Phổng tảnh liệng pết ók tiếng Lục Yên

          Nẳng xã Lâm Thượng huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái hươn đaư tảnh liệng nọi cọ mi kỷ tô, hươn lai họt kỷ xíp tô họt hạng họi tô. Xị xìa dan hính đăm na đảy sằng vạy cuông bâng báu hảu ốk pày nhăm co khảu, họt chơ lạ tông pi nọng pói cá mự nẳng tông na, huổi hong vạy tô pết sáo hà kin. Cư xương nặn, pưng pết xứp sài căn sáo hà kin bổng manh, nháư văn lài chơ đảy pói pày.

          Tang tô pết nị đảy pi nọng tảnh liệng lỏ chựa pết địa phương, cọ đảy pi nọng toi chựa té chạu té lai ma. Chựa pết nị tin lường cánh tển, tô pết co tển, mák ổng nênh, khôn kiểng, mỏi tô nắc té cân 6 họt 2 cân 2. Ưởi Hoang Thị Duyên, dú bản Tâm Pớt, xã Lâm Thượng hảu hụ:

          Tô pết nị té hư hảu kin khảu san, kin khảu, nháư khửn kin khảu cák. Kin lẹo lỏ pói pày cá nong cá na sáo hà kin bổng, kin manh. Chơ tảnh liệng đảy dáo cân thóng táo khửn lỏ khả kin nhứa đảy. Khay xum khỏi nhăng tảnh liệng pết xương té chạu.

            Tô pết nẳng nỉ đảy pi nọng liệng dáo 4 bươn lỏ nhứa hăn, hák va chẹp nhất lỏ tô pết té 5 họt 7 bươn. Vịa khả pết khong pi nọng nẳng Lục Yên lâng đảy dệt đi xưa cuông pưng muôn, mự chiêng cắp pưng tang căm kin xương chương tọng pết khảu sáư phắc khồm; mọk pết - lỏ tàng căm kin àu co, pík phặc qua sáư kén mák hăm, hom phết, phắc chạu, hòm pẻn lao, khảu khủa ...lẹo hó sáư tong chinh nửng. Hák va lâng hên cánh đảy lai côn mặc nhất lỏ nhứa pết tổm chẳm nặm mí cắp hom phết, hom pháy ...Pưng côn khơi kin le sáư thuổi nặm chẳm báu cọ kịp căm nhứa họt xốp cọ hụ tô pết Lâm Thượng va báu?. Pưa xương nặn tô pết Lục Yên vạu chung, tô pết Lâm Thượng vạu riêng cọ hên mi nẳng chu quán phố huyện, lẹo cá thanh phố Yên Bái cọ mi.

Hák va vạy nhứa pết pên tàng căm kin chẹp đảy lài côn chăm chứ cánh lài côn mặc kin hư côn dệt cọ đảy mi kinh nghiệm. Ai Hoàng Văn Lục, dú xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên va:

          Vịa chua pết lỏ cận hà nhất, chơ chua pết đảy chua pẹk khôn lẹo ta cừa sáư đi chăn tô pết chắng báu ài chư. Lẹo chơ tổm hư đảy đù đi họt nặm tổm, va tổm nặm chi lo phột chắng àu tô pết sáư, nháư chắng hằn. Lẹo va nặm phột lài hư chi píak tang nọk, cuông lỏ báu xúc báu cọ xúc báu xúc đồng, nhứa nhăng đành.”

          Pưa đảy pói pày tó hanh sáo ha bổng manh, kin nặm bó lày té tin đán ók ma xương nặn, tô pết Lâm Thượng nhứa ài hòm, bàn, báu pi lài, đảy côn dân cuông huyện đù lỏ căm kin chẹp nhất vạy tỏn pi nọng ma dàm, lỏ chương vạy tỏn pi tỏn nọng. Tô pết lỏ tàng căm kin đảy khék táng phương lâng sáo hà kin mỏi tưa mi dan mưa dam đin Lục Yên cánh cựt pên tàng căm kin nưng cuông pưng tàng căm kin ók tiếng khòng tỉnh Yên Bái. Ai Nguyên Đình doanh nhân nưng lâng mi nả nẳng Lục Yên sáo sự đán quý va:

          “Mỏi tưa ma cá Lục Yên lâng sáo tô pết Lâm Thượng báu cọ Khánh Thiện vạy kin, pưa tô pết đảy pói pày kin nặm đì, kin nhứa pết nẳng nỉ chẹp. Mi lài tàng căm kin dệt té tô pết, nọk nhứa pết tổm ók nhăng mi khảu pảnh té nhưá pết, pi nọng àu nhứa pết qua sáư khảu pảnh lẹo nưng khửn pọm cắp khinh hòm ứn, kin lẹo cọ chăm chứ báu lưm. Căm kin nưng máư chảu mặc lỏ chương tọng tô pết chụp dúak báu cọ co xo ók kin hên dên tô cánh chẹp.”  

          Khạy nị, lang áo khòng chợ lạt nhương mự nhương lài, vịa tảnh liệng tô pết Lâm Thượng cọ đảy khày quang pày lai bón nẳng pưng xã mi nặm nay, tông na xương Khánh Thiện, Khai Trung, Tân Phượng, Mai Sơn...Xong ma, cọ tẳng cốc tánh ók bón tảnh liệng cánh bón khài chương khòng dệt ók đảy ca con xùng.

                                                                                                                                              Tuấn Xuân - Hạnh dịch