Hịt xò phồn khòng pi nọng chựa côn Ê đê nẳng Đắc Lắc
-----------------
Chơ pưng tàng chương khòng vạy dệt hịt đảy pải khửn tục po, côn dần tọp hôm ma nẳng bón đìn piêng tang sảng bó nặm Păn Lăm, thanh phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắc Lắc, xiềng cọng dỏn khửn, ặn lỏ chơ hịt xò phồn đảy tẳng cốc chấp năm. Lung Y Sơn Dô (nhăng khék lỏ ama Djô), buôn trưởng buôn Păn Lăm hẳư hụ: hịt xò phồn lỏ hịt khong cuồng vịa dệt dượn hay na mi té chạu té lài ma khòng chựa côn Ê đê, lâng đaỷ tổ chức cuồng bườn 4 hạng pì, chơ tẳng cốc mua dệt dượn mắư. Hịt nị mi ý nghịa xò phạ đìn chang đét chang phồn, khảu mạk mák pôi, puồng kìn đơi dú khòng côn dần đảy ím po nò pọm: “Hịt nị lỏ vạy hẳư xum khỏi khấn tam hẳư pì nưng chum yền, côn dần úm ình, mòng cong té bườn 4 lỏ mi phồn vạy pi nọng năm khảu, năm khảu li, bản khuống đảy ím po, mả khày xưa”.
Vạy khặn khang hẳư hịt xò phồn, cón nặn côn dần cọ lựa ók bón đìn nưng pẹk sằư, tàng xương bón hay nưng, lẹo pi nọng lọm hụa xìa hẳư măn đì. Nẳng càng bón hay nị, pi nọng tẳng cò tào nưng cánh thiềng hay nưng 2 thản, thản tênh vạy sơ mương phạ, thản cỏng lỏ vạy sắư khảu, tàng hẳư luông ím po nò pọm. Pưng tàng chương khòng vạy dệt dượn xương cuốc, bàn xàng, mạy lủng cọ đảy àu vạy cỏng thiềng hay nị. Nẳng tìn sàu thiềng hay đảy tẳng hún thân Ác – côn tánh bók tồ nộc tồ nù ma cắt hon hay khảu, dệt hẳư côn dần báu đảy mák đảy mua. Pưng hún tồ nù, tồ mển, tồ mù long cánh hang tà tiến đảy xiếp lặt lô hìm hươn. Ải mò Y Rét Aliô, dú nẳng buôn Niêng 1, xã Ea Nuôn, huyện Buôn Đôn hẳư hụ, tẳng cốc té hịt khong té mưa lài, mỏi tàng chương khòng pọm mi ý nghịa riềng cánh báu xương đằư đút thiếu đảy chơ dệt hịt: “Hún phủ côn lỏ tàng hẳư thánh thân cánh phạ đìn, pưa té chạu té lài côn Ê đê lâng ngắm phạ đìn cánh thánh thân lỏ tánh phảu đù pá, vạy cò mạy pống chăn khèo nhong, bó nặm báu hớt. Pưng hún tồ xương tồ nộc, tồ nù lỏ pưng tàng tồ dệt hại hẳư mua nham xương nặn côn dần đảy hòm húa, càng hiệu pắt àu xìa. ỏm hay hư đảy lọm hụa hẳư đì vạy pảy chự mák mua”.
Pan cống sơ dệt hịt đảy àu vạy nẳng tó nả thiềng hay, xiềng cọng dỏn khửn, ải mò khấn tam, mong cong phạ phồn lông vạy côn dần mi nặm nay háy phừa tông na, púk bồng men mua nham, dệt dượn đảy khảu mạk mák pôi, khảu tềm pội tềm dia, chu hươn đảy ím po nò pọm,… Xứp pày, ài mò chi khắm thuổi lảu xùn lượt mù phặt sắư pưng háp khảu, pưng tàng chương khòng vạy dệt dượn cánh phặt lông đìn hay vạy cáo mơi chảu nặm chảu đìn ma kìn lảu cắp pi nọng bản khuống. Chu côn pọm chiều dỏn, vạu khửn luông pọm xồm chằư, pọm nhại khảu mua dệt dượn mắư. Cọng cống dỏn khửn, chơ nị chu côn chắng tẳng cốc pày àu hang tà tiến vạy pẳn àu nặm cánh kiểm trà pưng hiệu càng vạy nẳng liệp him hay, pưng trai báo khắm mạk cháo pày liệp him hay cánh lông ma tang thiềng hay bón vạy hún thân Ác, đảy phúk vạy nẳng sàu thiềng hay lẹo tắt hùa thân ác lông cắp ý nghịa lỏ hịa sắp quát phì sàng pày bón ứn xìa (Pưa thân ác dệt hẳư khảu lạp xương nặn côn dần pút pong). Lả xút ma, chu côn pọm dệt hịt sắc lủng, năm hay cánh bao nặm lỏ đốp muộn ngon dệt hịt.
Lằng chơ hịt xò phồn nẳng bó nặm đốp muộn, chu côn nhại ma hươn khòng chảu bó nặm vạy dệt hịt xò hảo hanh hẳư chảu bó nặm cánh tẳng cốc ngon ỉn muôn, kìn lảu xá, ỉn muôn khắp xe, tặp cọng tặp cống. Ặn nị nhăng lỏ dan vạy hẳư côn Êđê tít tờn lụk làn lâng chằm chứ họt hịt khong tòng chặn khòng chựa côn chảu. Côn Ê đê lâng ngắm, lằng hịt xò phồn va mi há phồn nưng phồn lông, tư va lỏ bùn đì, cá bản chi dệt hịt kìn mâng há phồn hùa mua cánh chi dệt hịt xò phồn nưng mắư./.
TTTN – Thành dịch