Urak ini danak dak hu brei angan lac ngak tui chuẩn GlobalGAP

Nao rah tapa xã Lâm San (huyện Cẩm Mỹ) mbuan mboh dom bein amariak kalu prong, that hijao, talei dhar amariak kalu prong, khang kadang, ndam gam angaok dom gheng phun daok diuk daok ba jien tame tani tanat ka urang nong. Urak ini yaom amariak kalu jaik 80.000 đồng/kg, urang pala amariak kalu bui sambai hadei di rilo thun yaom amariak kalu trun biak biar. Labik danak dak mblang hamu prong hu jaik 847ha amariak kalu, ngan haong 721 baoh sang hu mbaok tame, aia pruh hu katung tame tal bein piah khik pasah siam di abih ka taneh. 

Urak ini danak dak hu 13,5ha hu brei angan lac ngak tui chuẩn GlobalGAP; 2,5ha ngak tui jalan amariak kalu hữu cơ, daok peih prong 17,8ha saong angan je pandap panda hu bảo hộ nan lac amariak kalu Lâm San. Ong Trương Đình Bá, Akaok Kapul urang nong xã Lâm San, brei thau, meng thun 2018 tal ini, HTX Lâm San hu blei 3.800 dalam 4.384 tấn amariak kalu di dom baoh sang hu mbaok tame danak dak (mek hu 87% dut haong bruk tut angan sanya) ngan haong yaom glaong jang 5.000-12.000 đồng/kg amariak kamu hacih, khik hu hatai caong khin di darak pasar châu Âu. 

Tui So Ngak nong saong patagok palei pala tỉnh Đồng Nai, dalam tỉnh hu 120 chuỗi pambuak gauk ngak pagam haong pablei kaya nong, dalam nan hu 16 chuỗi pambuak gauk tui danak dak mblang hamu prong ngan haong 28 doanh nghiệp, HTX hu mbaok tame ngan haong mblang taneh praong abih tih 5.521ha saong labaih 100 chuỗi pambuak gauk di doanh nghiệp, HTX, urang nong tapa harak pambuak bruk pablei pandap panda. Tỉnh daong padang ngak hệ thống hạ tầng, pato pasram ilamu, phun jien ka urang nong, doanh nghiệp; năng suất phun pala tagok 30%-100% dut haong dahlau daih, yaom glaong jang darak pasar saong duh ka bruk pablei tabiak negar langiu.

Yaom lac mek hu rilo siam mekre min bruk padang ngak labik chuyên canh daok gaok oh takik kan kandah yau kurang urang jakar ilamu, aia pruh, kurang phun jien buh tame ngak; bruk pablei salih taneg ngak nong rah tabiak rilo ngak kan kandah tal labik ngak praong, chuyên canh, mblang hamu prong… 

Hu thau lac, di danak dak mblang hamu prong pambuak gauk ngak saong pablei cà phê 4C di 2 xã Xuân Quế, Xuân Tây (huyện Cẩm Mỹ) hu mblang taneh prong labaih 100ha, 105 baoh sang hu mbaok tame peih ngak meng puac thun 2015. Kayua yaom cà phê trun khang, urang nong salih janih phun pala nan ye danak dak tamat blaoh. Daok di danak dak mblang hamu prong pala amariak kalu xã Lâm San (huyện Cẩm Mỹ), kadung jien karja tỉnh saong huyện daong labaih 15 tỷ đồng min tal urak ini bahrau peih brei 5,2 tỷ đồng, dalam tuk yaom khak, phun pajaih tagok glaong, ngak ka urang pala amariak kalu gaok kan kandah ka phun jien, oh khin buh jien tame ngak gilac. 

Piah ngak tabiak pandap panda siam, chất lượng glaong, Đồng Nai dui pachreih hu rilo  doanh nghiệp buh jien tame padang ngak sang mac piah ngak cà phê yau: Nestlé Việt Nam hu ba tame ngak dây chuyền ngak asar Nescafe Dolce Gusto công suất 2.500 tấn cà phê sa thun di labik ngak kong Amata; Công ty CP Cà phê Tín Nghĩa buh jien tame padang ngak sang mac ngak cà phê hòa tan 3.200 tấn sa thun di labik ngak kong Nhơn Trạch 3 saong daok padang 2 cụm ngak kong labik ngak kaya nong di Phú Túc (huyện Định Quán), Long Giao (huyện Cẩm Mỹ). 

Đồng Nai daok rami ramik veik bruk raong glang, brei ngak dahlau bruk cak rok patagok mblang bein prong, khik kajap bruk an toàn sinh học rik daong cak rok patagok taong abih gah ngak nong saong hu mbaok tame siam bruk pablei tabiak negar langiu; ieu daa dom doanh nghiệp buh jien tame ngak kaya nong, pandap panda piah patagok giá trị gia tăng ka kaya nong, padang bhum chuyên canh ngak tabiak tui jalan pandap panda, daong ka dom doanh nghiệp ngak jeng chuỗi pambuak gauk meng pala, ngak tal chế biến saong pablei tabiak negar langiu./.

Urang lang: Jasi – 13/05