Dhị đêêc, pa dưr loom p’zay z’lâh âng đha nuôr, pa bhlâng năc đha nuôr acoon coh

Tơợ muy pr’loọng đăn đha rưt, pr’loọng đong amoó Bhling Thị Cái coh vêêl Tu Ngung - A Bung, chr’val Arooi, chr’hoong Đông Giang âi dưr z’lâh đha rưt đươi râu zooi đoọng loon đơơh tơợ chính quyền vêêl đong lâng râu t’bhlâng căh đhêy ăt âng c’la đoo. Tơơp c’moo a hay, amoó bơơn Hội Liên hiệp pân đil chr’hoong đoọng 6 p’nong aoc m’ma. Đươi dua ch’na âi vêy l’lăm coh crâng ca coong lâng đợ n’cam tơợ máy xat ha roo âng pr’loọng đong, cr’năn aoc âng pr’loọng đong amoó đơơh dưr pâ. Xang lâh 4 c’xêê băn, 6 p’nong aoc âi n’niên vaih 20 p’nong.

Lâh băn aoc, amoó Cái dzợ đươi dua k’tiêc bha đưn choh p’xoọng prí, chựa, k’nhị, pa riih. Nâu đoo năc đợ tơơm chr’noh vêy chr’năp dal, bơơn bâc apêê tươc t’mooh câl. Tơợ pr’đhang băn rơơi. Choh bêêt n’nâu, c’moo ahay pr’loọng đong amoó bơơn pa chô dâng 100 ưc đồng. bhrợ cha liêm choom, tơơp c’moo đâu pr’loọng đong amoó Cái âi mă z’lâh đha rưt. Amoó Bhling Thị Cái đoọng năl, pr’loọng đong amoó t’mêê k’rong bhrợ đong bh’năn băn 5 p’nong chr’gơơng cơnh lâng p’rơơm vêy ha dưr dal râu pa chô ha pr’loọng đong:

“Pr’loọng đong cu pa bhlâng bhui har bêl bơơn Nhà nước zooi đoọng. L’lăm acu pay zên câl m’ma, nâu câi bơơn đoọng aoc, chr’gơơng năc bh’nhăn vêy pr’đơợ đoọng t’bhlâng băn rơơi. Acu vêy t’bhlâng zư x’mir lêy liêm đoọng cr’năn bh’năn ting t’ngay ting pa dưr”.

Căh muy chr’val Arooi, bâc vêêl đong n’lơơng coh chr’hoong Đông Giang công xooc “tr’xăl liêm” đươi xay bhrợ liêm choom apêê bh’rợ xa nay cr’noọ cr’niêng k’tiêc k’ruung ooy pa xiêr đha rưt nhâm mâng. Pa đhang moon cơnh chr’val Ba, vêêl đong bâc c’moo âi z’lâh cr’noọ xa nay pa xiêr đha rưt âng chr’hoong. T’cooh Phạm Kim Thông, Chủ tịch UBND chr’val Ba, đoọng năl, đoọng mă bơơn bh’nơơn cơnh đêêc, vêêl đong âi p’têêt pa zum liêm choom apêê bh’rợ xa nay cr’noọ cr’niêng k’tiêc k’ruung, bhrợ k’rơ pa dưr pr’đhang bhrợ cha nang chr’noh, bhươn a tông p’têêt lâng pr’đơợ k’rơ âng vêêl đong:

“Xooc đâu xooc pa dưr c’lâng bhrợ cha nang chr’noh, bhươn a tông ting Nghị quyết 35 âng Hội đồng Nhân dân tỉnh. Vêêl đong xooc bhrợ t’bhưah pr’đhang bh’rợ ha rêê đhuôch lâng du lịch lâng du lịch p’têêt lâng ha rêê đhuôch lâng p’têêt lâng pr’đơợ âng vêêl đong. Muy bơr dự án k’rong đhị vêêl đong pa dưr liêm cơnh: băn chr’gơơng, choh quế Yên Bái… Pa bhlâng năc, bh’rợ t’bil đong zir xrăh, t’răh ha ruôi công bơơn chr’val Ba p’ghit xay bhrợ. Coh pa zêng 99 đhr’nong đong choom t’bil, tươc đâu âi âi bhrợ têng xang 81 đhr’nong, mơ dzợ năc xooc p’too moon apêê pr’đơợ tơợ lơơng đoọng t’bhlâng xơợng bhrợ coh cr’chăl tươc”.

Ting t’cooh Đỗ Hữu Tùng, Quyền Chủ tịch UBND chr’hoong Đông Giang, cr’chăl ha nua, bh’rợ pa xiêr đha rưt xay bhrợ mr’cơnh, bh’nơơn liêm choom lâng râu moot bhrợ liêm crêê âng pa zêng hệ thống chính trị. Pa bhlâng năc, bâc c’moo đăn đâu, đươi vêy pr’đơợ zên k’rong âng pêê Bh’rợ xa nay cr’noọ xa nay k’tiêc k’ruung âi bhrợ t’vaih pr’dưr pr’dzoọng t’mêê ha zr’lụ da ding ca coong Đông Giang. T’cooh Đỗ Hữu Tùng đoọng năl: Đoọng vêy bơơn bh’nơơn n’nâu, tơợ tơơp c’moo chr’hoong Đông Giang âi năl xay bhrợ xơợng bhrợ ch’mêêt lêy pr’loọng đha rưt, pr’loọng đăn đha rưt, pac ting c’bhuh, t’đui đoọng ha pêê pr’loọng vêy mă z’lâh đha rưt, pa bhlâng năc đha đhâm c’mọor coh ruuh c’moo bhreh k’rơ. Apeê pr’đhang bhrợ têng p’têêt lâng pr’đơợ lalay âng vêêl đong cơnh: băn chr’gơơng, băn aoc, choh quế, ba kích, pa neh… bơơn bhrợ t’bhưah. Chr’hoong công âi ra pă k’noọ 87 tỷ đồng đoọng xơợng bhrợ bh’rợ xa nay ha đha nuôr, ha bh’rợ pa xiêr đha rưt nhâm mâng. Dh’rưah lâng n’năc, chr’hoong t’bhlâng t’đang t’pâh k’rong bhrợ ooy apêê bha nụ công nghiệp, đong máy đhị chr’val Ba, pa zum lâng Zr’lụ du lịch crâng đac Cổng trời Đông Giang pay câl bh’nơơn vêêl đong cơnh: prớ Ariêu, aoc… chroi đoọng bhrợ t’vaih c’lâng bhrợ cha ha đha nuôr lâng ha dưr dal chr’năp bh’nơơn bh’rợ. T’cooh Đỗ Hữu Tùng đoọng năl p’xoọng: Tươc đâu, prang chr’hoong âi vêy 23 bh’nơơn OCOP 3 sao, 3 bh’nơơn OCOP 4 sao; bơơn t’bil 999 đhr’nong đong zir xrăh ha pr’loọng đha rưt, pr’loọng đăn đha rưt. Lâh n’năc, chr’hoong Đông Giang công p’ghit đơơng đha đhâm c’mọor lươt pa bhrợ muy cr’chăl coh k’tiêc k’ruung n’lơơng:

“Coh c’moo 2024, chr’hoong âi bhrợ lâh 18 lơp pa choom đoọng bh’rợ cơnh lâng lâh 600 cha năc pa bhrợ bơơn pay đoọng bha ar xay moon bh’rợ, k’rong ooy apêê bh’rợ cơnh: Choh bêêt, băn rơơi, uh zêệ, choh bhrợ đong… zooi đha nuôr vêy z’hai pa bhrợ liêm glăp lâng cr’noọ xa nay pa dưr tr’mông tr’meh đhị đêêc. Lâh đhị đeêc, chr’hoong đơơng âng 25 cha năc lươt pa bhrợ coh Hàn Quốc, Nhật Bản lâng apêê k’tiêc k’ruung Đông Âu… đhị đêêc, chroi đoọng ha dưr dal bh’nơơn bh’rợ lâng bhrợ tr’xăl pr’dưr pr’dzoọng pr’ăt tr’mông âng đha nuôr”./.

ĐÔNG GIANG: NỖ LỰC GIẢM NGHÈO BỀN VỮNG

Với cách làm sáng tạo, linh hoạt, phù hợp thực tiễn từng vùng, từng hộ dân, những năm gần đây phong trào giảm nghèo ở huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Qua đó, khơi dậy ý chí vươn lên của người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.

Từ một hộ cận nghèo, gia đình chị Bhling Thị Cái ở thôn Tu Ngung – A Bung, xã A Rooi, huyện Đông Giang đã vươn lên thoát nghèo nhờ sự hỗ trợ kịp thời từ chính quyền địa phương và nỗ lực không ngừng của bản thân. Đầu năm ngoái, chị được Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện cấp 6 con heo giống. Tận dụng thức ăn sẵn có trong tự nhiên và nguồn cám gạo từ máy xay xát của gia đình, đàn heo của gia đình chị lớn nhanh. Sau hơn 4 tháng nuôi, 6 con heo đã sinh sản 20 heo con.

Ngoài nuôi heo cỏ, chị Cái còn tận dụng đất đồi trồng thêm chuối, dứa, nghệ, riềng. Đây là những loại cây trồng cho giá trị kinh tế cao, được thương lái thu mua nhiều. Từ mô hình chăn nuôi, trồng trọt này, năm ngoái gia đình chị thu nhập khoảng 100 triệu đồng. Làm ăn hiệu quả, đầu năm nay gia đình chị Cái đã thoát khỏi diện cận nghèo. Chị Bhling Thị Cái cho biết, gia đình chị vừa đầu tư chuồng trại nuôi 5 con hươu sao với hy vọng sẽ nâng cao thu nhập cho gia đình:

“Gia đình tôi rất vui khi được Nhà nước hỗ trợ. Trước đây mình tự bỏ tiền ra mua giống, giờ được cấp heo cỏ, hươu sao thì càng có động lực để chăn nuôi. Tôi sẽ cố gắng chăm sóc tốt để đàn vật nuôi ngày càng phát triển”.

Không chỉ riêng xã A Rooi, nhiều địa phương khác trên địa bàn huyện Đông Giang cũng đang “chuyển mình” nhờ triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Đơn cử như xã Ba, địa phương nhiều năm liền vượt chỉ tiêu giảm nghèo của huyện. Ông Phạm Kim Thông, Chủ tịch UBND xã Ba cho biết, để đạt được kết quả trên, địa phương đã lồng ghép hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, đẩy mạnh phát triển mô hình kinh tế vườn, kinh tế trang trại gắn với thế mạnh của địa phương:

“Hiện nay đang phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại theo Nghị quyết 35 của Hội đồng Nhân dân tỉnh. Địa phương đang mở rộng mô hình nông nghiệp với du lịch và du lịch với nông nghiệp và gắn với thế mạnh của địa phương. Một số dự án đầu tư tại địa phương phát triển tốt như: nuôi hươu sao, trông quế Yên Bái…. Đặc biệt, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát cũng được xã Ba chú trọng triển khai. Trong số 99 căn nhà cần xóa, đến nay đã hoàn thành 81 căn, phần còn lại đang vận động các nguồn lực xã hội hóa để tiếp tục thực hiện trong thời gian tới”.

Theo ông Đỗ Hữu Tùng, Quyền Chủ tịch UBND huyện Đông Giang, thời gian qua, công tác giảm nghèo được triển khai đồng bộ, hiệu quả và sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị. Đặc biệt, những năm gần đây, nhờ có nguồn vốn đầu tư của ba Chương trình mục tiêu Quốc đã tạo nên diện mạo mới cho vùng miền núi Đông Giang. Ông Đỗ Hữu Tùng cho biết: Để có được kết quả trên, ngay từ đầu năm huyện Đông Giang đã chủ động triển khai thực hiện rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo, phân loại từng nhóm, ưu tiên hỗ trợ cho những hộ có khả năng thoát nghèo, đặc biệt là thanh niên trong độ tuổi lao động. Các mô hình sản xuất gắn với đặc thù địa phương như: nuôi hươu sao, nuôi heo cỏ, trồng quế, ba kích, mít… được nhân rộng. Huyện cũng đã bố trí gần 87 tỷ đồng để thực hiện công trình dân sinh, phục vục cho việc giảm nghèo bền vững. Cùng với đó, huyện tích cực kêu gọi đầu tư vào các cụm công nghiệp, nhà máy tại xã Ba, kết hợp với Khu du lịch sinh thái Cổng Trời Đông Giang thu mua nông sản địa phương như: ớt A Riêu, heo cỏ… góp phần tạo sinh kế và nâng cao giá trị nông sản. Ông Đỗ Hữu Tùng cho biết thêm: Đến nay, toàn huyện đã có 23 sản phẩm OCOP 3 sao, 3 sản phẩm OCOP 4 sao; xóa được 999 căn nhà tạm cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Ngoài ra, huyện Đông Giang cũng chú trọng đưa lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài.

“Trong năm 2024, huyện đã tổ chức hơn 18 lớp đào tạo nghề với hơn 600 lao động được cấp chứng chỉ nghề, tập trung vào các ngành như: trồng trọt, chăn nuôi, chế biến thực phẩm, xây dựng… giúp người dân có kỹ năng lao động phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế tại chỗ. Bên cạnh đó, huyện đưa được 25 lao động đi làm việc ở Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước Đông Âu… qua đó, góp phần nâng cao thu nhập và làm thay đổi diện mạo cuộc sống của người dân”./.