Pathau mikva saong grauk ayut!

Meng dua palak tangin saoh, min urak ini, raidiuk sa-ai Điểu Toa saong sa-ai Thị Xuân, bangsa Chơ Ro daok di palei Tín Nghĩa, xã Xuân Thiện, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai hu kaya meda. Kadha vak di Đoàn Sỹ- Urang vak di Rayo sap ndem Viet Nam daok di ban raya HCM, khan ka bruk kham merat di sang sa-ai Điểu Toa:

Ndom biai haong taha Thổ Khuyển palei Tín Nghĩa, xã Xuân Thiện, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai ka diuk rai di urang Chơ Ro labik ini, khol dahlak biak chreih chrai tuk thau bruk kham merat yam tagok di dom diuk pasang ranaih umo urang bangsa Chơ Ro. Dalam nan, njauk ndem tal diuk pasang sa-ai Điểu Toa saong sa-ai Thị Xuân. Tui panuac di taha palei, diuk pasang sa-ai Điểu Toa tari tarieng ngak mbang. Diuk ngak kong nhân, pasang ngak mbang apah, patak pataom hu jien blei limo mai raong, blei phun cao su mai pala. Taha Thổ Khuyển lac:

Yau Điểu Toa, gam raong limo, pabe, pala cao su. Yaom lac cao su yaom lap min jeng hu.  

          Tui panuac di taha palei, khol dahlak duah mai sang diuk pasang sa-ai Điểu Toa. Baoh sang pakat 4 daok birau tamo ala halui dom phun cao su, atah atah hu var limo, pabe ngak mboh khang kajap, vin taom dar nan hu mblang pala hareik that hijao. Ala halui phun cao su, sa-ai Điểu Toa raong manuk, ada sim. Sa-ai brei thau, bruk raong glang meng thun 1999. Tuk nan, sa-ai mesre hu 5 triệu đồng meng phun jien ủy thác di Kapul Dam dara. Jien patak pataom, sa-ai buh tame raong palamek limo. Sa-ai lac: bruk raong glang urak ini khin hu laba brei ngak njauk ilamu ky thuat di urang pachreih nong, oh raong palao ban glai ban glo yau dahlau diah, bo njauk raong dalam var brei mbang hareik pala, harei gah langiu, pandap mbang hu ngak blaoh piah palimek. Meyah mboh ruak brei khan ka gah thu y thau chip piah iek ruak. Thau tari tarieng ngak mbang, raidiuk sang sa-ai kaya meda, sang danaok praong laneng lanoi, anek bik hu mbang bac.

Jien duah tame sang sa-ai meng 400 phun cao su, 5 drei limo, 8 drei pabe saong 2 sào hamu. Hamu ngak hu klau mbang dalam sa thun, ngak piah mbang, laba oh hu hadom, biak di nyu brei ngaik gah langiu veik.

Baoh sang sa-ai urak ini hu ginup pandap pandar dalm sang. Labik bac di anek sa-ai hu ginup abih: yau kik bac, menyek truac hadah, tu tapuk saong mac vi tính hu pambuak Internet. Dalam sang, daok hu bilik karaoke saong bilik caik dom alat ragam di urang Chơro. Hu ginup pandap pandar dalam sang saong dom janih piah maong iek ngak brei paglaong akok sahaneng. Khan ka bruk kham merat yam tapa kan kandah di sa-ai Điểu Toa, sa-ai Trần Văn Lý – urang hu angan je di palei Tín Nghĩa, xã Xuân Thiện, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai khan lac:

"Sang Điểu Toa dahlau diah biak kan kandah. Hu Kapul dam dara  brei mesre phun jien laba lap ye blei lamo li-oi. Meng nan, sa-ai raong jeng taphon. Sa-ai pala phun cao su  di  taneh lakuk sang, blei pabe mai raong. Sang sa-ai Điểu Toa  kham ngak mbang lo."

Kham merat yam tagok dalam bruk ngak mbang, sang sa-ai Điểu Toa rilo thun gam hu dom pakat Karja pok meyaom, dalam nan, thun 2014, sa-ai hu UB bhap bini tỉnh Đồng Nai brei harak meyaom kayua ngak mbang pablei salih naih joi.

Tuk hu labaih jien padai drap ar, sa-ai sangka tal ilamu meng kan di bangsa drei. Sa-ai gam saong dom nghệ nhân praong thun nao roh duah dom kadha daoh bhap bini Chơ Ro, dom lagam tamia kong chieng saong sa-ai hu mbaok tame kapul daoh tamia bangsa Chô Ro huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai. Sa-ai daok lac urang nao dahlau dalam bruk pathau khan; hu mbaok dalam dom bruk ngak di palei. Ngan saong dom bruk ngak hu di drei , sa-ai Điểu Toa taduan hu harak meyaom di ủy ban bhap bini tỉnh Đồng Nai kayua naih gheih bruk jak ba “ dam dara Đồng Nai bac megru saong ngak tui jalan hadah krah siam mekre di Wa Ho”; hu Ủy ban Bangsa alin brei Kỷ niệm chương Doang bruk patagok bangsa…

Likau drei tabiak truh sang sa-ai Điểu Toa, khol dahlak sahaneng tal dom baoh panuac diuk pasang sa-ai Điểu Toa saong sa-ai Thị Xuân khan “diuk pasang njauk gauk thaik thu ia tasik biển Đông”. Nan lac halau gha ba mai haniem phol ka diuk pasang sa-ai./.