C’lâng nâu mị đăh vêy choh tơơm h’ngoo ơy đanh lâh 100 c’moo, nắc rau pr’hay t’pâh ma nuyh tơợ k’tiếc k’ruung hêê lâng tơợ k’tiếc k’ruung lơơng tước ooy Gia Lai đâu bấc pa bhlầng.

C’lâng k’tứi ch’ngai 1km boơn ta bhrợ lâng nhựa liêm sạch. Mị đăh c’lâng vêy choh tơơm h’ngo tơợ tơợ thế kỷ XX bêl ma nuyh Pháp ặt coh zr’lụ k’tiếc nâu lâng bhrợ t’vaih Sở Trà – Đồn điền chè tr’nơợp coh da ding ca coong Pleiku. Pazêng tơơm h’ngoo lâng tơơm chè bơơn apêê công nhân âng đồn điền Sở trà choh. Ting c’xêê c’moo, pazêng tơơm h’ngoo ga mắc, t’aih gâm coh c’lâng pa têệt apêê vel bhươl lâng bhrợ vaih rau liêm pr’hay. T’cooh Đỗ Xuân Thu, đhanuôr ặt đhị chr’val Nghĩa Hưng đoọng năl:

“Lalăm ahay, c’lâng nâu cung cơnh c’lâng lướt coh lơơng ha dợ nắc tơợ bêl du lịch ha dưr, bấc bhlầng t’mooi tước. Coh đâu, tước thứ 7 lâng Chủ nhật, pa bhlầng nắc moọt t’ngay bhiệc bhan, t’ngay Tết, Quốc khánh 2/9 nắc k’đêệng c’lâng tu bấc t’mooi tước. Zêng lâng t’mooi tơợ k’tiếc k’ruung lơơng tước đâu cha ơh l’lêy. Tơợ đâu tước da ding oih Chư Đăng Ya mơ 7km, đươi cơnh đêêc nắc t’mooi buôn tước lêy da ding nâu”.

Cr’chăl liêm choom bhlầng đoọng tước chụp ảnh c’lâng h’ngoo đanh k’ha riêng c’moo nắc moọt c’xêê 10, c’xêê 11 bêl pazêng crâng pô dã quỳ chơh, cà phê moọt hân noo pêêh pay bh’nơơn. Đâh ra diu, bêl pleng ang nắc z’al p’răng cla vaih rau liêm pr’hay ang k’bhlit. Amoó Phạm Thị Phương Nam, t’mooi tơợ Hà Nội đoọng năl:

“Pr’loọng đong zi nắc g’luh tr’nơợp tước đâu cha ơh. Lêy coh đâu pr’hay bhlầng, aih l’thai, pleng k’tiếc liêm. Nâu nắc đhị apêê ch’roonh zr’muông chụp ảnh pr’hay bhlầng. Coh đâu liêm choom bhlầng đoọng ha pr’loọng đong tước ặt đhêy đhị x’rịa tuần. Azi cung ơy tước lêy Biển Hồ, da ding oih Chư Đăng ya, bắt hương chùa Bửu Minh. Azi dzợ kiêng văl ooy đâu cha ơh”.

C’lâng h’ngoo ơy đanh k’ha riêng c’moo ch’ngai tơợ trung tâm thành phố Pleiku mơ 10km lâng đăn bhlầng apêê zr’lụ tr’haanh lơơng đhị tỉnh Gia Lai, cơnh: Biển Hồ, da ding oih Chư Đăng Ya. Zập t’ngay, c’lâng h’ngo k’ha riêng c’moo t’pâh đợ t’mooi tước lêy lâng chụp ảnh. Đhị đâu cung năc đhị apêê tr’kiêng tước chụp ảnh, pa căh c’leh lang đha đhâm c’mor, liêm cra âng đay. Anoo Hoài Sơn, t’mooi tơợ Thủ đô Hà Nội xay moon:

“Đhị đâu liêm choom bhlầng đoọng cha ơh, l’lêy, chụp ảnh cơnh lâng apêê đha đhâm c’mor, căh cợ apêê tha bơơn lêy tơơm h’ngoo ơy đanh k’ha riêng c’moo, nắc tơơm n’loong pr’hăt bhlầng vêy c’moo đanh mơ đâu. Pleng k’tiếc, n’loong n’cuông coh đâu liêm pr’hay, l’thai”.

Cung đươi vêy c’lâng liêm pr’hay nắc c’lâng h’ngoo đanh k’ha riêng c’moo nâu nắc đhanuôr vel đong cung tước đâu tập thể dục, vối văl pa cô c’rơ căh cợ đạp xe. Đhanuôr đươi rau liêm pr’hay nâu nắc bhrợ pa dưr du lịch. Apêê quán cà phê bơơn bhrợ truih c’lâng lâng bấc cơnh pr’đhang liêm pr’hay, cơnh hình xe ô tô, choh tơơm cà phê coh quán … Toor c’lâng h’ngoo k’ha riêng c’moo nắc pazêng bhươn chè t’viêng liêm. Hân luung chè tih liêm pa căh chr’năp pleng k’tiếc ting pr’hay lâh mơ. Muy cha nắc đhanuôr đhị chr’val Nghĩa Hưng đoọng năl:

“Lâh mơ tơơm h’ngoo đanh k’ha riêng c’moo, dzợ vêy nang chè, t’mooi du lịch cung choom chụp ảnh. Đăn đâu vêy chùa Bửu Minh lâng da ding Chư Đăng Ya. T’mooi du lịch tước đâu bấc bhlầng. Đâh ra diu apêê pr’zơc chụp ảnh coh tơơm h’ngoo liêm bhlầng. Apêê đha đhâm c’mor cung buôn tước đâu chụp ảnh cưới. T’mooi k’tiếc k’ruung lơơng tước đâu cung zăng bấc. Năc apêê t’mooi tơợ Australia, Mỹ, Pháp… Đăn đâu vêy quán cà phê, zập bàn vêy 1 tơơm cà phê đoọng t’mooi bơơn huynh xơợng đha hum âng pô cà phê”.

Acoon c’lâng h’ngoo đanh k’ha riêng c’moo bơơn ta moon nắc c’lâng liêm pr’hay bhlầng âng thành phố Pleiku. C’lâng nâu cung bơơn lêy nắc cơnh t’la xooh t’viêng âng thành phố nâu./.

KHÁM PHÁ CON ĐƯỜNG THÔNG TRĂM TUỔI Ở TỈNH GIA LAI

Nằm trong khu vực Biển Hồ chè ở thôn 1, xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai, có một con đường đẹp như tranh vẽ. Con đường này với hai bên trồng cây thông đã hơn 100 năm tuổi, là điểm tham quan hấp dẫn, thu hút khá đông du khách trong nước và quốc tế mỗi khi đến với tỉnh Gia Lai.

Con đường nhỏ chỉ dài gần 1 km được trải nhựa sạch sẽ. Hai bên đường là hai hàng thông cổ thụ trồng thẳng tắp. Người dân địa phương cho biết rằng những cây thông có mặt vào đầu thế kỷ XX lúc người Pháp xuất hiện trên mảnh đất này và thành lập Sở Trà - Đồn điền chè đầu tiên trên cao nguyên Pleiku. Những cây thông và cây chè được trồng bởi chính những người công nhân của đồn điền Sở Trà. Theo thời gian, những cây thông lớn dần lên, tỏa bóng mát trên con đường liên thôn và tạo nên khung cảnh nên thơ, lãng mạn. Ông Đỗ Xuân Thu, người dân ở xã Nghĩa Hưng, cho biết: 

"Trước đây, chỉ là một con đường giao thông bình thường thôi nhưng khi du lịch phát triển, rất đông du khách tới. Ở đây, cứ vào thứ Bảy, Chủ nhật, nhất là vào ngày lễ, ngày Tết, Quốc khánh 2/9 là tắc đường vì du khách đến đông lắm. Có cả khách nước ngoài đến đây tham quan. Từ đây đến núi lửa Chư Đăng Ya khoảng 7 km, nên du khách thuận tiện đi thăm quan núi lửa."

Thời gian tốt nhất để đến check-in con đường thông trăm tuổi là vào tháng 10, tháng 11 khi những rừng hoa dã quỳ nở rộ, cà phê vào vụ thu hoạch. Sáng sớm, khi mặt trời vừa lên những tia nắng đầu tiên xen qua từng nhánh cây, những chiếc bóng đổ dài trên con đường tạo nên vẻ đẹp lung linh, huyền ảo. Chị Phạm Thị Phương Nam, du khách đến từ Hà Nội, bày tỏ:

"Gia đình chúng tôi tới đây tham quan lần đầu tiên. Cảm nhận tôi thấy ấn tượng, không khí thoáng mát, trong lành, phong cảnh hữu tình. Đây là điểm check-in lý tưởng cho các cặp đôi. Cảnh quan rất phù hợp cho các gia đình đi dã ngoại cuối tuần. Đoàn chúng tôi cũng đi tham quan Biển Hồ, núi lửa Chư Đăng Ya, thắp hương vãn cảnh chùa Bửu Minh. Nếu có dịp, tôi mong muốn quay trở lại đây.”

Đường thông trăm tuổi nằm cách trung tâm thành phố Pleiku khoảng 10 km và rất gần với các điểm tham quan nổi tiếng khác ở tỉnh Gia Lai, như: Biển Hồ, núi lửa Chư Đang Ya. Hằng ngày, con đường thông trăm tuổi đón một lượng lớn du khách đến chiêm ngưỡng và check-in. Đây cũng là nơi được các cặp đôi uyên ương yêu thích và lựa chọn làm địa điểm chụp ảnh cưới, ghi dấu tuổi thanh xuân. Anh Hoài Sơn, du khách ở Thủ đô Hà Nội cảm nhận:  

"Chỗ này rất phù hợp với du lịch dã ngoạn, check-in với giới trẻ, hoặc là người cao tuổi được nhìn thấy hàng thông trăm năm tuổi phải nói là hiếm. Quang cảnh ở đây rất đẹp, khí hậu trong lành, mát mẻ, không gian thoáng đãng."

Cũng vì không gian thoáng mát của con đường thông trăm tuổi, nên người dân địa phương thường ra đây chạy bộ, tập thể dục hoặc đạp xe dạo mát. Người dân địa phương tận dụng cảnh quan để phát triển du lịch. Các quán café được mở dọc hai bên đường thông được thiết kế khá độc đáo, với hình xe ô tô, trồng cây cà phê trong quán để tạo cảnh quan gần gũi với thiên nhiên. Bên cạnh con đường thông trăm tuổi là những vườn chè xanh mướt. Những luống chè xanh thẳng tắp càng tô điểm cho cảnh quan nơi đây thêm thơ mộng. Một người dân ở xã Nghĩa Hưng cho biết:

"Ngoài hàng thông trăm tuổi, còn có đồi chè, khách du lịch cũng có thể chụp ảnh lưu niệm. Gần đây có chùa Bửu Minh và núi lửa Chư Đăng Ya. Khách du lịch đến đây rất đông. Sáng sớm các bạn trẻ chụp ảnh hàng thông rất đẹp. Các đôi trai gái cũng hay chụp ảnh cưới ở đây. Khách nước ngoài tới khá đông. Có khách du lịch Australia, Mỹ, Pháp… Xung quanh đây có các quán café, mỗi bàn thường có 1 cây café trồng ở cạnh để khách tận hưởng hương thơm của hoa café."

Con đường thông trăm tuổi được mệnh danh là cung đường đẹp nhất phố núi Pleiku. Con đường này cũng được ví như lá phổi xanh của thành phố này./.