Ý nghịa hịt cống sơ pảu pú lạn căm cuồng mự chiềng khòng chựa côn Mông nẳng Sơn La

Nhạc nền xáo đón tết…………….

          Dáo 3 chơ tênh căm mự 30 căm chiềng, chảu hươn đảy lựa, tắt àu 3 nga mạy póng báu chuốp pài luổn, phúk 3 xểm hường xắư lẹo phẻo qua chu cọ lọ cuồng hươn, liệp tìn phà ók pày xắư phắt tù chính. Lằng nặn lỏ àu nhung pắt phẻo hươn pẹk xằư sáng bàng cắp lang ngắm lỏ sák xìa khù hại pày toi pì cáu, pì mắư tay hươn chôm tỏn bùn đì, cắp mòng cong pì mắư dệt xằng hẳư đảy, cạy xằng hẳư pền, hươn dảo úm ình. Chơ phẻo tọn hươn lẹo, chảu hươn khắm 3 nga mạy póng cánh nhính nhửa hứa mun pày xỉm nẳng bón 3 pák tang, toi tang tà vên tốc. Hák va, côn dệt hịt nị lỏ phủ trai( Báu chư chảu hươn cọ đảy). Chơ dệt lẹo pưng hịt vạu nừa, chắng tẳng cốc khék khuồn chu côn cuồng hươn ma chôm tỏn pì mắư. Lung Thào Chứ Chỉa, dú bản Co Nhừ, xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La hẳư hụ: Toi hịt khong khòng chựa côn Mông, ngon nị đảy khặn khang chốk hường nưng, sáy, cuồng hươn mi to đằư côn lỏ khặn khang to nặn nuối sáy cánh àu xưa vạy té nuối nưng họt 2 nuối piến hẳư cò khảu, khảu li, tồ liệng nẳng hươn; pọm cắp 2 tồ cáy, hôm mi tồ po nưng cánh tồ me nưng. Xứp pày, chảu hươn đảy àu chốk hường, pọm cắp sáy cáy cánh 2 tồ cáy ma vạy nẳng pák tù chính khảu hươn:

          Băng; “ Chơ khék khuồn, tảy 12 xểm hường, pắk xắư chốk hường pọm cắp pưng nuối sáy khòng chu côn cuồng hươn. Khék khuồn lẹo, chốk hường, nuối sáy nặn àu vạy dáo 3 mự, 3 cưn tảy hường. Chơ đảy 3 mự, 3 cưn lẹo chắng àu sáy lông ma tổm, pằn hẳư chu côn cuồng hươn mỏi côn mỏi nuối”.

          Toi lung Lầu Vả Mua, dú bản Cha Mại A, xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu: Chơ khặn khang lẹo chu tàng chương, chảu hươn báu cọ côn hụ dệt hịt chí xông chằm pák tù chính mư khắm khàu quai phá 2 cánh khẳng cọng vạy tặp chơ khék khuồn. Chơ khék khuồn lẹo chảu hươn đảy xỉm tọt khàu quai pày tang lằng, va tênh cá 2 piếng khàu quai khuổm lông mết lỏ tư va khuồn khòng chu côn cuồng hươn pọm ma mết, lằng nặn khả đồi cáy tổm xúc cánh khék tứm tưa nưng mắư. Vạy khék khuồn cọ đảy khék toi bai:

          Băng: “ Mự nị lỏ mự đì vên chăn, mự xằn vên chép, pì cáu cài pày, pì mắư ma thầng. Khỏi báu khék chảu nặm chảu đìn, chảu pá hư tay hươn khỏi dệt pan khảu, mi cáy, mi sáy khék khuồn ngua quai, mù mà pết cáy, khuồn ngơn căm, khék tênh mết khuồn lụk làn cuồng hươn ma kìn chiềng. Pì mắư mòng cong chu côn phằư cọ lâng hảo khặn, báu chếp hại sảy nào, dệt dượn đảy khảu mạ, mák pôi, ngua quai, pết cáy mả pe lài lan”.

          Dệt lẹo pưng hịt vạu nừa, chua hươn chắng dệt pan khảu cống sơ pảu pú lạn căm. Tàm toi tựng chua hươn, va hươn đằư mi mi xương khả tồ mù luông vạy cáo mơi pi nọng họ xong ma kìn. Chảu hươn khặn khang pan khảu nưng hôm mi: Kỉ căm nhứa cáy báu cọ nhứa mù xắư thuổi nưng, thuổi khảu nưng, chài lảu nưng, khẳng chén nưng vạy nẳng pan sơ chính, 3 khẳng tắng vạy ỏm pan. Chảu hươn năng tang cỏng hai lảu xắư chén cánh tẳng cốc khék pảu pú lạn căm ma kìn, ma muôn chiềng toi lụk làn.

          Ngon cận hà nhất khòng mự chiềng khòng pi nọng chựa côn Mông, ặn lỏ piến pan sơ cánh chỉa chắp nẳng pan sơ. Dệt hịt nị chảu hươn đảy tắt lau khéo mạy póng mắư cánh tắt bía chỉa mắư vạy piến pan sơ cáu, xòng ma lựa àu tồ cáy po màu đành, chăn, pát co cáy, lốc khồn nẳng co chắp xắư chỉa nẳng pan sơ. Lằng nặn àu tồ cáy pày tổm xúc, àu ắư lè vạy sơ pảu pú lạn căm, họt tứn chạu mự căm nưng chiềng chắng àu lông. Lung Thào Chứ Chỉa, dú bản Cò Nhừ, xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu hẳư hụ tứm:

          Băng: “ Vịa piến pan sơ hư côn Mông xum khỏi cọ dệt hịt nị chơ càng cưn lằng 12 chơ tênh cưn, tẳng cốc nhại ma pì mắư. Tứn chạu tứn ma chôm tỏn bùn đì. Thứ 2, chơ dệt lẹo pan sơ, dáo 3,4 chơ tứn chạu xum khỏi cọ đảy pày àu cà nặm cốc khoẹ cuồng pì mắư cắp lang ngắm chôm tỏn pưng bùn đì ma hẳư tay hươn, vạy cuồng pì phạ chang đét chang phồn, dệt dượn đảy mák đảy mua. Thứ 3 dệt lẹo pưng nả vịa vạu nừa, tứn chạu mự căm nưng chiềng, chu côn cuồng hươn báu đảy pày ỉn lắc hươn, chôm chiềng pi nọng bản khuống thồi, báu đảy dống ngơn, báu pày xè cáu cuồng pưng mự nị”.

Nhạc rộn ràng…………..

          Hịt cống sơ pảu pú lạn căm, piến pan sơ mắư cuồng mự chiềng cọ mi ý nghịa cận hà đối cắp pi nọng chựa côn Mông. Pưa xương nặn, pi nọng cọ lâng chự mẳn hịt khong nị té chua nị họt chua nắư, cắp mòng cong pảu pú mưa lang lâng hé hèn cụm cuồm hẳư lụk làn mi puồng kìn đơi dú ím po nò pọm./.