Nâu đoo cung năc râu cr’noọ cr’niêng âng kr’bhâu pr’loọng đhanuôr đha rưt zr’lụ ta luôn ặt zâng lâng boo đhí tuh bhlong coh tỉnh Thừa Thiên Huế lâng zr’lụ miền Trung.

Diịc điêl p’căn Cam Thị An lâng t’cooh Lê Biểu c’moo đâu lâh 80 c’moo, ăt ma mung coh vel Khuôn Phò, chr’val Quảng Phước, chr’hoong Quảng Điện, tỉnh Thừa Thiên Huế. Pr’loọng đông năc crêê pr’loọng đha rưt, k’coon cha châu lươt bhrợ ch’ngai, mưy nhi t’cooh ăt ma mung coh đông. Bêl ahay, bơr nhi t’cooh ăt ma mung coh đông câp 4 ma hư zơch, zâp bêl boo đhi k’rang k’pân bhlâng. P’căn Cam Thị An bhui har bêl vêy bơơn Nhà nước lâng zâp tổ chức zooi đoọng đông zêl cha groong boo tuh têêm ngăn:

“Vêy đông nhâm mâng cơnh đâu diịc điêl zi k’rêệm loom, bêl boo đhí doọ dzợ lâh k’pân. Bêl hân noo boo đhí năc ặt g’đech coh đông nâu đoọng têêm ngăn”.

Bâc c’moo đâu, đhr’nông đông âng pr’loọng đông t’cooh Nguyễn Thanh, coh vel Khuôn Phò Đông, chr’val Quảng Phước dưr vaih đhị ặt têêm ngăn đoọng ha zêng pr’loọng đông lâng đhanuôr coh vel bêl hân noo boo đhi. T’cooh Thanh k’bang, pr’loọng đông zr’năh k’đhạp. Tu vêy râu zooi đoọng âng Nhà nước, t’cooh Thanh vêy bơơn đông k’tưi nhâm mâng, 2 tầng. Tầng piing vêy đh’rơơng bhrợ nhâm mâng, cha tôp tôn chọ bhrợ nhâm mâng. T’cooh Nguyễn Thanh moon, đhị đâu năc đhị ặt g’đach lâng đợc pr’đươi pr’dua, ch’na đh’năh đoọng ha k’dâng k’zệt cha nặc ooy đợ t’ngay boo đhí lâng tuh bhlong:

“Tơợ t’ngay bơơn Nhà nước lâng dự án zooi đoọng đông zêl cha groong boo tuh, tươc đâu pr’ăt tr’mung pr’loọng đông têêm ngăn lâh. Căh mưy pr’loọng đông zi, năc pr’loọng đông apêê k’coon đăh hoọng lâng đhanuôr coh đâu vêy đhị ặt g’đach zâp bêl boo tuh. G’luh tuh bâc c’moo lăm ahay năc bâc pr’loọng đông chô ăt g’đach 7 t’ngay coh đông zi”.

Chr’val Quảng Phước, chr’hoong Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế ăt đhị dưp k’ruung Bồ ta luôn nong lit zâp bêl vaih boo ngân, thuỷ điện đăh tu k’ruung pa hooi tuh. Tu vêy râu zooi đoọng âng nhà nước lâng zâp đăh zên zươc bơơn, vel đông ơy zooi đoọng bâc pr’loọng đha rưt, pr’loọng đông chính sách bhrợ đông zêl cha groong boo tuh. Zâp đhr’nông đông zêl cha groong tuh bhlong bêy k’tiêc bhưah mơ 30 mét vuông. Zên bhrợ đông nâu bơơn Nhà nước zooi đoọng 14 ực đồng ting cơnh Quyết định 48 c’moo 2014 âng Thủ tướng Chính phủ đăh chính sách zooi đoọng ha pr’loọng đông đha rưt bhrợ pa dưr đông ăt zêl cha groong tuh bhlong zr’lụ miền Trung; Dự án t’bhlâng pa dưr đhr’năng ặt zâng lâng đợ râu căh liêm crêê âng tr’xăl plêệng k’tiêc đoọng ha zâp apêê đhanuôr buôn lưm căh liêm crêê toor biển Việt Nam zooi đoọng 37 ực đồng; Ngân hàng Chính sách xã hội đoọng vặ 15 ực đồng. P’căn Nguyễn Thị Oanh, công chức văn hoá, xã hội UBND chr’val Quảng Phước, chr’hoong Quảng Điền đoọng năl, bâc pr’loọng đông cung ơy k’rong đoọng pa xoọng zên bhrợ đông ặt nhâm mâng:

“Vêy đông ặt nâu, đhanuôr k’rêêm loom đăh zêl cha groong boo đhi. Vel đông xay moon, k’đươi zâp apêê liêm loom luônh zooi đoọng đhanuôr bhrợ pa dưr đông ặt têêm ngăn lâng zêl cha groong bêl boo tuh chô”.

Zâp c’moo, tỉnh Thừa Thiên Huế ta luôn ặt zâng lâng đhr’năng boo túh, bhrợ căh liêm crêê tươc pr’ăt tr’mung âng đhanuôr. Đợ c’moo hanua, tơợ râu zooi đoọng ting Quyết định 48/2014 âng Thủ tướng Chính phủ, zâp tổ chức, apêê liêm loom luônh zooi đoọng kr’bhâu pr’loọng đhanuôr đha rưt zr’lụ clung đệ, toor biển, zr’lụ vêy đhr’năng lưm căh liêm crêê vêy đông ặt g’đách têêm ngăn. Tơợ c’moo 2018 tươc đâu, Dự án t’bhlâng pa dưr đhr’năng ặt zâng lâng đợ râu căh têêm ngăn âng tr’xăl plêệng k’tiêc đoọng ha zâp đhanuôr buôn lưm bhrêy tăh truih toor biển Việt Nam cung ơy zooi đoọng tỉnh Thừa Thiên Huê bhrợ pa dưr 731 đhr’nông đông zêl cha groong tuh bhlong. T’cooh Đặng Văn Hoà, Chánh Văn phòng Ban chỉ huy zêl cha groong boo đhí tuh bhlong lâng trôông dâc bhrêy tăh, Phó Giám đốc Ban k’đhơợng zư Dự án t’bhlâng pa dưr đhr’năng ặt zâng lâng đợ râu căh têêm ngăn âng tr’xăl plêệng k’tiêc đoọng ha zâp đhanuôr buôn lưm bhrêy tăh truih toor biển Việt Nam (GFC) đhị Thừa Thiên Huế moon, đợ đhr’nông đông nâu pa dưr liêm choom, zooi đoọng đhanuôr ặt ma mung têêm ngăn lâh mơ bêl vaih boo tuh:

“Xang bêl Dự án GFC lưch, zâp đhr’nông đông nâu pa dưr liêm choom. Xoọc đâu, Bộ Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl ơy vêy bha ar pa tơ k’đươi moon zâp tỉnh lêy cha mêêt cr’noọ bh’rợ k’đươi moon Bộ lâng zâp đông zooi đoọng t’bhlâng lêy zooi. Tỉnh cung ơy vêy bha ar pa tơ pa gơi ooy Bộ Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl, Bộ Xây dựng lâng zâp bộ ngành crêê tươc t’bhlâng zooi đoọng tỉnh Thừa Thiên Huế ooy cr’chăl nâu a’tốh”./.

HIỆU QUẢ NHÀ CHỐNG BÃO LỤT Ở THỪA THIÊN HUẾ

Những căn nhà cao ráo, chắc chắn giúp hàng ngàn hộ dân nghèo ở tỉnh Thừa Thiên Huế trú tránh an toàn mỗi khi xảy ra lụt bão. Đây cũng là mong muốn của hàng ngàn hộ dân nghèo ở vùng thường xuyên đối mặt với thiên tai ở tỉnh Thừa Thiên Huế và khu vực miền Trung.

Vợ chồng bà Cam Thị An và ông Lê Biểu năm nay đã ngoài 80 tuổi, sống ở thôn Khuôn Phò, xã Quảng Phước, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Gia đình thuộc diện hộ nghèo, con cháu làm ăn xa, chỉ còn hai ông bà sống ở quê. Trước kia,  ông bà ở trong căn nhà cấp 4 xuống cấp, tạm bợ, mỗi lần mưa bão là lo sợ dồn dập. Bà Cam Thị An vui mừng khi được Nhà nước và các tổ chức hỗ trợ xây ngôi nhà chống bão lũ an toàn:

“Có được căn nhà kiên cố như ri vợ chồng tôi rất yên tâm, mưa gió bớt lo. Vào mùa mưa bão thì cứ trú tránh trong nhà này cho an toàn”.

Nhiều năm nay, ngôi nhà của gia đình ông Nguyễn Thanh, ở thôn Khuôn Phò Đông, xã Quảng Phước trở thành nơi trú ngụ an toàn cho cả gia đình và bà con hàng xóm trong mùa mưa bão. Ông Thanh bị khiếm thị, gia đình khó khăn. Nhờ sự hỗ trợ của Nhà nước, ông Thanh làm được căn nhà nhỏ vững chãi, hai tầng. Tầng trên có sàn đúc kiên cố, mái tôn giằng néo chắc chắn. Ông Nguyễn Thanh chia sẻ, đây là nơi trú ngụ và chứa đồ đạc, lương thực cho khoảng chục người trong những ngày mưa lụt hay gió bão:

“Từ ngày được Nhà nước và dự án hỗ trợ cho căn nhà chống bão lụt, tới giờ, đời sống gia đình có phần ổn định hơn. Không chỉ gia đình tôi, mà còn gia đình con cái phía sau và bà con hàng xóm trú tránh mỗi lần bão lụt. Trận lụt mấy năm trước mấy hộ vô gia đình tôi núp 7 ngày”.

Xã Quảng Phước, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế nằm ở hạ du sông Bồ thường xuyên bị ngập lụt mỗi khi có mưa to, thủy điện đầu nguồn xả lũ. Nhờ sự hỗ trợ của nhà nước và các nguồn vận động, địa phương đã hỗ trợ nhiều hộ nghèo, gia đình chính sách xây nhà phòng chống lụt bão. Mỗi căn nhà phòng chống lụt bão có diện tích khoảng 30m2. Tiền xây căn nhà này được Nhà nước hỗ trợ 14 triệu đồng theo Quyết định 48 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung; Dự án tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam (GCF) hỗ trợ 37 triệu đồng; Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay 15 triệu đồng. Bà Nguyễn Thị Oanh, công chức văn hóa, xã hội UBND xã Quảng Phước, huyện Quảng Điền cho biết, nhiều gia đình cũng đã tích góp bỏ thêm  tiền xây dựng căn nhà kiên cố:

“Có được căn nhà này, bà con yên tâm trong phòng chống mưa bão. Địa phương tuyên truyền, vận động, kêu gọi các nhà hảo tâm hỗ trợ bà con xây dựng nhà an toàn và phòng tránh khi mưa bão đến”.

Hàng năm, tỉnh Thừa Thiên Huế luôn đối mặt với nguy cơ bão, lũ, ảnh hưởng đời sống của người dân. Những năm qua, từ nguồn hỗ trợ theo Quyết định 48/2014 của Thủ tướng Chính phủ, các tổ chức, các nhà hảo tâm giúp hàng ngàn hộ dân nghèo vùng trũng thấp, ven biển, khu vực nguy cơ cao có được ngôi nhà trú tránh an toàn. Từ năm 2018 đến nay, Dự án tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam (GCF) cũng đã hỗ trợ tỉnh Thừa Thiên Huế xây dựng 731 ngôi nhà phòng chống lụt bão. Ông Đặng Văn Hòa, Chánh Văn phòng Ban chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, Phó Giám đốc Ban quản lý Dự án GCF tại Thừa Thiên Huế cho rằng, những căn nhà này phát huy hiệu quả, giúp người dân thích ứng tốt hơn với mưa bão. 

“Sau khi Dự án GCF kết thúc, các ngôi nhà này phát huy được hiệu quả. Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản chỉ đạo các tỉnh rà soát nhu cầu đề xuất Bộ và các nhà tài trợ tiếp tục hỗ trợ. Tỉnh cũng đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Xây dựng và các bộ ngành liên quan tiếp tục hỗ trợ tỉnh Thừa Thiên Huế trong thời gian tới”./.