Sang megris hu padang ngak siam ka mik tame sambahyang 

Thun 2015, Phước Thái - xã bhum atah bayah di huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận lac sa dalam 2  xã camereip di tỉnh hu pok brei angan xã palei pala bahrau. Đảng ủy, karja tuk halei jeng thau lac, padang ngak palei pala bahrau oh lac piah hu puk palei siam mekre bo prong jang lac rai duik di bhap bini hu patagok .. Xã hu pataom tame jhul khang bruk ngak nong tui jalan ngak tabiak pandap piah pablei, pandar ilamu kỹ thuật bahrau, paglaong siam mekre, paglaong yaom kaya nong. Xã jak ba mik va Chăm peih ngak siam dom bruk yau: Mblang hamu prong ka phun padai ngan song taneh prong  444 ha, bruk “1 njauk, 5 trun”, bruk kuac samu mbaok hamu meng  tia laser; pruh ia patak pataom … Gam haong nan, xã dok jhul khang bruk pambuak gauk, blei veik abih pandap ngak hu, tani tanat labik pablei kaya nong, ngak brei salih bahrau hatai sahneng di bhap bini dalam bruk ngak nong. Xã hu padang HTX Dịch vụ Tổng hợp Như Bình piah pabak pandap ngak song blei veik padai di urang nong. Piah paglaong jien mek tame ka bhap bini, langiu di bruk ngak padai di mblang padai prong, HTX dok hu pambuak bruk song dom doanh nghiệp ngak tabiak padai pajaih. Meng dalam bilan Đông - Xuân ni, HTX Như Bình hu mbaoh tangin pambuak bruk song kapul  Lộc Trời, tỉnh An Giang ngak padai siam Đài Thơm 8 piah pablei tabiak negar langiu, song blei veik abih padai ngak hu. Ong Quảng Đại Luyến, Yam ndok HTX Như Bình, xã Phước Thái, huyện Ninh Phước, Ninh tỉnh Thuận brei thau:

Ông Luyến -Dahlak cong khin hu rilo jalan ngak ka mik va 

Langiu di nan, Phước Thái dok caik hatai sangka patagok bruk rong athur   tui jalan trang trại mek hu kein laba glong … Meng nan, jien mek tame kuhria tui akaok menuac hu labaih 40 triệu đồng yaok urang sa thun. Urak ni, boh sang kan kathaot di xã trun dok 3,59%.

Tabiak truh tỉnh Ninh Thuận, khol hulin mai Hàm Trí, lac xã padang ngak iek palei pala bahrau di huyện Hàm Thuận Bắc song tỉnh Bình Thuận. Puk palei pak ni biak sron mbon song dom jalan bê tông samu - tapak pambuak dom puk palei, dua gah jalan bak bingu hadah tanyak. Rai duik bhap bini dak harei dak glaong.

Thun  2009, xã Hàm Trí hu palih ngak iek xã padang ngak palei pala bahrau di tỉnh Bình Thuận. Tuk nan, xã bahrau ngak hu 4 dalam 19 tanut, jalan mbak nao mai oh ka siam, lagaih. Bruk ngak nong lac bruk ngak mbang duah jien, min daok pagam pambuak tame ia langik, kein laba takik. Piah ngak hu danak dak padang ngak palei pala bahrau, xã jak ba bhap bini salih janih phun pala tui jalan ngak tabiak pandap piah pablei. Meng nan, bruk ngak nong, rai duik mbang ngui, daok dang di bhap bini dak harei dak glaong, yaom jien mek tame kuhria tui akaok menuac hu 30 triệu đồng sa urang yaok thun, yaom ngak nong hu  40 triệu đồng yaok hecta. 

Tui jalan ngak lac karja tabiak phun jien, bhap bini brei taneh peih prong jalan, mik va di  Hàm Trí halan hatain brei yaok ribau mét vuông taneh song harei ngak bruk  piah padang ngak, ngak bahrau 12 jalan bê tông atah  11km meteh, pasiam, pakhang krong ribong dalam mblang hamu song yaom jien yaok pluh tỷ đồng... pabak ia ka bruk pala drak, rong glang di bhap bini. Dalam dom urang brei taneh ngak jalan, njauk ndom tal saai Thông Thị Hà daok di  Lâm Giang, xã Hàm Trí, huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận. Meng taneh alin brei Karja labaih  800 m2, sa-ai halan hatian kaoh klaak dom janih phun daok kaoh, paik pablei. Saai  Hà bui sambai lac:                        

“Urang Cham biak chreih hatai tuk hu karja sangka…”

Thun  2020, dalam 2 tỉnh Ninh Thuận song  Bình Thuận hu  13 dalam abih tih 16 xã hu rilo urang Chăm daok, mek hu tanut palei pala bahrau.Danak dak palei pala bahrau hu ba mai mbaok meta bahrau ka dom xã hu rilo urang bangsa Chăm. Jeng meng hu bruk padang ngak palei pala bahrau bo rai duik di urang Chăm di 2 tỉnh ni oh padeih siam tagok biak rilo. Boh sang kan kathaot bhum bangsa  Chăm trun tui yaok thun.

Yaom lac hu Đảng song karja caik hatai sangka patagok  kinh tế-xã hội, ngak brei salih bahrau siam mekre di dom  xã hu rilo urang bangsa  Chăm, min kan kandah oh ka abih. Anak tal, piah khik kajap song paglaong tanut palei pala bahrau di bhum bhap bini, dom puk palei hu ba tabiak rilo jalan ngak, dalam nan pataom tame bruk ngak mbang, pala drak. Ong Nguyễn Hữu Phước - Phó Giám đốc Sở ngak nong song patagok palei pala tỉnh Bình Thuận lac: 

"Padang ngak palei pala bahrau lac njauk patagok bruk  ngak  mbang, patagok jien mek tame ka bhap bini . Urang pal akaok tỉnh biak sangka ba tabiak rilo danak dak. Piah patagok, khol dahlak hulin pataom tame dong patagok  HTX ngak nong , HTX dịch vụ karei karei".

Padang ngak palei pala bahrau hu labik peih tabiak min oh hu labik padeih. Kayua yau nan ye, yaom lac dok rilo kan kandah,  min dom puk palei  hu rilo urang Chăm di 2 tỉnh Bình Thuận song Ninh Thuận dok kham merat paglaong siam mekre dom tanut palei pala bahrau, pamong tal padang ngak palei pala bahrau kiểu mẫu./.  

Urang lang: Ái Nghiêm -12/2