Sinh vien Can Tho daong pacang caga bien doi khi hau
Thứ hai, 00:00, 18/01/2016 Bhumi Bhumi

Meng dom bruk rah tabiak bahrau ini di bhum taneran kraong Cuu Long, biến đổi khí hậu daok mboh cambaic tapa dom bruk yau langik pandiak; takik hajan saong ia ndik, ngin ribuk rilo jang ngak salih đa dạng sinh học saong jalan ngak mbang di bhum taneran kraong Cuu Long. Kayua yau nan ye, dam dara harei ini lac sa dalam dom kadha praong dalam bruk peih ngak mô hình, dom jalan sahaneng hadah krah piah caga bruk biến đổi khí hậu dak harei dak tagok.

Tui ayut Nguyễn Văn Hiểu, sinh viên Sang bac Đại học Cần Thơ, urak ini lac Akok Kapul Ngak bruk kayua moi truong bhum taneran(AEM) khan lac, anak dom cuang kandah ka bruk biến đổi khí hậu yau urak ini, dom ayut sinh viên brei hu dom bruk ngak cambaic laic brei mboh vai trò jeng yau trach nhiệm di drei ngan saong bhap bini. Kayua yau nan ye, Nguyễn Văn Hiểu saong dom urang dalam kapul hu peih bruk ngak hacih hareik hữu cơ hu siam ka bhap bini palei pala, peih ngak di xã An Phúc, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu. Ini lac sa dalam dom bruk ngak di sinh viên Đại học Cần Thơ hu daong ngak brei mikva bhian randap saong bruk parabha hareik, khik sa-at alam moi truong. Taphia nan, paglaong jalan sahaneng di bhap bini dalam bruk khik hacih kraong ia, jhul patagok bruk pala drak, raong glang. Sinh viên Nguyễn Văn Hiểu, khan lac:

"Dahlak tacei mikva parabha janih hareik hữu cơ saong vô cơ. Ngan saong hareik vo cơ ye buh tame thung phi, daok hareik hưu cơ ye urang caoh lubang am cuh saong lam tame dalam haluk piah ngak khak. Khol dahlak peih ngak ka 30 baoh sang saong sa bruk ngak iek di sang bac tieu hoc. Bruk ngak nan khol dahlak peih ngak hu sa bilan ye. Birau ini dahlak hu trun pasang iek hareik dalam tuk ralai jeng khak saong mikva meda pandar khak hưu cơ nan ka phun pala."

Jeng sahaneng mboh yau Nguyễn Văn Hiểu, tui Trần Long Vỹ, sinh viên Sang bac Đại học Cần Thơ, urak ini biến đổi khí hậu daok ngak ka raidiuk di bhap bini bhum taneran kraong Cuu Long dang anak dom kan kandah biak praong, ngak kan kandah tal bruk ngak mbang di bhap bini. Kayua yau nan ye, langiu bruk thau cambaih ka trach nhiem ye bruk peih ngak dom mo hinh ba mai kein laba dalam bruk caga bien đổi khí hậu urak ini lac bruk njauk ngak. Ayut Trần Long Vỹ lac:

"Mboh dam dara lac dom urang gaok kan kandah tapak di biến đổi khí hậu. Nan ye, dam dara njauk ngak tui pren di drei saong dalam bruk daong piah pambuak gauk khik caga raidiuk di bhap bini bhum taneran kraong Cuu Long. Njauk brei hu hatai anit ranam, gam hu akaok sahaneng piah hu dom bruk ngak lagaih piah khik caga raidiuk dom urang daok jiak taphia drei jeng yau bhap bini drei."

Tui Phó giao sư, Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Phó Akok viện roh duah Biến đổi khí hậu, Sang bac Đại học Cần Thơ, urak ini, bruk biến đổi khí hậu di bhum taneran kraong Cuu Long oh daok lac bruk di bhum halei bo nyu daok jeng bruk praong di dunya, hu sang ka tui iek di dom kapul nyaom, dom taneh ia di dunya. Nan ye, piah caga bruk biến đổi khí hậu  hu pren pambak praong, hu siam lagaih ye dom palei brei sangka buh jien padai tame khang jang ka rai harei hadei.

 "Piah caga bruk biến đổi khí hậu suai lavik ye dam dara brei hu sa trách nhiệm praong. Kasa brei salih jalan sahaneng saong jalan diukrai piah khik caga alam moi truong. Kadua tuk sinh vien sahanneg mboh ye nyu meda hu dom bruk ngak lagaih piah daong  urang karei langyah dom bruk nan. Pambuak saong dom kapul ngak bruk xa hoi piah dam dara hu ba drei tame ngak dom bruk daong bhap bini, pamaong tal nền kinh tế hijao, sa bruk cak rok khang kajap."

Tui kịch bản biến đổi khí hậu di Việt Nam, tal puac abap ini, nhiệt độ trung bình di bhum taneran kraong Cuu Long meda tagok jang meng 1 tal 3 độ C, ia tasik tagok biar di abih meng 66cm tal 99 cm. Tuk ia tasik tagok glaong 1 met meda ngak brei 39% taneh bhum taneran kraong Cuu Long dauk dalam ia saong 35% bhap bini gaok kan kandah.

Kayua yau nan ye, meng bruk paglaong trách nhiệm jeng yau peih ngak dom bruk caga bien đổi khí hậu di sinh viên urak ini hu daong ngak brei patrun patakik dom kan kandah kayua bien doi khi hau, piah meng nan pamaong tal alam moi truong hacih sa-at, siam mekre, kayua harei hadei Viet Nam hijao mekre./.

Bhumi
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC