Bilan 8 thun 1945, tui bruk pan akaok ba jalan di Đảng, taong abih bhap bini Viet Nam jum pataom gauk, ba gauk dang tagok mesruh mek hu jayak, padang karja cach mạng dalam negar. Harei 02/9/1945, di Mblang bein Ba Đình, Hà Nội, lambaok Rajaei tuk nan, Chủ tịch Hồ Chí Minh puac harak Tuyên ngôn độc lập, tabiak rai taneh ia Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – Karja dân chủ bhap bini akok meti di Đông Nam châu Á. Taong abih bangsa Việt Nam yam tame vaktu birau nan lac vaktu bebat tự do saong CNXH. Meng ini, bhap bini Viet Nam caong khin caik abih prein tame bruk dak padang XH birau yaom lac gaok biak kan kandah dalam tuk daok hu 3 janih “khamang” nan lac: “ khamang iek lipa”, “khamang oh thau akhar”, kol khamang meblah taneh ia.
Tuk taneh ia drei birau mek hu bebat ye kol khamang nyu blaak tame. Harei 23/9/1945, kol Prang dauk gah likuh bol lin Anh tame pataom mek phao ndao di kol lin Japon taduan alah, patuh phao taong tame kol drei di gah Meraong negar. Birau 3 adit hadei di Harei bebat, bol lin saong bhap bini drei njauk dang tagok mesruh metak saong kol Prang di gah Meraong negar. Ala tacei ba di Đảng saong Chủ tịch Hồ Chí Minh, khol drei gam kham mesruh piah khik Nam Bộ, gam duah jalan oh caik rah tabiak bruk mesruh metak dalam negar. Ngak tui jalan nan, Chủ tịch Hồ Chí Minh lambaok ka Rajaei drei mbaoh tangin saong urang lambaok Rajaei Prang Hiệp định Sơ bộ harei 06/3/1946 saong Tạm ước harei 14/9/1946, piah hu tukvak caga bruk, dahlau di tuk yam tame bruk mesruh taong Prang bo Đảng drei saong Chủ tịch Hồ Chí Minh hu sahneng mboh dahlau.
Khol drei ein sabe, ngak taong abih piah hu salamat, min jeng oh njauk hatai kol khamang khin meblah taneh ia. Khol drei kadun likuh tal labik oh daok kadun hu, ein sabetal labik oh daok ein sabe hu. Urang pan akaok negar tuk nan lac Hồ Chí Minh tabiak panuac lac: “ Hei bhap bini! Khol drei njauk dang tagok!”.
Đảng drei thau lac bruk mesruh taong Prang meblah taneh ia lac: bruk dang tagok mesruh di taong abih bhap bini, taong abih gah, suai lavik, pambak tame prein di drei. Harei 19/12/1946, anak bruk oh daok plaih hu 1 bruk mesruh metak meda patuh tabiak kayua kol Prang khin taong meblah, dalam melam 19, Chủ tịch Hồ Chí Minh vak “Panuac eiw abih gauk dalam negar dang tagok mesruh pacang khamang” saong brei thau di dah page harei hadei.
Panuac eiw hu vak yau ini: “Hei bhap bini dalam negar! Khol drei caong khin hu sron mbon, khol drei njauk ein sabe. Min khol drei dak sambe, kol Prang dak ngak tal, kayua kol nyu khin meblah taneh ia drei sa mbang tra! Oh! Khol drei taduan lahik taong abih, min oh luai lahik taneh ia, oh taduan ngak halak halun. Hei bhap bini! Khol drei njauk dang tagok! Oh lac likei, kumei, oh lac taha, ranaih, oh lac agama, đảng phái, bangsa halei. Lac urang Viet Nam ye brei dang tagok taong pateok kol Prang daong ka Taneh ia. Thei hu phao pandar phao. Thei hu ndao pandar ndao, oh hu ndao ye pandar jalieng, amra, gai got. Urang halei jeng brei ba prein taong kol Prang daong taneh ia…Tukvak daong taneh tal paje. Drei oh huac metai lahik piah khik veik taneh ia. Yaom lac, mesruh metak rambah rambeip, min meng hatai khang oh huac metai lahik, jayah njauk tame tangin bangsa drei!...”
Panuac eiw abih gauk dalam negar dang tagok mesruh pacang khamang hu papar sap angaok riyak langik di Rayo sap ndem Viet Nam. Panuac eiw nan yau panuac ieu di taneh ia, palei negar. Taong abih brei dang tagok, oh huac di metai piah ka taneh ia diuk miat, piah ka palei negar drei daok miat haong anek taco rai hadei. Panuac eiw nan nyu pachreih ba abih gauk dalam negar dang tagok mesruh pacang khamang, kayau babat, tự do ginreih di Taneh ia.
Pabak panuac eiw di Chủ tịch Hồ Chí Minh, bol in saong bhap bini dalam negar drei tui jalan “oh huac di metai piah ka taneh ia diuk miat”, dang tagok mesruh taong pateok kol Prang.
Hadei di 9 thun mesruh biak oanh kiệt, bol lin saong bhap bini drei taong janeh kol Prang saong bruk lih tame di Mỹ, bo tabung glong lac jayah Điện Biên Phủ sajarah “taduan megei dunya”.
Panuac ieu daong taneh ia meng panuac eiw di Wa Ho melam 19/12/1946 jeng daok dane miat. Jang tuk halei karei, bruk jum pataom abih bangsa brei hu dak padang, pakhang pakajap saong patagok. Bruk tacei ba jalan njauk di Đảng tuk halei jeng lac bruk dang akaok piah jayak di cách mạng Viet Nam. Gam haong nan, prein khang di bruk gol pataom abih bangsa lac bruk bhian randap ba tak jayak di bruk dak padang saong khik caga Taneh ia Viet Nam XHCN. Bruk nan, hu brei mboh biak cambaic dalam tuk pan akaok, ba jalan, tacei pato, ieu pataom prein khang abih gah, bruk jum pataom di taong abih bhap bini sa hatung hatai “ pacang jit yau pacang khamang” dalam bruk pacang caga jit ruak praong Covid-19 meng blaoh.
Panuac eiw abih gauk dalam negar dang tagok mesuh pacang khamang – Panuac eiw di taneh ia di Chủ tịch Hồ Chí Minh tabiak rai atah di ini 75 thun, min harei ini yau daok yawa rakle tabiak mblang mesruh pachreih ba abih urang Đảng, abih bhap bini, abih urang lin negar drei kham merat mek hu jayah dalam bruk dak padang saong khik caga taneh ia. Nan lac makna praong glong meng panuac eiw di samar Hồ Chí Minh brei mboh dalam Panuac eiw abih gauk dalam taneh ia dang tagok mesruh pacang khamang./.
Urang lang: Ai Nghiem -19/12/2021
Viết bình luận