Dom kadha hu mboh meng harei patom ragu daoh bhap bini VN bhum Nam bộ mbang ka 6
Thứ năm, 00:00, 21/05/2015 hanipha hanipha

 12 kapul nghệ nhân, diễn viên không chuyên hu mbaok dalam harei patom ragu daoh bhap bini Việt Nam mbang ka VI bhum Nam bộ thun 2015 jeng hu caga meng 2 tal 4 tiết mục bahrau dut song dom mbang dahlau piah pakacah. Nan lac dom kadha doh, dom ragam tamia bhap bini hu tabiak rai song daok veik dalam rai duik bhap bini di yaok puk palei. Kapul po sang palih ruah dom  câu hò Đồng Tháp yamen liar brei mboh bruk mbang ngui dok dang panuac javap jalei di urang ngak angaok bhum Đồng Tháp Mười rilo krong ribong song bingu cariah. Kapul Trà Vinh hu 2 janih nghệ thuật bhap bini Khmer hu angan di puk palei lac ragu daoh bhap bini chằm - riêng chà – bây song kịch tamia bhap bini ndom tal dom dalikan. Ban sit Cần Thơ mek bruk mbang ngui dok dang dalam sa boh sang, sa palei sit di miền Tây ngak jalan ka dom tiết mục ndom puac ariya“Mười thương chiến sĩ”, hò huê tình song  lý con cóc.v.v…

Kadha mbuan si mboh di harei pataom ragu daoh bhap bini bhum Nam bộ mbang ni nan lac umo di dom nghệ nhân diễn viên không chuyên biak ranaih, brei mboh dom ragu daoh, ragam tamia bhap bini hu kham merat roh duah, padang tagok song pato pasram ka dom urang daok ranaih piah ba nao parang me-in. Yau kapul tỉnh Bến Tre hu tiết mục doh Đồng dao “Lý con mèo” kayua 2 adei nghệ nhân umo 11, 12 thun parang me-in mboh biak mekre meta. Dom nghệ nhân dok veik di Bến Tre, Long An, Cần Thơ, Trà Vinh… jeng lac urang ranaih umo, rilo urang bac tal cao đẳng, đại học song brei mboh biak naih gheih, takre dom ragu daoh, ragam tamia bhap bini. Nghệ nhân sit Lê Hồ Na Na di Bến Tre lac anek saih tal bac 6, nghệ nhân Lê Thị Bé Thương di Cần Thơ bahrau tamat bloh sang bac Đại học Du lịch song nghệ nhân Sơn Cao Thắng di tỉnh Trà Ving lac gru pato sang bac Đại học brei mboh hatai anit ranam nghệ thuật bhap bini meng kan song dom kadha bac megru hu tuk hu mbaok di harei patom. 

 

anek song ayhut parang main  tiết mục Lý con mèo. Dom kadha doh lý yau nan  megru oh kan kayua nyu lac meng kan ye. Jeng mboh huac, min tagok bloh mboh ralo menuac ye biak sambai, khin duah thau rilo jang. Kayua janih tamia bhap bini hu meng rai duik di bhap bini. Dalikan nan lac bruk likau hajan di urang Khmer. Megru biak lavik ye, min kayua tukvak bac da-a nan ye khol adei megru tuk melam. Meng hatai takre, dom adei biak kham merat piah khik ramik janih nghệ thuật meng kan di muk kei.

 

Tiết mục di adei nan lac “Mười thương”. Adei takre ragu daoh bhap bini meng lavik je, min takik hu taom gaok piah bac megru, ralo meng lac pang di angaok mạng. Tuk camereip adei sahaneng lac mai tal harei patom ni piah bac megru, min oh sahaneng mboh lac hu rilo janih yau ini, dok hu taom gaok dom anai, cei thau cambaih ka ragu daoh bhap bini. Adei mboh drei hu rilo janih jang piah bac megru. Adei bac gah du lịch nan ye dalam tuk ba tuai nao di harei hadei, bruk thau jang ka ragu daoh bhap bini hu daong ka adei meda yaih khan ka tuai damuai mai rivang bhum pale,i taneh ia di drei. Nyu biak siam lagaih ka adei. 

Dalam harei pataom mbang ni, kapul tỉnh Tây Ninh hu urang biak caik hatai sangka kayua bruk hu mbaok mbang camereip di bangsa Tà Mun. Kadha doh di urang Tà Mun ba mai ka harei pataom nan lac ragu daoh biak mộc mạc, urang daoh saong tamia biak đơn giản min biak karei, ngak pachreih hatai urang iek, urang pang. Ong Đào Duy Phước – Akaok pasak ilamu tỉnh Tây Ninh brei thau:

Drei nao trun drei duah, urang hu tiết mục yau habar tagok yau nan, oh paik capi, oh tong gar hagait,  urang jeng oh hu akhar  haroh yau nan ye urang doh habar caik yau nan oh cih vak hagait. Doh ru hu sa urang tamia diễn đạt tui panuac doh. Drei jeng uan tabuan, kasa lac hu tiết mục bahrau, hu rilo jang ka lagu doh bhap bini di urang Tà Mun, kadua nan lac tapa harei patom  ni piah drei yaih khan urang Tà Mun di Tây Ninh, urak ni dok ngak harak gar piah karja pok brei lac bangsa yaka 55.

Hadei di 5 mbang pataom, dom janih nghệ thuật diễn xướng dân gian Nam bộ hu mboh, hu thau, hu  parabha janih, pachreih ba bruk khik ramik song tacei pato veik ka dam dara  tal yaok puk palei. Hu rilo tiết mục di harei patom mbang ka 6 kayua dom nghệ nhân di dom rai rah dalam sa boh sang, sa puk palei jeng brei mboh bruk dok dang mbang ngui, taom gaok gauk atau rai duik yaok harei di dom bangsa. Boh sang nghệ nhân Danh Thị Điều mai meng xã Tương Tức, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng hu 4 urang di 2 rai gam parang main lagu tamia Khmer Sarikakeo. Saai Danh Thị Điều lac:

Ni lac tamia bhap bini, hu ndam phước di baha atau dalam sang hu ndam hagait ye ame amaik, anek taco khol lin jeng tamia tui. Oh huac hagait kayua randap tamia je. Mboh hu rilo ayhut sahabah rilo bangsa mai ni jum pataom gauk biak bui sambai. Harei hadei jeng pato veik ka anek taco yau nan piah ka anek taco harei hadei hu tamia tui lagu, oh var klak adat cambat di urang Khmer.

Sóc Trăng jeng lac sa dalam takik kapul hu mbaok di harei patom ihu ginup 3 janih daoh me-in nan lac: ragu daoh bhap bini ngan song tiết mục “Pren khang di chằn”, dân nhạc hu tiết mục “độc tấu kèn pây-or” song ragu tamia hu Sarikakeo. Urang parang main jeng lac dom nghệ nhân urang ong Khmer dok ngak bruk nghệ thuật dân gian di puk palei. Ong Lâm Hoàng Viên – Akaok pasak ilamu tỉnh Sóc Trăng brei thau: Dom thun tapa, gam song danak dak padang ngak palei pala bahrau song sarak khik ramik nghệ thuật meng kan palei pala, rai duik doh takro bhap bini puk palei di Sóc Trăng hu rilo salih bahrau mboh di anak meta.

6 mbang patom, Sóc Trăng hu sa kein lagaih nan lac khol hulin jeng hu peih harei pataom nghệ thuật bhap bini 3 bangsa. Tapa harei patom ini, khol hulin mboh hu dom nghệ nhân, dom tiết mục  dân nhạc, dân ca, dân vũ biak karei biak gheih di tỉnh piah yaih khan di harei pataom  ni. Tapa na, piah paglong akaok sahaneng dalam bruk khik ramik patagok  ilamu bangsa di tỉnh Sóc Trăng.

Piah mai yaih khan tal tuai damuai dalam taneh ia tapa dom mbang pataom ragu daoh bhap bini VN, dom puk palei kham merat nao duah, pataom, pato pasram ka urang bahrau, pato tacei piah khik ramik song patagok dom lagu doh, dom ragam tamia bhap bini, ndung bak ilamu bhum palei. Bruk ngak ni dok pambak prong bruk daoh ragu bhap bini dalam rai duik, dong peih ngak sarak TƯ 5 mbang ka 8 di Đảng piah khik ramik song patagok ilamu bangsa song Sarak TƯ 7 mbang IX di Đảng ka bruk bangsa. Tui nan, bruk diễn xướng dân gian di dom bangsa adei saai angaok taneh ia VN dak harei dak hu patagok pasiam veik saong pabak tame pren khang piah jeng sa drap ar ilamu gheih mekre saong biak karei ka yaok bhum palei./.

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC