THỪA THIÊN HUẾ NGAK KAYA MEDA MENG JIEN MESRAIY DI GILANG PARIAK

Ngak nong, palei pala tuyk halei jeng lac lac gah dau tu gaok rilo khat lahik, jit ruak kayua meng bala di tangik lasik. Oh hu jien piah ngak mbang, nan ye oh takik mikva urang nong thu ia huak ye lac abih jien. Piah daong mikva hu jien ngak mbang, Nghị định 41 di rajaei tabiak yaom di ini 3 thun hu paglaong tanut jien brei mesraiy tin chap tagok 50 trieu dong ka sa sang pala drak. Kadung jien nan hu daong ka rilo mikva nong meng bruk njauk mesraiy jien gilang pariak piah ngak mbang hu yam tagok tal bruk patak pataom hu jien padai, payua jien gilac veik di gilang pariak. Kadha vak di urang vak daok di rayo sap ndom Biet Nam ndom ka bruk salih raidiuk di mikva nong huyen Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế: 

Peih pambang maong tabiak phá Tam Giang, baok sang di ong Phạm Hóa di palei 14, xã Quảng Công, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế la –an bingi meng angin tasik. Ông Hóa chreih chrai khan lac, urak ini thun praong paje, canah taneh ambaok ia raong ikan parabha ka anek abih, tok caik veik jaik 1.500m², raong ikan jeng ye pathram the duc min, ngak ka bui sambai, ginup jien mbang tieu thoai mai. Ong Hoa ndom lac : "Urak ini oh njauk tapleik rup saong anek hadang bo lac raong takik, salih tapa raong ikan njauk laba glaong jang. Meyah drei takre raong mek laba hu 100 tal 500 triệu njauk hu jien, takik abih sumu sa mateh. Takre mek laba 500 trieu njauk hu 250 trieu, daok veik mesraiy veik, oh njauk mesraiy di gilang sarak sa tuk ba hu 500 trieu oh ".

Dahlau thiah, mikva di xa Quảng Công kak kajap saong drei hadang saong takik rilo jien mek tame di kaya ikan dalam ia ini. Min, tal jaik thun 2000 gilac nao, grauk bruk salih jang kayua rilo urang gam raong ngak ka yaom buh tame paglaong, min jhul yaom pandap trun. Tukvak nan oh takik sang laik tame sraiy, hu dom sang daok pha san. Kadung jien sraiy di gilang pariak dang glaong ngak ka ta eng gilang pariak ngak nong saong cakrok palei pala chi nhanh huyen Quang Dien jeng gaok rilo kan kandah. Amuk Le Thi Hoa akaok Agribank chi nhánh Quảng Điền khan lac, dom thun dahlau, urang jakar di gilang pariak tok pataom tame ngak habal mek hu jien sraiy di mikva bo oh mek hu kayua rilo sang pha san, njauk klak nao negar karei piah ngak mbang. Oh halan hatian maong mikva nong sahaneng kayua kurang jien ngak mbang, Agribank Quảng Điền kham merat salih bruk dau tu. Amuk Lê Thị Hòa ndom lac : "meng thun 2012 tal ini mai, mban akaok gilang pariak ngak nong sahaneng lac drei tok hu bruk nao kak mek min ngak habal mek hu, yau nan ye njauk boi bo gah mek, brei mesraiy piah blei pajaih, pandap mbang piah tal bilan lac mek hu. Meng thun 2012 tal ini mai, chi nhanh Gilang pariak nao trun tal palei raong rilo piah nyaom, brei mesraiy barau tal tuk thu hoach njauk bayan abih. Tuk mek hu laba njauk sanya bayan sraiy klak.”

Meng hu phun jien mesraiy di Gilang pariak ngak nong, rilo sang hu salih meng raong hadang tapa raong rilo janih ikan, raong pablah saong hadang, reng piah paplaih taki rui ro. Jeng meng tuk mereip raong hadang di thun 1989, sang ong Pham Thanh Viet di xa Quang Cong urak ini maong mboh loi ich di anek ikan saong salih tapa raong anek raong ini. Sang ong hu sa hecta, yaok thun tok kuhria jien pandap mbang ka ikan njauk buh tame 200 tal 300 trieu dong, min laba mek mai jeng oh takik. Ong Pham thanh Viet ndom lac :“ Raong ikan suai lavik jang saong meda mbuan si mbang jang, oh rui ro, mek laba hu 100%, rui ro jeng laba hu 50 tal 60%. Hu dom thun lahik, jit ruak metai buh tame 300 mek laba hu 150 trieu”  

Doanh thu saong mek laba yaok thun di dom sang pak ini ty le thuan saong taneh danao raong bo sang so huu. Dom janih ikan raong jang lac ikan nau, ikan dìa, ikan chẽm, ikan hồng. Hu janih tuk krak hu labaih 1kg/sa drei yaom pablei di danao hu 140 rabau dong/sa kg. Yau nan ye, dom sang hu labaih 2 hecta jien mek tame yaok ty dong yaok thun. Meng hu jien mek tame yau ini, dom sang pak ini brei ka anek nao bac ginup. Hu jien meng dau tu hu lai, kadung jien tapa tukvak brei mesraiy dahlau thiah piah raong hadang jeng dak harei hu bayan ka gilang pariak.

Nao gam saong bhapbini di dom tukvak kan kandah, kak kajap saong mikva nong, yau nan ye, urak ini,  Agribank Quảng Điền lac labik hu rilo mikva jia tame payua jien patak pataom hu meng bruk pablei ikan. Thun barau blaoh, Agribank Quảng Điền pataom jien lac 265 tỷ, rilo jang lac meng jien payua di bhapbini, kuhria jien sraiy tal abih thun 2013 lac 234 tỷ, tỷ lệ sraiy jhak tok hu 0,22%, sraiy lãi tapa taukvak puac thun tok hu 40 triệu. Di Quảng Điền harei ini, mikva jeng ndom puac bui sambai, po sraiy Agribank urak ini jeng anek sreiy di urang nong pak ini ./.

Thúy Linh