Hịt tỏn pặư khòng côn Dạo Khâu
Pàng cưới khòng côn Dạo Khâu đảy chấp năm cuồng 3 mự: Mự cốc khoẹ lỏ mự khặn khang nẳng hươn trai cánh cưới nẳng hươn nhinh; Mự thứ 2 dệt hịt chính, tư va lỏ mự tỏn pặư; mự thứ 3 lỏ mự tốc xòng. Tênh cưn cón mự tổ chức tỏn pặư, pàng cưới chính lỏ pựa khảu pựa lảu càng cưn. Chu côn cuồng bản pọm tọp hôm nẳng hươn khười mắư, tư cưn tiện tô cằn, kìn lảu, khắp tóp cằn. Pả Tẩn Mý Dao, nẳng bản Tả Sử Chò, xã Tả Phìn, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lài Chầu hẳư hụ: “Pựa lảu càng cưn lỏ pựa lảu đảy tổ chức nẳng hươn trai cuồng cưn mự cốc khoẹ cón chơ pày tỏn pặư. Hươn trai khả 2 tồ cáy, là pan khảu chơ càng cưn. Côn chôm hặp hôm mi ải êm 2 phái, xứ lam, pi nọng họ xong đảy ải mò dệt chảu uồn pa. Pựa khảu nị lỏ vạy bấng đù lau tang hươn trai cọ àu ma tang hươn nhinh tục po số ngơn hạo, ngơn bán, pók khèn ven mư, xuổng xửa, chương khòng lẹo va báu, vạy tống páo hẳư chu côn pọm hụ. Chu côn muôn hòm hư xòng phái nhẳn cằn pền hỏng hặc luông chăư. Nọng pi, lụk làn khòng 2 phái piến luông khék cằn hẳư men, lằng nặn 2 hươn mi trách nhiệm chiên cái lau hẳư lụk làn cánh họ xong”.
Hung chạu mự lằng, té phạ phí hung, mú hươn trai hôm mi 4 họt 5 côn chang pák vạu khảu chà, côn nưng khắm tung quân cánh ngoi quân kèo. 2 nhinh xào àu lè che, phích nặm họn cánh ấm phà che. 3, 4 côn hàm tắng hy. 2 làn nọi, trai nưng, nhinh nưng pùn lan dáo cài 10 pì pày toi vạy pùa chương khòng hẳư pặư mắư hôm mi: khẳng cà bèm nưng, phừn pha bồng nưng chíp nọi khảu mưa, àu chựak phúk xìa.
Cón chơ mú côn ók khói hươn, ải mò, khék lỏ Thanh thuỷ dệt hịt cáo tam hẳư pảu pú lạn căm hụ họt chơ tỏn pặư lẹo. Chơ nị nẳng pan xơ mi tứm chương khòng lỏ tồ cáy nưng hính chua, thái chén nặm mắư, chọk hường mắư, khái lảu mắư, cáo mơi pảu pú lạn căm ma kìn, cụm cuồm hẳư vịa tỏn pặư đảy pày đì ma ngai, pày nha cha ma nha khỏng.
Mú côn nị tạu kháu tó nả pan xơ vạy ải mò xò pảu pú lạn căm, chảu nặm chảu đìn hẳư chu côn mi pặc cả hanh hàn, pày men póng long men tang, phì nha xôn, côn nha pẹ. Mú côn tứn khửn, lạy cọ hóng tưa nưng. Xiềng ken xiềng cống dỏn khửn dăn dăn. Côn chang páu ken uồn cốc ók khói hươn. Báu đày pày long tang lằng hươn côn ứn, tà va tang nặn lỏ tang lâng long. Mú côn pày họt bón nưng tặt cón té mự cón, lẹo dặng dú, hẳư côn pày họt hươn nhinh, chắt hươn nhinh pày xống pặư. Tang hươn nhinh àu pặư mắư pày họt bón vạu nừa, dặng hanh khao nưng, hiết quân, kìn che. Chơ nị xiềng cọng, xiềng ken dỏn khửn. Ai Chẻo A Xoang, côn chang páu ken nẳng xã Phăng Xô Lin, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Chầu hẳư hụ: “ Mú tói nhạc đảy côn chang páu ken uồn cốc pày ỏm mú côn tang hươn nhinh toi số cọp tặt pùn. Toi tatự pùn lỏ pày 3 cọp, ma 3 cọp lỏ pền 6 cọp. Dệt xương nặn vạu khửn nghịa hặc panh nắt xường tang hươn trai đối cắp hươn nhinh. Vong lả xút lỏ vong nhắư, ỏm mết cá mú côn, lẹo côn chang páu ken pày họt tó nả xứ lam, cổm hùa tặc chao. Xứ lam cổm hùa tặc chao tóp, lẹo hẳư mú côn xống pặư pày toi mú côn tói nhạc, uồn pày hươn trai”.
Tỏn pặư ma càng tang, xiềng ken báu đảy hớt. Pưa xương nặn, pi nọng đảy lựa tang ma té mự cón báu đảy mi khù khắt khỏng. Chơ ma họt hươn trai, mú côn xống pặư cánh côn tỏn pặư pọm xông dú nẳng càng khuống. Pặư mắư xông dú côn điều tó nả phắt tù nhắư khảu hươn trai, pín nả ók ma tang nọk. Ải mò tam xò pảu pú lạn căm, chảu nặm chảu đì quải quát xìa khù hại hẳư chu côn, lưn xưa lỏ pặư mắư. Ải mò Chẻo Lao U, nẳng khù 3, thị trấn Sìn Hồ hẳư hụ tứm: “ Lằng chơ dệt lẹo pưng hịt khong vạu nừa hư đảy hẳư côn nhinh nưng tục nả phùa hùa mia, hươn dảo úm ình, chang mi nhinh, mi trai. Côn nhinh nị pày pù phụk nẳng hỏng càng hươn, lẹo pù pha khòng păự mắư, chùng khèn pặư mắư khảu cuồng hươn, tạu kháu lông, pín nả mưa tang pan xơ. Lằng nặn xứp tàm hẳư côn nưng tang hươn trai khắm piếng phải đành tók xắư phắt tù khảu hươn vạy tống páo hươn tỏn pặư mắư ma lẹo. Chơ nị, ải mò tống páo cắp pảu pú lạn căm, ca nị pày, chua hươn mi tứm côn mắư, pảu pú lạn căm đảy hé hèn, cụm cuồm, nha tuộng nha tứn”.
Dệt lẹo hịt hẳư lụk pặư ma pền lụk cuồng hươn, côn nhinh đảy hẳư tàng nả chùng khèn pặư mắư khảu cuồng hỏng non khòng phùa mia hẳư mắư. Chơ nị lụk khười báu hê đảy khảu hỏng non nặn. Lụk pặư pọm cắp 2 côn xứ lam pày xống pặư dú cuồng hỏng non thả họt chơ pót chắng dệt hịt khảu ú xú non hẳư pặư khười. Lằng chơ dệt hịt xống pặư, tỏn pặư lẹo, chắng kìn lảu xú phả, dọn ờn po me pi nọng 2 dảo 3 tang ma choi dừa pàng cưới. Nọk càng khuống, pưng đồi báo xào nung xuổng xửa đì bì hùa kiểng khắp tóp cằn cánh chôm muôn hẳư đồi phùa mia hẳư mắư.
Pì bườn cài pày, pưng hịt khong cuồng pàng cưới khòng côn Dạo Khâu, cuồng nặn mi hịt tỏn pặư nhăng đảy hiềm chự té chua nị họt chua năư./.
Chẻo Thu-Anh dịch
Viết bình luận