14 tuk, harei 2/9/1945, di mblang bein Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh puac harak Tuyên ngôn độc lập, menek tabiak negar Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Dalam vaktu dakrai sajarah nan, yaok pluh ribau bhap bani Bei Gon – Gia Định jeng ba gauk mai di mblang bein Norodom (urak ini lac công viên 30/4) piah hu mbaok tame bruk mít-tinh saong diễu hành prong, dalam bui sambai taneh aia hu độc lập. Tapa blaoh 70 thun, vaktu dakrai sajarah nan jeng daok tamo dalam glo akaok di bhap bani Sài Gòn, Nam bộ. Kadha tự hào, panuac sanya kham merat khik kajap nền độc lập hu nao tapa 2 mbang mesruh metak suai lavik, jeng panuac sanya abih hatai dak padang saong patagok taneh aia kaya meda, siam mekre dalam saman bahrau harei ini.          

Gam haong yaok pluh ribau bhap bani Sài Gòn hu mbaok di mblang bein Norodom dalam harei 2/9/1945 dakrai sajarah, ong Nguyễn Trọng Xuất, Phaok akaok Klup kapul Truyền thống kháng chiến bal raya Hồ Chí Minh tuk nan lac sa ranaih umo 14 thun. Yau nan min, ngan haong ong, bruk di harei nan hu ngak jeng tukvak ginreih. Ong Nguyễn Trọng Xuất khan lac: Tuk nan jalan Bei Gon bak bingu la, bak hala dok bhong patuk kanyik par angaok langik, dom khẩu hiệu yau “Negar Việt Nam Dân chủ Cộng hòa muôn năm”, “Độc lập atau metai”… hu tuan bak dom jalan prong. “Jaik sa abap njauk chế độ thực dân kateik greik, rambah rambah lô urak ini drei hu ngak po taneh aia. Meng rai sa urang ngak halin halak hu jeng sa urang ngak po taneh aia, bruk salih karei ini hu ngak ka yaok bhap bini mboh bui sambai, chreih chai biak prong. Harei lễ Độc lập nan lac sa harei biak karei ngan haong bhap bani Bei Gon jang yau manuac urang gah meraong”.

Harei yaok triệu bhap bani dalam negar uan Tết Độc lập, ong Nguyễn Thọ Chân, tuk nan lac Bí thư Thành ủy Hà Nội, daok njauk guk khổ sai gam haong ralo urang karei di Côn Đảo. Dom harei hadei, mehit Cách mạng bilan 8 hu jayak, taneh aia hu độc lập, ong haong dom urang guk cách mạng ba gauk dang tagok ndok tự do. Harei 21/9, ong haong ralo guk chính trị Côn Đảo tagok gilai mai veik baoh taneh dalam bui sambai oh ndom hu abih. Ong Nguyễn Thọ Chân hadhhar veik: “Mai veik baoh  taneh  mboh hala dok bhong patuk kanjik par grauk labik dalam puk palei. Bhap bani tabiak raok guk chính trị biak ralo. Dahlak mboh drut droi tal haok aia metat. Cách mạng bilan 8 peih paha taneh ia. Dahlak dom mbang njauk guk jeng hu cách mạng ba tabiak”

Yau ralo guk chính trị Côn Đảo karei, hadei di tuk mai veik baoh taneh, thau Bei Gon daok njauk kaol khamang khin meblah mek, ong Nguyễn Thọ Chân tame kháng chiến pacang thực dân Pháp. Hadei di harei taneh aia mek veik độc lập, patui veik dom thun bilan pacang Pháp, taong Mỹ, Bei Gon harei nan jeng khang kadang, saong hu ralo salih karei piah ka Ban raya Hồ Chí Minh harei ini tự hào lac pasak kinh tế, ilamo prong di taneh ia. Panuac sanya di dom rairah ong amuk dalam vaktu dakrai sajarah harei 2/9 hu jeng pren khang piah ka dom rairah dam dara khang takai yam angaok jalan dak padang bal raya văn minh, hiện đại, bak hatung hatai anit ranam. Dom công trình bahrau, sarak bahrau, jalan ngak bahrau hu ngak ka Bal raya salih bahrau mbaok meta yaok harei, mbeik drei tame khu vực saong dunya. Dalam dom jak jeng njauk uan tabuan nan, hu pren yava saong glo akaok di rai rah dam dara harei ini. Sa-ai Dương Trọng Phúc, Phaok Akaok Sang Ilamo Sinh viên Bal raya Hồ Chí Minh lac: “Dom bruk bo dom ayut sinh viên, anek saih, dom urang đoàn, dam dara bal raya Hồ Chí Minh ngak hu, brei mboh lac: dam dara Bal raya Hồ Chí Minh jang yau dam dara dalam negar daok patui veik ilamu, daok hu bruk tự định hướng di drei, tuk halei jeng khik ka drei hatai sahneng hadah krah piah ngak njauk tui panuac sanya di dom rairah nao dahlau jang yau panuac sanya di rairah dam dara harei ini ka bruk cakrok patagok di taneh aia”.

        70 thun tapa bloh, hatai ranam taneh aia, ý chí quật cường di dom rai ong muk amaik ame harei nan jeng daok miat saong pabak brei apui ka dom rairah dam dara ban raya harei ini buh pren yava tame angaok jalan dak padang taneh aia siam mekre, kaya meda./.