Ý nghĩa khòng pan sơ pảu pú khòng côn Dạo

          Nền nhạc Dao…………………

Đối cắp pi nọng chựa côn Dạo, sơ pảu pú mưa lang lỏ hịt khong xút ty cận hà. Côn Dạo tẳng hươn pọm đảy dệt hịt tẳng pan sơ, tẳng pan sơ đảy hà mự đi vên chăn, mự pót chảnh khòng họ xong nặn. Lâng khơi cá bươn mi to mự điêu, mự nị hảu ải mo hà hảu. Lằng chơ hà đảy mự, pi nọng dệt pan sơ, mự tẳng pan sơ đảy àu chơ mự cáu ók pày mự mắư. Pan sơ khong côn Dạo Khâu đảy tẳng nẳng che hỏng càng hươn tang nok hỏng non. Pan sơ lỏ bón pảu pú dú lâng bấng đù cụm cuồm hé hèn luk lan hươn dảo. Toi hịt khong khòng côn Dạo Khâu, 4 sàu pan đảy tẹt họt đin, 4 tin sàu nị đảy tô cuông quam tô té mưa lang pang chạu khòng côn Dạo lỏ 4 sàu vạy cặm phạ. Chơ tẳng pan sơ, chảu hươn đảy khang khang chốk hương, pháu phay sáu chốk, khặn khang ngơn hạo cánh pưng tang chương dệt hịt hảu ải mo. Lai chua hươn côn Dạo dệt hịt tẳng pan sơ chơ chiêng vạy dón xia nham pường. Ải mo cáo tam khek hịa phi hươn cuông họ xong ma nẳng chốk hương vạy luk lan dắt sơ, cánh bok pảu pú lan căm cụm cuôm hảu luk lan hươn dảo. Lằng chơ tẳng pan sơ lẹo pi nọng đảy khâng dắt sơ toi dan. Họt căm nưng cánh 15 căm hạng bươn đảy thái nặm nẳng chén tẳng kem chốk hương, khâng tảy hương, chơ tảy hương đảy kịp àu 2 thán phay đanh sáư chốk hương đù xương 2 kén tà khòng pảu pú mưa lang, tảy hương nẳng tin pan sơ cánh 2 tu khảu ók. Pả Chẻo Mý Lai, chựa côn Dạo khâu dú  thị trấn Sìn Hồ hảu hụ:

 “ Côn Dạo Khâu xum khỏi chơ tẳng hươn măứ đảy cáo mơi ải mo ma tam dệt pan sơ hảu. Khék khuần khong chu côn cuông đẳm phi chảu ma vay hảu luk lan dắt sơ hảu kin, kin lẹo lỏ cụm cuôm hảu chu côn hảo khặn, dệt dượn đảy xương lang phăứ chăừ mon. Dệt hịt tẳng pan sơ đảy pày sáo hà co lính lỉ dú bón xùng tàng tà vên khửn ma chọk săứ chốk pọm cắp măn ngơn hạo vạy cuông chốk hương”.

Pan sơ khòng côn Dạo đành nẳng huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang đảy àu co mạy đi, xư dú cá đông luông, bón pẹk săừ ma dệt, tàng co nị đảy mi bók mi mák, mi tục nga, báu cói báu xỉu, báu chuốp phạ khả. Chơ dệt pan sơ đảy nhẳn pao àu tang cốc khửn cón, báu hón àu pai lông, pan sơ dệt 2 thản, mi mung tênh. Tang cuông pan sơ đaỷ tók sáu phà hươn, àu mạy póng dệt kèn báu cọ àu bài phúk, căm báu àu se đếch tók. Riêng pan sơ trưởng họ áo lák; thản tênh đảy lọm xìa mết

Ai Lý Tròi Nhàn, côn Dạo đành nẳng bản Phìn Hồ, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Gianng hăử hụ tứm:

 “ Pan sơ côn Dạo phổng xum khỏi đảy tẳng nẳng che hỏng càng khòng làng hươn, cuông pưng mự chiêng đảy mi nhứa mù teo báu cọ sơ vạy nẳng pan sơ. Đảy tảy hương, thái nặm lâng tạu mết chiêng. Nẳng pan sơ nhăng teo phải đành mong cong pảu pú cụm cuôm hảu hươn dảo dệt kin đảy lang đi, bùn đi mi số. Chiêng nẳng nỉ báu hó khảu tổm, dệt to khảu pảnh niếng niều. Chơ dệt lẹo khảu pảnh, lưạ àu 4 khẳng khảu pảnh chăn nhất sáu pan sơ tàng hảu 4 mua, hung chạu mự căm nưng chiêng pi nọng pày đết nga cài nưng ma pắc xăứ khảu pảnh cắp mong cong hươn dảo chi chang mi nhinh, mi trai”.

Cắp côn Dạo Tiền nẳng huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, pan sơ lâng đảy dệt 2 thản. Thản tênh lỏ pan sơ cá pảu pú họ xong khòng chảu. Thản cỏng lỏ bón vạy sổ phì hươn, hương, chương khòng tánh vạy dắt sơ, bút mậc khòng ải mò. Riêng họ xính Lý cánh họ xính Triệu nhăng đảy khặn khang tứm chỉa dó vạy nhơ ải mo. Côn đảy pi nọng tin chưa cuông bản dỏng pan sơ hăử. Phủ nị àu chỉa tắt pên hún tà vên, tô pà, tô mạ, tô mà…àu khảu niều ta saú lẹo chắp xăứ pan sơ. Pi nọng Dạo Tiền ngắm, vịa chắp hún pưng tàng tô nặn vạy pi măứ chắng chi tảnh liệng mả pe, tà vên lâng hung xiểng hăử cá họ xong. Lung Bàn Văn Liềm, côn Dạo Tiền nẳng  Bản Suối Lìn, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La va:

Băng: “ Pan sơ khong côn Dạo Tiền mi 2 thản, thản tênh mi chốk hương cánh thuổi nặm, mi 4 khẳng chén lảu vạy khái lảu. Thản cỏng mi chương khòng tánh vạy dắt sơ. Mự chiêng nọk chương khòng xương tô mù, tô cáy, tô pà vạy sơ chiêng, pi nọng nhăng teo pụa ngơn sáu, cắp mong cong pi măứ chi dệt đảy kìn pền”

              Nền nhạc Dao………………

 Pi nọng côn Dạo lâng ngắm, bón dắt sơ pảu pú lỏ bón báu chư hịa phằư cọ khảu ók đảy, mi to chảu hươn chắng đảy cáo tam mơi pảu pú ma cánh phủ trai chắng đảy khảu mưa tọn tăm, phẻo phắt. Pưng mự muôn, mự chiêng pi nọng lâng dắt sơ xương chiêng chiên lang, chiêng Thanh Minh, chiêng xíp xí căm bươn 7. Chăm va luông dệt mỏi bón áo lák căn hák va pọm pék điêu lỏ chứ ơn công khùn khòng ải êm, pảu pú mưa lang, cánh phắư cong pảu pú cụm cuôm hảu luk lan hươn dảo lâng hảo khặn, dệt dượn đảy oi lang phắư chaư mon, ặn lỏ ngươn lang văn hóa khặn chăn xứp tam đảy pếnh khày mưa nả./.

                                       Chẻo Thu - Hạnh dịch