DOM URANG PAMBAK PRAONG BRUK DI URANG KAMEI BHUM MIKVA BANGSA CAM
Thứ hai, 15:58, 30/12/2024 Urang lang: MINH KIÊN Urang lang: MINH KIÊN
CHAM.VOV4.VN: -Mikva Cam daok di tinh Binh Thuan urak ini hu labaih 9.041 baoh sang haong jaik 40.000 urang, daok pataom tame 4 xa hu abih tih lac rahra Cam saong 9 palei daok meblak haong bangsa karei; dalam nan, hu daok rilo abih di huyen Bắc Bình. Kayua ilamo bac megru di dom adei sa-ai kamei oh samu gauk, gam haong nan lac adat cambat, nan bruk ndom biai ka kol urang nan pang saong ngak tui lac oh mbuan. Ngan haong bruk ngak Akaok Kapul Urang kamei xa, sa-ai Đặng Thị Duyên daok di xa Phan Thanh saong Kim Nữ Trầm Ngâm daok di xa Phan Hòa, huyen Bắc Bình ngak hu asal kadha nan meng hu bruk sangka, thau ka bruk di drei saong meng asal kadha di drei. Kadha vak di Đoàn Sĩ, urang vak di Rayo Sap ndom Viet Nam hu Jabat di Ban raya Ho Chi Minh:

 

Taduan bruk ngak Akaok Kapul Urang kamei xa Phan Hòa (xa hu abih tih rahra Cam daok), huyen Bắc Bình, tinh Binh Thuan meng thun 2014 tal ini, sa-ai Kim Nữ Trầm Ngâm tuk halei jeng hu adei sa-ai kamei dalam palei saong rahra anit ranam, maong yau urang dalam baoh sang.

Sa-ai Ngâm khan lac: Labaih 5 thun dahlau, bruk jak ba adei sa-ai kamei hu mbaok tame dom bruk yau “Jalan bingu”, “Jalan oh hu hareik harom, ia nerak” jang biak kan, rilo urang lac drei jalval ini daih haong rilo makna karei. Biak nao, kayua dom urang nan oh ka thau tani tanat nan ye oh rik prein ngak haong gauk. Caong ka dom adei sa-ai kamei hu mbaok tame bruk ini, brei ndom ka adei sa-ai thau ka bruk siam gheih, yaom glaong bo jalan bingu ba mai. Atau piah ngak danak dak “Raong pabui ngak meng lan am, taduan bruk raong sangka uranaih metui, daong urang umo taha daok sa drei jan”, langiu di bruk pathau khan ye brei paglaong hatai anit ranam dalam mikva palei pala, nan ka meng hu bruk daong prein, gul pataom, klah rabha di adei sa-ai kamei.

Piah pataom urang dalam kapul hu mbaok tame danak dak lac oh njauk mbuan, min tuk pataom adei sa-ai kamei hu mbaok tame pasram adaoh tamia ye thei jeng ngak tui. Thau ka bruk nan, dalam yaok jalan ngak di drei, sa-ai Ngâm bhian pagam dom mbang pakacah adaoh tamia, tapa nan dui pachreih hu rilo urang dalam kapul hu ,mbaok tame. Tal ini sa-ai hu peih praong “Kapul tamia urang kamei Cam”, hu tagok tal 18 urang dalam kapul. Tapa nan sa-ai pagam dom asal kadha tame piah pathau khan yau ye mbang jak ba padang “5 oh 3 hacih sa-at”, kapul urang kamei pacang khik alam langik tasik. Sa-ai Kim Nữ Trầm Ngâm ndom meyai lac:

"Urang kamei pak ini yau nan. Takik sangka tal bruk di dalam palei pala. Bruk lagaih di kapul lac bruk peih ngak dom mbang pakacah. Pagap yau, yaok thun, pambuak haong dom xa Phan Hiệp, Phan Thanh peih ngak mbang pakacah pathau khan ka bruk pacang khik alam langik tasik, pathau khan hukum, meng nan dui pachreih rilo urang dalam kapul hu mbaok tame bruk di kapul. Peih ngak danak dak dalam dom harei 20/10, 8/3 lac adei sa-ai kamei mai hu mbaok tame biak rilo, daok nyaom biai ka bruk di asal kadha ye biak takik urang."

Jeng yau sa-ai Kim Nữ Trầm Ngâm, sa-ai Đặng Thị Duyên, Akaok Kapul Urang kamei xa Phan Thanh (xa hu abih tih rahra Cam), huyen Bắc Bình, tinh Binh Thuan lac sa urang bangsa Cam. Bruk bo sa-ai bhian caong khin, nan lac bruk hu bac megru saong klah rabha biak rilo ilamo di drei piah daong ka dom adei sa-ai kamei khang hatai jang, brei mboh menuac di drei, labik di drei dalam baoh sang saong langiu rahra.

Sa-ai Duyên brei thau, meyah yau puac thun 2023, Kapul Urang kamei xa Phan Thanh hu 1.560 urang dalam kapul ye puac thun 2024, tagok 80 urang. Dom urang dalam kapul urak ini tagok labaih 60% urang kamei dalam palei pala. Dalam xa hu 7 kapul urang kamei saong 7 kapul nan jeng hu labaih 60% pataom dom urang dalam kapul hu mbaok dalam bhum palei. Bruk ini hu bruk rik prein praong di sa-ai Đặng Thị Duyên. 

Sa-ai tuk halei jeng chreih chrai, sami samar ka bruk pambuak ngak siam bruk pathau khan saong patakik bruk me-in mbia dalam rahra; jak ba daong dom urang dalam kapul gaok kan kandah, njauk ruak kan si taong ruak, daong anek bhik di urang dalam kapul tapa truh kan kandah…

"Piah ngak siam jang bruk pakacah, jalan ngak di kapul, Kapul urang kamei xa Phan Thanh brei mboh, dahlau abih lac brei paglaong ilamo ka dom urang dalam kapul…"

Amuk Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Phaok akaok Thuong truc Kapul Urang kamei tinh Binh Thuan brei thau, ngan haong bruk salih bahrau asal kadha, bruk ngak di dom kapul di puk palei, abih di nyu nan lac bhum mikva bangsa takik hu dui pachreih dak harei dak rilo urang. Kuhria tal akaok bilan 10 thun ini, dalam tinh hu 691 kapul, hu 3.655 dhan kapul urang kamei, ngan haong jaik 278.000 urang dalam kapul dalam 420.000 urang kamei, hu 66%:

"Piah mek hu tanut ini, kapul brei salih bahrau asal kadha bruk ngak; asal kadha ka urang kamei hu samu haong dom kapul urang halei oh; hatai caong urak ini di dom urang nan lac hagait, dom urang nan caong hu ilamo atau caong hu phun jien piah patagok bruk ngak mbang di baoh sang. Meyah ngak samu hu hatai caong di yaok kapul urang ye brei pataom, dui pachreih rilo jang urang kamei dalam kapul. Pak halei hu urang kamei ye pak nan hu bruk di kapul."

Meng hudom urang jakar di kapul urang kamei yau sa-ai Ngâm, sa-ai Duyên daok di 2 xa hu abih tih rahra Cam lac Phan Thanh saong Phan Hòa, huyen Bắc Bình, tinh Binh Thuan hu daong ngak dak harei dak salih bahrau hatai sahaneng, bruk ngak, paglaong ilamo di adei sa-ai kamei Cam dalam bruk padang bruk ngak mbang dalam baoh sang, brei mboh bruk di adei sa-ai dalam baoh sang saong padang, patagok bol bhap rahra./.

Urang lang: MINH KIÊN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH  “VUI MUA LUA MOI - UAN PADAI BIRAU”

KADHA DAOH “VUI MUA LUA MOI - UAN PADAI BIRAU”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Vui Mùa Lúa Mới” hu radaoh Thanh Pháp vak tui ragu daoh di urang J’Rai. Kadha daoh ini mek hu yai B, mbang pakacah kadha daoh ndom ka huyen Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận dalam thun 2020.

24/11/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)