Piah ka amriak kalu Binh Phuoc tamuh khang kajap
Thứ hai, 00:00, 28/07/2014 Bhumi Bhumi

       Tỉnh Bình Phước urak ini hu taneh pala amriak kalu praong abih dalam taneh ia, jaik 10 ribau 800 hecta. Tukvak jaik di ini, yaom amriak kalu tagok gam gam ngak ka urang pala amriak kalu di Binh Phuoc biak uan tabuan. Min, kadha mblo tabiak urak ini nan lac ngak habar piah ka phun mariak kalu Binh Phuoc cak rok hu khang kajap, hu angan je saong ba mai kein laba glaong ka urang ngak nong.  

Labaih 3 thun ini mai, yaom amriak kalu di darak pasar tagok gam gam, hu tuk tagok tal 180 ribau đồng sa kg. Urak ini, mariak kalu daok pablei hu yaom 160 ribau dong sa kg. Tui yaom yau ini, sa hecta amriak kalu urang nong di tinh Binh Phuoc laba hu 500 trieu dong yaok thun.

Ong Vũ Đình Đắc, daok di palei 6, xã Lộc Hưng, huyện Lộc Ninh daok pala labaih 3 ribau got amriak kalu  di taneh praong 1 hecta meteh. Klau thun ini mai, bein mariak kalu di sang ong gam njauk amriak kalu, gam pablei hu yaom nan ye jien mek tame meng bein amriak kalu glaong jang rilo mbang dut saong dom janih phun pala karei. Ong Đắc daok kuhria peih praong taneh pala amriak kalu tui jalan hacih sa-at: “Tuk pala amriak kalu dahlak mboh nyu gam hu yaom gam abih takik taneh pala, jien mek tame rilo nan ye dahlak palih ruah pala amriak kalu. Meyah khin hu asar amriak kalu siam drei brei ngak hacih mblang hamu, pandar jru njauk jalan ye hu amriak kalu hacih.”

Yaom lac ba mai kein laba glaong, min amriak kalu  nan lac janih phun kan pala saong mbuan metai kayua ruak kik halan halin. Ini lac bruk haduh hatai meng lavik mai di urang pala nyu. Piah ka phun amriak kalu brei rilo asar siam, gah ngak nong di tinh Binh Phuoc daok jhul pakhang bruk roh dauh saong tacei pato ilamu pala saong iek galng phun amriak kalu. Ông Trần Ngọc Kinh, Akok Chi cục Pala drak saong  Khik caga phun pala tỉnh Bình Phước brei thau:“Dalam quy hoach di tinh jeng hu quy hoach dom bhum taneh lagaih saong bruk pala phun amriak kalu, plaih bruk ba gauk pala rilo tui hatai yau dahlau diah. Dahlau diah, hu tuk tinh Binh Phuoc pala jaik 15 ribau hecta saong jeng hu tuk dom jit ruak metai samar, metai suai biak khang. Gaok tuk sa hecta hu tal tha ribau got amriak kalu metai. Kadua njauk brei cajk rok patagok sumu gauk saong brei bhian ngak tui dom ilamu iek glang phun amriak kalu."

Gam saong bruk jao brei ilamu ky thuật piah hu amriak kalu hacih sa-at, Binh Phuoc daok padang angan ka amriak kalu di tinh drei. Kayua urak ini, Binh Phuoc meblah tal 19% taneh pala amriak kalu saong 26% sản lượng amriak kalu dalam taneh ia. Thau phun amriak kalu nan lac phun pala praong di huyen, nan ye Lộc Ninh, huyện hu taneh pala amriak kalu ralo di abih dalam tỉnh Binh Phuoc ngan saong 4 ribau hecta hu peih bruk padang angan je ka amriak kalu. Birau ini, Cục sở hữu trí tuệ Bộ Khoa học saong Công nghệ hu brei harak chứng nhận đăng ký nhãn hiệu ka amriak kalu Lộc Ninh. Yau nan, amriak kalu Lộc Ninh lac kaya nong camereip abih di tinh Binh Phuoc padang hu angan kapul nyaom. Ong Hoàng Nhật Tân, Pho akaok UB bhap bini huyen Loc Ninh brei thau: "Piah angan je amraik kalu hu dang kajp saong par atah ye karja huyen Loc Ninh kol dahlak brei pataom tame ngak 3 bruk praong yau ini: Ka sa khol dahlak kham merat pathau khan saong pambuak dom urang dalam hiep hoi amriak kalu piah khik hu jalan pala, khik piah saong ba pablei amriak kalu. Ka dua khol dahlak pataom tame ngak co so ha tang. Ka klau khol drei brei ngak taong abih dom bruk piah pasang iek hu pandap pandar tame ngak  amriak kalu, meng nan, urang pala amriak kalu sahanang hatai pala phun ini".

Yaom lac dom bruk ngak hu di tuk camereip, min lac kadha njauk uan tabuak tuk karja palei saong urang ngak nong thau sahaneng tal bruk padang angan je ka amriak kalu di palei drei. Ini lac kadha praong daong lang yah bruk pablei tabiak, ngak jeng labik dang ka amriak kalu di Loc Ninh.

Sở Ngak nong saong patagok palei pala tinh Binh Phuoc daok pambuak talei ka Cong ty TNHH ngak gia vị Nedspice Việt Nam mbaok tangin  pambuak bruk saong 400 baoh sang urang ngak nong piah padang yaom glaong ka phun amriak kalu di Binh Phuoc. Tame bruk ngak ini, urang ngak nong  hu racei pato ilamu iek glang phun amriak kalu saong pabak asar amrika kalu di urang ngak nong Bình Phước tal doanh nghiep san xuat, che bien, daong ngak brei paglaong chat luong saong  dui katut tukvak ngak pandap, ba mai kein laba ka urang ngak nong. Dom bruk ngak nan hu kapul langiu rajaei Patagok Ha Lan brei harak chung chi ka bruk cak rok amriak kalu khang kjap. Ong Nguyễn Văn Tới, Akok So Ngak nong saong patagok palei pala brei thau: "Urang ngak nong jeng mboh lac, bruk mek hu sa chung chi nan, lac oh ka ginup. Urang ngak nong brei pambuak bruk saong dom daonh nghiep piah padang yaom galong ka phun amriak kalu hu khang kajap jang. Anak tal, Tinh daok peih praong bruk ngak ini tabiak 2 huyen Bù Đốp saong Hớn Quản".

Meng bruk quy hoạch saong buh jien padai tame tani tanat di dom gah chức năng, karja tỉnh saong urang ngak nong, tỉnh Binh Phuoc daok kham merat padang ngak piah jeng pasak ngak tabiak saong che bien amriak kalu dalam taneh ia. Ini jeng lac jalan piah Binh Phuoc ngak hu bruk padang ngak palei pala birau dalam tukvak anak tal./.

Bhumi
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC