Ngon tô thứ 7 mự 14/12/2019

Đinh Năm - tang nhạc ỉn muôn báu đút thiếu đảy

chơ khắp E - rây khòng côn Ê Đê

          Đinh năm lỏ tang xương ken vạy páu khòng côn Ê Đê “ Năm” tư va lỏ 6, “ đinh” lỏ bẳng. Đinh năm hôm mi 6 bẳng mạy pào sẳn, hy lák căn, xiếp pên 2 pe, mỏi pe mi 3 bẳng. Nẳng 6 bẳng mạy pào bóng pưng hu xung, tắm vạy páu ók pên xiêng. Nang nưng mạy pào mi tỏng khỏ, nang nưng pắc sáư nuối mák buôi khồ àu phẩng thân hảu liện nẳng bón chắp cắp 6 nang bẳng mạy pào. Nẳng pỏng mạy pào mi hu hảu xiêng xẩng ók cánh mi hu vạy xỏm panh xiêng nọi nháư chơ páu, côn páu nhại nịu mư pày ma nẳng hu mạy cánh páu hảu hơi xẩng khửn pên xiêng nhạc xương đồ - rê - mi pha - sol - la...

          Ken đinh năm khòng côn Ê đê đảy páu toi xiêng khắp xư báu cọ phủ trai páu hảu phủ nhinh khắp toi xiêng khắp e - rây. Măn đảy xủ cuông pưng chơ tỏn pi nọng ma ỉn muôn nẳng pưng pang hội báu cọ cuông pang dệt hịt hiếu hòng, phi sàng. Chơ xiêng ken xẩng khửn cọ men chơ xiêng ken đinh năm chắng đảy páu, cọ xương é va côn páu nặn muôn va puôn chàư chơ nặn, báu cận toi bai khắp mi cón. Côn chang páu ken đinh năm Ama Uôn, buôn Kmương A, xã Ea Tu, thanh phố Buôn Ama Thuột, tỉnh Đắk Lắk hảu hụ, đinh năm đảy xủ cuông lài pang in muôn lák căn, hák va khắp e – rây va báu mi đinh năm páu pày toi chi báu muôn, báu đảy lai côn phăng:

           “ Chơ khắp E - rây báu xương đàư thiếu ken đinh năm. Báu mi đinh năm lỏ chi báu muôn. Té chạu, páu đinh năm cá hay mi xiêng lák, báu páu đinh năm nẳng hươn, đảy páu chơ dệt hiếu, cuông pàng dệt hịt kpan, hịt tỏn cống...”

          Aê Đức dú buôn Ako Tam, xã Ea Tu, thanh phố Buôn Ama Thuột, tỉnh Đắk Lắk hảu hụ, đinh năm khong côn Ê Đê té chạu lâng vạy xủ chơ dệt pang hiếu, cuông hươn mi khù tộc puôn. Chơ dú hay, va páu định năm lỏ côn nặn cuông chàư mi khù ngắm puôn chàư báu muôn:

          Té chạu đinh năm đảy páy nẳng hay xuân, chơ xia nhả hay, chơ kiếu khảu, cuông pàng hiếu pọm đảy páu. Khay nị đảy páu báu quan va bón đàư, hươn mương cọ chiên páo vạy chự hiêm đinh năm. Té chạu đảy páu chơ cuông chơ hiếu hong, ma khạy nị côn Ê đê nhăng khay ti vi đang páu đinh năm, báu căm xương té chạu.”

          Đinh năm lỏ tàng chương khòng vạy páu khòng côn Ê Đê hák va đang mết pày toi pi bườn, pưa pưng côn hụ ló đinh năm cánh páu đinh năm cọ nọi pày. Pọm cắp vịa pảy chự pưng ngươn lang văn hoá cống cọng hư vịa tẳng có lau pưng pàng hội, pưng hịt khong tòng chặn té chạu té lài khòng pi nọng lỏ xút ty cận hà. Pưa cài nặn, chi tạk khù ngai đì hảu pưng tang nhạc mi té mưa lang pàng chạu khòng côn Ê Đê đảy sảng xôm lau, lưn xưa lỏ chơ khắp pưng bai khắp E - rây chi báu thiếu đảy xiêng ken đinh năm.

                                                          TTTN - Hạnh dịch