Kon Tum : Uranaih saong duh hatai bilan hè

Hadei di sa thun bac da-a glaih glar, hè mai lac tuk padeih padaiy di anek saih, min lac bruk duh hatai di dom amaik ame. Di tỉnh Kon Tum, kayua kinh tế - xã hội daok kan kandah, dom labik mein bui sambai, siam mekre daok takik, anek saih bhian nao tal dom tiệm internet piah mein game bạo lực atau jak gauk nao menaiy di dom danao, ribong kraong nan ye mbuan si gaok bala. Kadha vak “ Kon Tum “ uranaih saong bruk duh hatai bilan hè” di Khoa Điềm, urang vak di rayo sap ndom VN daok di Tây Nguyên hu ndom ka bruk ini :

Oh ka sumu bui sambai saong bruk bac da-a siam mekre di dua urang anek hadei di tamat thun bac,  saai Trần Thị Phúc daok di ban sit Đắc Hà, huyện Đắc Hà, tỉnh Kon Tum mboh duh hatai ka bruk padheih hè di dom urang anek. Kareik di sang oh jeng, payua pak halei jeng oh sahanang hatai. Ban sit nyu sit, labik bui mein takik, dom labik pato pakai năng khiếu jeng oh pachreih hu anek anaih, nan ye biak duh hatai. Saai Phúc khan lac:“Bilan hè dom adei padheih, amaik ame nao ngak oh hu thei iek glang. Dom adei mein di sang nan ye biak duh hatai. Dua tra veik dalam bilan hè bhian rah tabiak dom ruak, nan ye amaik ame biak duh hatai”

Daok ông Nguyễn Thành Lập, daok di palei Kon H’Ngo Klả, xã Ngọc Bay, ban sit Kon Tum brei thau, urang praong thun harei melam jar var bruk hamu taneh, puh cakak, bilan hè dom uranaih takik hu khik caga nan ye mbuan si khut, abih di nyu nan lac meng tuk akoak palei tal aku palei tamuh tabiak dom tiệm Internet: “Meng harei hu Internet kol nyu pataom tame pak nan min. Palei angaok nan nyu trun palei ala, palei bangsa trun palei Yun. Pataom gauk me-in, bloh nyu khut. Jien amaik ame oh hu, kathaot bloh nao klaik sit sit nan” .

Tỉnh Kon Tum urak ini hu jaik 171 rabau uranaih ala 16 thun rilo meng daok saong amaik ame di bhum palei pala. Bilan hè hu padeih bac, dom adei caong hu labik bui mein, giải trí. Min, tui taong yaom di mban tacei pato danakdak ngak bruk kayua uranaih tỉnh Kon Tum, dom labik ilimo meng tỉnh tal cơ sở di puk palei daok kurang. Dom xã atah bayah meda lac oh hu labik bui mein, giải trí brei ka uranaih. Kurang dom bruk ngak siam mekre, tuk padheih hè, dom adei mbuan si ba laik tame dom bruk mein  oh siam, oh lagaih, hu tuk mbuan ba tal metai lihik.

2 thun tapa di Kon Tum hu jaik 3.000 uranaih njauk bala, dalam nan hu 70 adei metai. Makna kayua mblung ia, bala, menyek giật saong dom bruk nan rilo meng rah tabiak dalam bilan hè. Barau ini, kayua amaik ame takik sangka, 3 adei anek saih di huyện Đắc Tô, 3 adei di huyện Sa Thầy jeng hu umo 14, 15 mek ridaih patuh di sang pajeng gauk nao mein ngaok bala ngak ka 4 adei metai di labik. Ông Vũ Văn Đam, Phó akaok duk khik caga, iek glang uranaih, Sở Lao động, Thương binh saong Xã hội tỉnh Kon Tum hu panuac lac “hu padheih hè sang bac oh khik caga dom adei. Tuk jao dom adei mai puk palei ye bruk khik caga dom adei oh hu khang dalam 3 bilan hè. Hu padheih padhaiy, hu bui mein, dom adei nao menaiy kraong, menaiy ribong nyu rah tabiak rilo bala ka uranaih ”

Sa bilan hè chreih chrai dao mai tal dom uranaih, min lac bruk duh hatai di dom maik ame. Ngak habal piah ka dom urang anek di drei hadei di sa thun bac glaih glar, hu padheih padhaiy, hu bui mein siam mekre, hu ba drei tame dom bruk bui sambai di uraniah …jeng daok lac sa kadha kan kandah dalam bilan hè ini, abih di nyu nan lac di sa tỉnh bhum ceik yau Kon Tum, labik daok rilo kan kandah. /.

Thúy Linh