắk Lắk hiện có trên 2.400 ha chuối, sản lượng đạt gần 66.000 tấn. Các giống chuối chủ yếu được trồng là chuối tiêu Nam Mỹ và chuối tây Mốc (giống Thái Lan), tập trung chủ yếu ở các huyện Buôn Đôn, Ea Kar, Krông Pắk, M’Đrắk và thành phố Buôn Ma Thuột. Cùng với các loại nông sản khác, cây chuối đang chứng tỏ lợi thế khi trồng trên những vùng đất pha cát và khu vực giao thoa giữa đất bazan hòa trộn với đất sét tại Đắk Lắk, giúp đa dạng cây trồng và gia tăng nguồn thu nhập cho nông dân./.