Nai gru Mã Trà Quyên manek tabiak saong praong tagok di tỉnh Cao Bằng.  Hadei di labaih 10 thun lac gru pato di sang bac tiểu học Cải Viên (huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng), thun 2008, nai gru Quyên salih tame ngak bruk di Bình Phước saong tui bruk pato akhar tal urak ni. Dalam tuk pato jang yau dalam mbang ngui daok dang yaok harei, nai gru Quyên biak giản dị, bui sambai chreih chrai nan ye anek saih biak anit ranam. Adei Lê Quốc Khang, anek saih tal 5.1 brei thau: “dalam dom mon bac di tal bac, adei saong rilo ayut saabat tuk ka oh thau cambaih  bhian sua tangi chip piah nai gru langyah brei thau cambaih jang. Nai gru tuk halei jeng pato pakai abih hatai. Adei biak takre tuk tal mon bac di nai gru. Nai gru biak salut mbut saong siam hatung hatian haong abih menuac sia."

Labaih 13 thun kak kajap haong bruk pato bac di tỉnh Bình Phước, dalam nan hu sang bac Tiểu học saong Trung học cơ sở Trần Phú, nai gru Mã Trà Quyên abih drei pato tacei dom ilamo di drei ka anek saih, abih hatung hatai anit ranam anek saih. Nai gru kham marat duah jalan pato bahrau biak chreih chrai, hu siam lagaih piah ba tame bruk pato pakai habar ka anek saih thau cambaih saong bac biak samar di abih.

Nai gru Mã Trà Quyên ndem lac: “dahlak lac urang bangsa Nùng nan ye dahlak thau cambaih dom kan kandah di dom anek saih bangsa takik daok di pak ni. Nan ye tuk pato, ngan haong dom tal bac hu rilo anek saih bangsa takik, dahlak tuk halei jeng ngak brei dom adei mboh bui sambai, chreih chrai tuk tame tal bac, peih dom kadha main ka anek saih tuk tabiak main... Dalam tuk pato pakai, dahlak khang hatai bac megru ilamo meng dom cei gru, nai gru nao dahlau, kham merat hu mbaok tame dom mbang paglaong ilamu pato pakai, hu mbaok dalam mon pato di gru pato karei piah pataom ilamo ka drei, meng ilamo pato pakai hu pataom veik yaok thun”.

Sang bac Tiểu học saong Trung học cơ sở Trần Phú di pak ni hu 3 labik pato bac, rilo anek saih lac bangsa takik tui bac, dalam nan anek saih bangsa S’tiêng meblah labaih 48%. Kayua ilamo di dom amaik ame daok bier, jalan nao mai daok kan kandah, dom anek saih bac daok suai thau, sang ngak mbang duah jien ka oh tani tanat... ba tal bruk rilo anek saih oh khin nao tal sang bac. Min nai gru Quyên tuk halei jeng caik hatai tui pang dom anek saih khan ka bruk sang danaok, bruk caong khin di dom adei, daong ka dom adei hu hatai khin nao bac. Langiu di nan, gam haong dom bruk daong di dom mban, ngành, kapul nyaom dalam palei, mBan Giám hiệu di sang bac, nai gru tuk halei jeng khik hu ginup anek saih nao bac, dom adei biak chreih chrai dalam bruk bac daa saong pasram ilamo. Jalan pato pakai di nai gru Quyên hu daong ka anek saih mboh chreih chrai jang tuk nao tal sang bac, khik hu ginup mbaok anek saih nao tal sang bac, ka oh thun halei bo hu anek saih klaak bac. Nai gru hu daong ka dom adei ôn luyện tapa rilo mbang pacacah, hu adei mek hu jai Nhất pakat huyện, jai Nhì pakat tỉnh tuk hu mbaok tame mbang ndom biai “Sap Việt di kol adei”.

Labaih 23 thun kham marat pato akhar haroh, nai gru Mã Trà Quyên hu ba abih hatung hatain, ilamo saong hatai anit ranam tal rilo rai anek saih. Meng dom  rik daong ka bruk pato pakai, nai gru Quyên hu alin brei biak rilo harak mayaom. Abih di nyu nan lac, nai gru biak hadah mbaok mata lac sa dalam 63 gru pato hu pok mayaom di danak dak “klaak rabha haong gru pato” thun 2020 di ban ine Hà Nội./.

Urang lang: Thu Thảo -  28/6/2021