Bai thứ 7 mự 9/4/2022

Hịt tế phạ thèn khòng pi nọng Mông mi lài ý nghịa

          Vạy khặn khang hảu vịa dệt hịt tế thân, cốc khọe chảu hươn đảy khặn khang 3 co lau, khẳng lổng nưng vạy sáư chương cánh nang đua đang mảy, tô mà nưng báu cọ tồ mù nưng dáo 10 - 12 cân ( tô me) cánh khút khẳng khùm lậc dáo thứa nưng ngay phượng sại tù chính ( tang cuông hươn ) vạy tẳng chương dệt hịt. Chương dệt hịt khặn khang lẹo, men 7 chơ tênh căm, chảu dệt hịt xông nẳng tu chính, chương khòng tế phạ thèn hôm mi tô mà báu cọ tô mù đảy vạy sảng kem nặn, chảu dệt hịt páo công cắp phạ then, chảu nặm, chảu đin toi bai tam. Lung Vừ Sua Ly, bản Pha Khoang, xã Co Mạ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La lỏ ải mo, côn hụ chang ma tang hịt khong tòng chặn khòng pi nọng Mông hảu hụ:

          ( Băng quam Mông ...): “ xo mi quam tinh páo cắp phạ then, khỏi báu mi păn lụk hảu phạ then, báu mi hạng họi lụk ma xỏng hảu chảu phạ, chảu then. Khỏi mi tô nị cáo mơi chảu phạ, chảu then ma bấng đù, cụm cuôm hảu hươn dảo khỏi lâng hảo khặn, tẳnh liệng, púk bồng mả pe, mi khòng kin, khòng vạy...”

          Chơ tam lẹo, tô àu ma tam chi đảy giao hảu thanh niên cuông hươn àu pày chua. Lằng chơ chua lẹo, kếk ók àu chương tọng mỏi tàng, mỏi nọi họi sáư căn àu pày tổm. 3 cò lau cánh khẳng lổng chi đảy chảu hươn àu khảu mưa cuông hỏng non khòng chảu. Lằng nặn khặn khang 5 bàư thuổi nháư cánh 5 khẳng chén nọi ( Mi họ lỏ àu 9 baư thuổi nháư) vạy sáư pưng chương khong tô dệt hịt vạy xứp tam dệt hịt tưa thứ 2. Ai Thào Nỏ Chớ, Bản Na Ngân, xã Chiêng Ngân, thanh phố Sơn La, tỉnh Sơn La hảu hụ:

          ( Băng): “ Ặn lỏ ngon cốc chính cuông hịt tế phạ thèn, ngon nị chi đảy dệt cuông hỏng non khòng chảu hươn. Thuổi nháư đảy lặt té hùa giương non họt tin giương. Ngon chương tọng tổm xúc chi đảy hắn căm nọi ( va 5 thuổi hư mỏi ngon chi đảy hắn 5 căm, báu đảy hắn xưa ). Căm hắn cốc khọe chi đảy hảu sáư bàư thuổi cốc khoẹ té hùa giương lông họt tin giương, lằng nặn họt hùa, tin tô dệt hịt cọ đảy xiếp lặt té hùa họt hang.”

          Chảu dệt hịt đảy khặn khang tứm chòng tắc nặm canh tổm nhứa. Va mi to đàư baư thuổi àu ma dệt hịt lỏ đảy tam to nặn tưa, mỏi tưa tam hư đảy hai nặm canh tổm nhứa sáư chén tẳng kem thuổi. Lằng mỏi tưa tam lẹo, pưng khẳng chén nị chi đảy àu hảu lụk lan, lưn xưa lỏ lan nọi cuông hươn kin cắp mong cong phạ, then, chảu nặm, chảu đin cụm cuôm hảu lụk lan báu chếp hại, sảy nào, lâng chơ hảo hanh.

          Chơ khấn tam cáo mơi phạ then lẹo, pưng ngon xủ vạy tế phạ then chi đảy chảu hươn au lông ma hắn pên căm kin cánh cáo mơi pi nọng họ xong ma dệt hịt choi pọm kin, chôm hảu chảu hươn phúc dưn, bùn mả, mong cong pảu pú mưa lang, phạ then, thánh thân cụm cuôm hảu chảu hươn hảo hăn, báu chếp hại, sảy nao, dệt kin mả khửn, tảnh liệng sắt sính mả pe lài lan. Chơ pi nọng, họ xong nhá pày hươn hư chảu hươn chắng àu 3 co lau ma mặt cánh àu mưa pắc vạy tang cuông hỏng chính mi hỏng non khòng chảu hươn, chơ nị hịt tế thân cọ dệt lẹo. Lung Vừ Sua Ly, bản Pha Khoang, xã Cò Mạ, huyện Thuận Châu hảu hụ tứm:

          ( Băng): “ Đối cắp hịt tế phạ thèn, mỏi vịa pọm đảy dệt nẳng hươn, chu ằn pọm đảy àu cá tàng nọk khảu mưa cuông hươn, báu đảy àu cuông hươn pày tang nọk. Pưa toi lang ngắm khòng pi nọng va àu chương khòng cuông hươn pày tang nọk chơ dệt hịt chi quát xìa pưng khù đì. Ải nọng, họ xong ma choi chơ kin khảu lẹo đảy xuối mư nẳng áng dú chăm khùm khút xia đi chăn cón chơ chi ók pày khói hươn, xương nặn chắng cụm cuôm hảu chảu hươn.”

          Hịt tế phạ thèn mi lài ý nghịa, lâng đảy pi nọng Mông dệt mỏi pi mỏi tưa, dệt pưng mự hùa bươn. Cài nặn, vạy pi nọng dệt đảy xương lang mon khòng chảu ặn lỏ mi puông kin luông dú ím po, úm inh, tảnh liệng sắt sính mả pe têm lang.

                                                                   Thào Ly - Hạnh dịch

Ngon tô thứ 7-9/4/2022

Côn K’ho mả khày du lịch bản khuống nẳng tin pu Langbiang

          Ngày té chơ chấp năm kìn dú tiêng àn, kiểm soát đảy lang đì dịch bệnh

cô vít 19, xiềng cọng, xiềng cống khòng pi nọng K’ho nẳng tin pu Langbiang, thi trấn Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng cọ phọn nương chuông hong hẳư khék du lịch. Côn ké Krajan Plin muôn hòm hẳư hụ:

          Băng: “ Lằng dan nưng dặng pộ dịch bệnh cô vít 19, pi nọng nẳng cuồng phổng vạu chùng cánh chua hươn khỏi vạu riềng cọ khặn khang tục po vạy chuông hong khék, ỉn muôn vằn hoá cọng cống khòng khék. Chu nả vịa té căm kìn họt cọng cống pọm đảy khặn khang tục po”.

          Pọm cắp cọng cống, căm kìn, pi nọng K’ho nẳng thị trán lạc Dương nhăng dệt nghê tắm hútk khít nho lai cánh dệt lảu xá vạy khài. Toi lung Păng Ting K’ Rè, dú Bon Dơng 1, thị trấn Lạc Dương, vịa pi nọng nẳng nỉ pâng xắư vằn hoá cọng cống lỏ tàng chương đảy UNESCO cồng nhẳn lỏ di sản vằn hoá vạy dệt du lịch lỏ khù lợi đì. Mi lài chua hươn báu chư hịa khảm khói đảy cặt cung lạ, lẹo nhăng hựt khửn dệt hăng.

          Băng: “ ăn nị lỏ vịa dệt hôm phân pảy chự ngươn lang vằn hoá, chiên cái hẳư pùn pàn lan nóm hụ đảy vằn hoá cọng cống khòng chựa côn chảu, lỏ chương khòng quý panh đảy chua pảu đơi pú chiên cái hai vạy khòng pi nọng chựa côn K’ ho vạu riềng cánh chu chựa côn phổng Tây Nguyên vạu chùng. Chảu tặp cọng, tặp cống chuông hong khék cọ cựt ma thù nhập, nho xùng puồng kìn đơi dú. Lài côn dệt dượn nẳng địa phường cọ mi vịa dệt tẹt tiêng, pưa xương nặn bản khuống nhương mự nhương mả khày”.

          Toi lung Trần Xuân Đường, chủ tịch uỷ bàn dần mương thị trấn Lạc Dương, huyện Lạc Dương, vịa mi lài tàng dịch vụ du lịch cọ cựt ma thù nhập hẳư côn dần, lưn xưa lỏ đối cắp pi nọng chựa nọi côn nẳng cắp bón. Pọm cắp pưng ngành kinh tế, du lịch bản khuống cọ hôm phân nhắư luồng xắư nả vịa lan lay xìa cặt cung tẹt tiêng hẳư địa phường. Thị trấn khạy nhăng mi to 16 chua hươn cặt, số chua hươn hăng cánh xồm po nhương mự nhương lài. Địa phường nhẳn danh vịa pảy chự cánh pếnh khày pưng ngươn lang vằn hoá chính lỏ cốc cò vạy mả khày kinh tế du lịch. Lung Trần Xuân Đường, va:

          Băng: “ Xum khỏi cọ tặt tánh du lịch bản khuống xỏn hôm xắư ngươn lang vằn hoá khòng chu chựa côn, lưn xưa lỏ vằn hoá cọng cống. Xòng ma, pưng tàng chương hang khòng pi nọng chựa nọi côn nẳng cắp bón dệt ók vạy chuông hong khék xương lảu xá, chương mạy khòng tók, húk khút nho lai ặn nị lỏ pưng tàng chương hang riềng mi nẳng địa phường, khék du lịch ma ỉn dàm cọ mặc xự”.

          Pưa pếnh khày luông hanh ma tang vằn hoá pộn dỏn khòng chựa côn chảu, pi nọng K’ho dú cỏng tìn pu Langbiang, thị trấn Lạc Dương, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng cọ khày ók lài tàng dịch vụ du lịch, tênh mả khày kinh tế kinh tế tênh chự mẳn vằn hoá ngươn lang, hẳư puồng kìn đơi dú ím po nò pọm./.

TTTN-Huyền dịch