ꪝꪉꪳ ꪁꪫꪱꪣ ꪶꪕ ꪝꪺꪙ ꪻꪊ ꪶꪝ ꪵꪔ ꪹꪨꪱ ꪘꪉꪷ ꪔꪉꪲ ꪒꪙꪲ ꪝꪴ ꪮꪙꪸ ꪚꪱꪥ

ꪨꪱꪉ ꪹꪭꪙ ꪼꪣ ꪎꪺꪥ ꪋꪱꪥ ꪤꪴ ꪭꪣꪸ ꪕꪱꪉ ꪪꪉꪲ ꪁꪙꪸ - ꪮꪙꪸ ꫃ꪖ ꪼꪜ ꪀꪱꪥ ꪶꪖꪙ ꪋꪱꪥ ꪢꪱꪉ ꪎꪱ ꪪꪴ ꪩꪉꪲ, ꪭꪫꪙꪸ ꪮꪙꪸ ꪚꪉꪲ, ꪔꪉꪲ ꪮꪙꪸ ꪚꪱꪥ ꪁꪲ ꪣꪲ ꪥꪱꪙ ꪨꪷ ꪹꪭꪙ ꪘꪱ ꪠꪱ ꪢꪽ. ꪹꪊꪱ ꪹꪭꪙ ꪨꪷ ꪯꪱꪥ ꪶꪙꪉ ꪒꪉꪲ ꪀꪙꪸ - ꫛ ꪋꪱꪉ ꪣꪳ ꪮꪮꪀ ꪔꪉꪸ ꪘꪉꪷ ꪀꪺꪉ ꪶꪠꪉ ,ꪶ ꪀꪮꪙ ꪙꪲ ꪬꪱꪀ ꪔꪉ ꪨꪱꪉ ꪹꪭꪙ ꪙꪲꪌ ꪹꪚꪱ ꪎꪺꪘ ꪕꪷ ꪹꪭꪙ ꪹꪊꪱ ꪩꪱꪀ , ꪀꪺꪉ ꪨꪱꪥ ꪜꪲ ꪥꪙꪸ, ꪯꪱꪤ ꪁꪷ ꪊꪱꪥ ꪨꪱꪥ ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪮꪙꪳ ꪔꪉꪷ ꪼꪒ ꪨꪱꪤ ꪨꪱꪉ ꪹꪭꪙ ꪅꪽ ꪋꪽ ꪘꪱ ꪢꪽ. ꪬꪱꪀ ꪫ ꪱꪢꪱ ꪼꪅ ꪙꪲ ꪯꪱꪥ ꫃ꪜꪙ ꪁꪉꪲ ꪶꪔ ꪵꪢꪫ  , ꪵꪮꪫ ꪶꪔ ꪄꪒꪸꪶ ꪄ ꪱ ꪋꪱꪥ ꪼꪜ ꪣꪱ ꪕꪷ ꪀꪺꪉ ꪹꪭꪙ.

ꪹꪮꪥ ꪓꪉꪲ ꪖꪲ ꪹꪡꪉ - ꪣꪸ ꪯꪱꪥ ꪁꪙꪸ ꪻꪬ ꪭꪴ; ꪋꪴ ꪄꪴ ꫃ꪜꪙ ꪵꪔ ꪹꪨꪱ. ꫄ꪋ ꪑꪉꪷ ꪘꪮꪣ ꪀꪣꪾ ꪼꪜ ꪋꪮꪥ ꪔꪉꪷ ꪹꪭꪙ ꪯꪱꪥ ꫄ꪩꪉ ꪼꪒ ꪹꪊꪱ ꪹꪭꪙ ꫄ꪣꪥ ꪀꪙꪸ ꪹꪨꪱ, ꪀꪙꪲ ꪗꪄꪱ ꪵꪩꪫ ꪣꪮꪥ ꪹꪕ ꪹꪏꪉ ꪙꪽ ꪀꪸꪙ ꪠꪮꪉ ꪹꪣꪱꪶ ꪉꪙꪸ ꪹꪨꪱ ꫄ꪋ ꪻꪒ ꪹꪚꪱ ꪭꪴ. ꪀꪮꪙ ꪙꪲ 10 ꪜꪲ ꪮꪱꪥ ꫃ꪜꪙ ꪎꪽ ꫃ꪎꪙ ꪵꪩꪫ ꫃ꪜꪙ ꪜꪸ ꪎꪸ, ꪜꪣꪴ ꪨꪺꪉ ꪁꪷ ꫃ꪊꪚ. ꪶꪄ ꪨꪷ ꪹꪚꪱ ꪫꪱꪉ ꪹꪨꪱ ꪼꪒ , ꪭꪮꪒ ꪼꪅ ꪔꪱ ꪪꪱ ꪭꪴꪤ ꫃ꪛꪉ ꪹꪑꪉ ꪣꪳ ꪹꪑꪉ ꪘꪀꪷ ꪬꪱꪀ ꪫꪱ ꪣꪸ ꪯꪱꪥ ꪁꪷ ꪼꪒ ꪏꪳ ꪹꪨꪱ ꪻꪬ ꪹꪕ ꪙꪮꪥ.

ꪈꪣꪾ ꪹꪨꪱ ꪋꪴ ꪹꪚ ꪹꪨꪱ ꪋꪮꪣ ꪀꪱꪥ ꪣꪱ ꪀꪮꪙ ꪙꪲ 2 ꪹꪚꪙ , ꪮꪱꪥ ꪈꪫꪙꪸ ꪪꪽ ꫄ꪔꪙ ꪤꪴ ꪶꪖꪙ 7, ꪎꪱ ꪵꪛꪀ ꪬꪱ, ꪭꪫꪸꪙ ꪮꪙꪸ ꪚꪉꪲ, ꪔꪉꪲ ꪮꪙꪸ ꪚꪱꪥ ꪑꪈꪾ ꫃ꪬ ꫃ꪢꪒ ꪤꪱꪙ. ꪫꪱ ꪣꪱ ꪹꪭꪙ ꪤꪱ ꪨꪱ ꪀꪲ ꪠꪒꪴ, ꪭꪳ ꪹꪚꪱ ꪊꪀꪷ ꪋꪲ ꫃ꪥꪒ ꪹꪏꪉ ꪏꪳ. ꪣꪳ 15 ꪁꪣꪾ ꪹꪚꪙ 1 ꪮꪱꪤ ꪼꪒ ꫃ꪣꪥ ꪼꪜ ꪀꪙꪲ ꪹꪄꪱ. ꪀꪺꪉ ꪹꪝ ꪹꪄꪱ, ꪹꪊꪱ ꪹꪭꪙ ꪁꪷ ꪹꪮꪱ ꪹꪨꪱ ꪵꪋ ꪝꪉꪳ ꪔꪱꪉ ꪀꪱꪫ , ꪶꪭꪀ ꪩꪉꪲ ꪵꪀꪉ ꪢꪱꪀ ꪮꪀꪳ ꪹꪕꪱ ꪣꪱ ꫄ꪣꪥ ꪵꪄꪀ. ꪨꪉꪷ ꪀꪙꪳ ꪹꪨꪱ ꪶꪀꪀ ꪵꪅꪫꪀ ꪀꪱ ꪨꪱꪉ ꪀꪱ ꪩꪙꪲ , ꪮꪱꪤ ꪁꪷ ꪭꪴ ꪼꪈ ꪵꪨꪱ ꪣꪲ ꪶꪓꪀ ꪵꪀꪉ ꪥꪉꪷ ꪎꪸ ꪼꪈ. ꪋꪣꪾ ꪫꪱ ꪹꪏꪉ ꪙꪽ, ꪮꪱꪥ ꪵꪀꪉ 2 ꫛ ꪮꪙꪳ ꪼꪕ ꪹꪭꪙ ꪑꪉꪷ ꪼꪒ ꪼꪜ ꫄ꪎꪚ ꪀꪫꪲ ꪵꪀꪉ ꪼꪢ ꪄꪮꪥ ꪔꪱꪥ.

ꪹꪮꪥ ꪬꪱ ꪖꪲ ꪖꪫꪥꪲ ꪤꪴ ꪎꪱ ꪠꪴ ꪑꪱꪣ , ꪭꪫꪙꪸ ꪪꪽ ꫄ꪊꪙ ꪁꪷ ꫃ꪭ ꪎꪱꪉ ꪶꪕꪀ ꪝꪺꪙ ꪻꪊ ꪙꪚꪾ ꪵꪔ ꫄ꪋ ꫛ ꪀꪺꪉ ꪹꪭꪙ ꪹꪊꪱ ꪔꪱꪥ ꪶꪝ ꪀꪙꪲ ꪹꪨꪱ ꪨꪱꪥ. ꪀꪺꪉ ꪙꪽ, ꪝꪲ ꪹꪄꪥ ꪵꪀꪉ ꪙꪮꪉ ꪋꪱꪥ ꪹꪮꪥ ꪝꪮꪣ ꫃ꪜꪙ ꫃ꪛꪉ ꫃ꪊꪚ ꪔꪚꪾ, ꪵꪩꪫ ꫃ꪢꪒ ꫄ꪓꪥ ꪎꪸ ꫄ꪋ ꫃ꪭ ꪭꪮꪒꪒ 50 ꪜꪲ, ꪪꪱꪈ ꪬꪱꪚ ꪘꪀꪷ ꪵꪚꪀ ꪘꪱ ꪼꪫ ꪻꪬ ꪩꪀꪴ ꪣꪸ. ꪕꪮꪥ ꪹꪮꪥ, ꪝꪉꪳ ꪔꪱꪉ ꪹꪨꪱ ꪘꪉꪷ ꪚꪱꪙ ꪹꪮꪥ ꫄ꪩꪉ ꪼꪒ ꪠꪱ ꪔꪣꪳ ꪬꪫꪱ ꫃ꪊꪒ ꪼꪫ ꪔꪣꪳ ꪵꪕꪙ ꪶꪎ ꪹꪩꪉ , ꪹꪏꪉ ꪙꪽ ꪶꪓꪀ ꪨꪱꪥ. ꪣꪲ ꪕꪷ ꪤꪱꪙ ꫜ ꪀꪙꪲ ꪹꪨꪱ ꪨꪷ ꪝꪉꪳ  ꪝꪷ ꪼꪕ ꪔꪙꪲ ꪣꪳ ꫃ꪜꪙ ꪎꪽ ꫃ꪎꪙ ꪵꪀꪉ ꫃ꪜꪙ ꪮꪮꪀ ꪨꪱꪥ ꫄ꪛꪉ.

ꪼꪅ ꪙꪲ, ꪘꪉꪷ ꪝꪉꪳ ꪚꪱꪙ ꪄꪮꪉ ꪔꪉꪲ ꪮꪙꪸ ꪚꪱꪥ , ꪫꪀꪸ ꪶꪔꪣ ꪹꪨꪱ, ꪏꪳ ꪄꪱꪥ ꪵꪀꪉ ꪎꪴ ꪝꪉꪳ ꪔꪱꪉ ꪹꪨꪱ ꪙꪲ ꪑꪉꪷ ꫃ꪬꪙ ꪮꪮꪀ ꪨꪱꪥ. ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪬꪱꪀ ꪏꪳ ꪹꪄꪱ ꪣꪱ ꪶꪮ ꪜꪱꪙ ꪵꪀꪉ ꪎꪫꪸ ꪹꪨꪱ. ꪫꪀꪸ ꪹꪩꪀ ꪋꪮꪙ ꪔꪱꪉ ꪹꪄꪱ ꪎꪱꪙ, ꪔꪱꪉ ꪵꪜꪉ ꫄ꪝꪉ ꪻꪎ ꫛ ꫃ꪥꪒ , ꫛ ꪏꪳ ꪣꪱ ꪀꪙꪲ ꪔꪮꪣ ꪕꪮꪥ ꪚꪙꪴ ꪼꪢ.

ꪝꪉꪳ ꪋꪺ ꪹꪭꪙ ꪹꪚꪱ ꪹꪣꪱ ꪹꪨꪱ ꫄ꪩꪉ ꫃ꪬꪙ ꪹꪀꪒ ꪎꪉꪲ ꪮꪮꪀ ꪘꪉꪷ ꪨꪱꪥ ꪓꪸ ꪹꪠꪉ , ꫃ꪤꪒ ꪨꪱꪥ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪮꪙꪸ ꪚꪱꪥ ꪹꪋ ꪱꪨꪷ. ꪼꪅ ꪙꪲ ꪊꪉꪲ ꪁꪫꪙꪸ ꪝꪉꪳ ꪓꪸ ꪹꪠꪉ ꪁꪷ ꪊꪮꪉ ꪵꪭꪉ ꪋꪙꪸ ꪜꪱꪫꪢ ꪹꪊꪉ ꪹꪋ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪹꪚꪱ ꫃ꪜꪙ ꪎꪴ ꪨꪱꪥ ꪹꪨꪱ, ꪬꪱꪀ ꪪꪱ ꪁꪷ ꪥꪱꪀ. ꪊꪣꪴ ꪢꪴ ꪣꪲ ꪊꪀꪳ ꪁꪫꪙꪸ ꪔꪉꪲ ꪮꪙꪸ ꪚꪱꪥ ꪒꪱꪉ ꪊꪮꪉ ꪵꪭꪉ ꪀꪣꪸ ꪊꪱ ꪫꪀꪸ ꪎꪸ ꪹꪨꪱ, ꪀꪱ ꪄꪱꪥ ꪹꪨꪱ ꪵꪀꪉ ꪎꪴ ꪹꪨꪱ ꪘꪉꪷ ꪀꪺꪉ ꪶꪠꪉ. ꪬꪱꪀ ꪫꪱ ꪼꪫ ꪤꪮꪙ ꪎꪸ ꪝꪉꪳ ꪄꪴ ꪏꪒꪸ ꪭꪱꪥ ꪶꪝ ꪝꪉꪳ ꪔꪱꪉ ꪹꪨꪱ ꪎꪫꪥꪸ , ꪹꪨꪱ ꪹꪚꪱ ꪭꪴꪤ ꪵꪊꪉ ꪚꪮꪙ ꫃ꪥꪒ ꪮꪮꪀ , ꪼꪒ ꪣꪲ ꪩꪺꪉ ꪜꪙꪸ ꪖꪱꪥ ꪩꪣꪉ ꪈꪣꪾ ꪫꪀꪸ ꫃ꪤꪒ ꪄꪮꪉ ꫛ ꫄ꪤꪙ ꪶꪠꪉ ꪎꪴꪉ - ꪚꪮꪙ ꪙꪣꪾ ꪹꪨꪱ ꪹꪚꪱ ꪹꪏꪉ ꪻꪒ ꪒꪒꪴ ꪖꪫꪥꪸ ꪼꪒ ꪀꪺꪉ ꪝꪉꪳ ꪹꪝ ꪀꪸꪙ ꪕꪮꪚ ꪶꪭꪣ ꪨꪱꪥ ꫛ ꪄꪮꪉ ꪝꪸ ꪙꪮꪉ.

                                                ꪓꪉꪲ ꪔꪺꪙ - ꪵꪭꪉ ꪥꪀꪲ

Pưng quam tô puôn chàư pộ té lảu nẳng đin pu Yên Bái

Làng hươn mạy xuôi chại dú him tang Vĩnh Kiên - Yên Thế pày cài thôn Trại Máng, xã Vũ Linh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái cọ mi dan hươn nà phà mẳn khặn chăn. Chảu hươn lỏ ai Nông Đình Kiến - côn chang mư ók tiêng cuông phổng, cón nị cọ hák dệt cánh tẳng lang hươn chảu. Báu xuấn to hươn chảu, cuông lai pi diên, ai cọ choi lai chua hươn nẳng bón đin nị tẳng lai làng hươn khặn chăn, nà mẳn. Hák va ma khạy nị, hên ai kinh tô meo, eo tô khiết, khà chại pày ma cuông hươn.

Ửơi Đinh Thị Phương - mia ai Kiến hảu hụ; chu khu pên té lảu. Té chơ nhăng nóm căm, lăng mỏi tưa choi tẳng hươn, ai lâng đảy chảu hươn mơi kin lảu, kin khảu. Mỏi tưa xương nặn ai kin phong chao mau, lẹo nghiên lảu chơ đàư báu hụ. Cón nị dáo 10 pi, tin mự ai pên sắn pên sên lẹo pỉa xia, pùm luông hư chếp. Khổ lỏ pày dà bệnh lỏ báu vang lảu đảy. Họt khạy, ta va hụ bệnh nhương mự nhương nắc hák va mia ai cọ hak đảy sự lảu hảu kin tưa nọi. Ưởi Đinh Thị Phương hảu hụ:

( Băng):

Ngắm lau chu bứa mau lảu chọm cài cón nị 2 bườn, ai Nguyễn Văn Tấn, dú nẳng thôn 7, xã Bạch Hà, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái nhăng hê mết dản. Va ma hươn dà lả kủ phút, hư báu chắc chi pên xương xư. Xip hả căm bươn 1, ai đảy mơi pày kin khảu. Cuông pựa khảu, chảu hươn cọ àu lảu che pưng tàng cào, hộc linh caán maks ứk tạu ma mơi khék. Lăng cưn lảu mưa khoẹ cả lẳng cá lịn, ai cọ hụ ngau lảu mi độc cánh dặng xia ngày. Chăm va xương nặn, ai cánh 2 côn ứn, tay hươn nhăng đảy pày cấp cứu cánh may đi khói tài. Ai Nguyễn Văn Tấn hảu hụ:

( Băng):

Ưởi Ha Thị Thuý dú xã Phù Nham, huyện Văn Chấn cọ hê sáng tộc puôn chàư nặp té chơ côn cuông hươn chảu tài pộ kin lài lảu. Cuông nặn, pi khưởi cánh nọng trai ưởi pọm pên bệnh chếp tắp, lẹo mết đơi xia chơ hê họt 50 pi, vang háp nắc tênh co vạy hảu lụk mia. Toi ưởi, pưng tàng lảu nẳng bản ưởi lâng đảy pha tứm hoá chất vạy tứm ten số lượng, xương nặn, độc lài. Mi to dan nưng kin lảu lỏ pưng po tay tin mưng pên sắn sên cánh pên ók lai bệnh. Ưởi Thuý va:

( Băng):

Khay nị, nẳng pưng bản khong tỉnh Yên Báu, vịa tổm lảu, sự khài cánh xủ pưng tàng lảu nị nhăng hên lài. Côn dân hák sự chương khong ma, ố, pản cánh xiêu lảu. Vịa lựa chọn tàng khảu san, tàng pảnh pấng sáư côn dệt, côn sự ma kin pên xư đàư tam to bun mày. Ưởi Hoang Thị N, chua hươn nưng cạ khài lảu chảu hak xiêu nẳng xã Vũ Linh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái nhẳn danh “ lảu chảu xiêu pản, kin nhẳn pao cánh báu mi chơ đàư bứa mau”.

( Băng):

Pưng chua bứa mau lảu lâng hên cướt sinh ók lai địa phương, dệt lài côn dân Yên Bái chau lo. Khay ni chính quyên pưng địa phương cọ chóng hanh chiên páo, chướng chưa côn dân báu pên xủ lảu lài, hak va cọ cẳn tơn dạk. Chủm mú mi chưc quyên tỉnh Yên Bái cọ đang chóng hanh kiểm tra  vịa xiêu lảu, cạ khài cánh xủ lảu nẳng cuông phổng. Hák va vạy dón xia pưng khu xiệt hại pộ pưng tàng lảu xiêu, lảu báu hục hảnh bón dệt ók, đảy mi luông piến thái cuông chính luông ngắm, vịa dệt khong côn dân phổng xùng - bón nặm lảu cựt pên tàng căm kin báu xương đút thiếu đảy cuông pưng pựa kin tọp hôm lai côn khong pi nọng.

                                                Đinh Tuấn - Hạnh dịch