Di nyaom biai klah rabha ilamu Danak dak salih bahrau gah cà phê kayua Kapul pambuak bruk dunya Đức (GIZ) pambuak haong Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột peih tabiak di puac bilan 10 meng bloh, ong Nguyễn Tri Sáu, akaok HĐQT, Akaok HTX ngak nong Sáu Nhung di huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum brei thau, Hợp tác xã Sáu Nhung daok ngak 300 ha tui tiêu chuẩn hữu cơ ngan haong ilamu pruh aia sit sit yau hajan, sang kareih camin pambu thu meng pandiak aia harei. Piah ka pandap panda hu rilo urang blei, hợp tác xã hu sangka tal bruk salih bahrau jalan ngak piah ngak tabiak cà phê siam jeng yau hu gam hatai saneng di urang menyum. Ong Nguyễn Tri Sáu bei thau: “Thun halei tỉnh Tây Nguyên jeng pataom tame phun cà phê kayua yau nan ye salih bahrau, duah jalan ngak tabiak cà phê siam lac bruk njauk ngak. Biak di nyu, urak ini bhap bani thei jeng mong mboh hu bruk ini. Kayua lac drei salih bahrau jalan ngak tabiak, ilamu menyum, meyaih khan cà phê meng ba pandap panda tabiak  darak pasar hu, meng meriak gauk hu haong dom hãng cà phê prong di dunya.”       

  Tui ong Lê Đức Huy, Phaok akaok Giám đốc công ty TNHH MTV XNK 2-9 Đăk Lăk (Simexco Đăk Lăk), sa dalam dom labik pablei cà phê tabiak negar lingiu dang akaok Việt Nam, ye Việt Nam lac sa dalam dom negar pablei  cà phê tabiak negar lingiu, abih di nyu lac cà phê Robusta, dang akaok dunya. Yau nan min, kayua rilo makna karei di gauk, cà phê di Việt Nam oh ka hu taong yaom njauk haong labik dang saong pren khang di nyu. Bruk ini ngak pambak tal yaom kaom di janih pandap ini, jeng yau kan ngak brei patagok rai diuk di urang nong pala cà phê daok daok rilo kan kandah. Kayua yau nan ye, salih bahrau piah patagok yaom jien nan lac jalan ngak jeng yau bruk njauk ngak di gah cà phê Việt Nam. “Cà phê Việt Nam rilo meng nan lac sản lượng, chất lượng oh ka thau tal nan ye yaom di nyu oh ka glaong. Bruk tuk halei jeng jak ba gah  cà phê piah ngak habar patagok chất lượng piah ka dunya thau tal chất lượng cà phê Việt Nam jeng yau urang blei pandar thau tal angan je ye dalam tukvak ini, paglaong pren khang di urang nong, tacei ka urang thau angaok dunya daok hu rilo janih cà phê bingi yau nan, langiu di bruk pambu thu tui jalan ngak meng kan ye njauk hu dom jalan paik baoh, ngak tabiak paglaong chất lượng cà phê hu. Taphia di nan lac thau taong yaom cà phê yau habar lac bingi meng nan hu jalan patagok chất lượng cà phê”.

  Ong Nguyễn Thế Long, Viện Sarak saong Jalan ngak cak rok patagok gah ngak nong palei pala Việt Nam brei thau: Salih bahrau dalam chuỗi giá trị gah cà phê nan lac sa jalan ngak atah dhua njauk hu jalan ngak cambaih laih saong hu bruk nao gam, pambuak pagam di taong abih gah pambuak tal. Ngan haong doanh nghiệp njauk brei tabiak rilo janih pandap saong patagok chất lượng ka dom janih cà phê ngak tabiak piah paglaong bruk meriak gauk jeng yau patagok jien mek tame. Daok ngan haong urang pala cà phê, njauk ngak tabiak cà phê tui jalan khang kajap, pandar công nghệ glaong tame bruk ngak tabiak piah patagok mblang taneh cà phê hu harak chứng nhận. Meng nan pabak hu dom caong khin biak glaong di dom darak pasar kan tame tuk cà phê hu mong lac gah pandap hu pren khang hu mbaok tame dom hiệp định pablei salih tự do rai bahrau. Ong Nguyễn Thế Long ndom lac:

  “Di tukvak urak ini siam di abih khaol drei njauk hu mbaok tame dom tiêu chuẩn ka cak rok patagok cà phê tui jalan khang kajap. Pagap yau khaol drei daok hu tiêu chuẩn ka 4C, UT, UTZ, … tuk hu mbaok tame dom tiêu chuẩn ini  saong khaol drei jeng pabak hu dom tiêu chuẩn gah SPS atau dom harak sanya cak rok patagok khang kajap bruk hu mbaok tame peih ngak dom tiêu chuẩn ini meda rik daong tame bruk mek hu dom tiêu chuẩn di EU”.

  Meda mboh urang ngak cà phê di Tây Nguyên daok kham merat salih bahrau, sahneng duah bahrau piah yam tapa dom kan kandah, khik bruk cak rok patagok, paglaong năng suất, chất lượng cà phê Việt Nam. Tuk chất lượng hu công nhận ye yaom cà phê meda tagok, pasiam hu bruk meriak gauk angaok dunya, pabak hu hatai caong khin, hatai takre jeng yau dom tiêu chuẩn chất lượng ka vệ sinh an toàn pandap panda dak harei dak glaong di urang pandar dalam negar saong pablei tabiak negar langiu jeng yau pasiam veik môi trường, tui samu haong biến đổi khí hậu bo gah cà phê daok gaok urak ini./.

Urang lang: Jasi