50 thun hu nao tapa blaoh min thaik binguk ka dom mbang taong puac abih di  tatua Tân Cảng (ini lac tatua Sài Gòn) jeng daok tamo dalam glo akaok di dom urang bol lin dalau diah, ong Đinh Giảng Hiếu, tuk nan Phaok akaok clup meng kan mesruh metak ban Thủ Đức, TP.HCM – sa di dalam dom urang hu mbaok dalam mbang taong nan.

Tuk nan, bon lin di gait daok di Tiểu đoàn 4, dang takai di Thủ Đức hu jao bruk lac brie ka biar harei 27/4 taong tame tatua Tân Cảng. Mesruh metak dalam tangin kuan di kaol khamang, tal tuk 8 page harei 28/4, kaol khamang peih bruk taong khang tame meng bonlin ia lin kakai lin haok hải, lục, không quân, gilai mesruh metak meng di Tân Cảng cuh tame mblang mesruh matak, pháo binh di Thành Tuy Hạ - Cát Lái cuh tame saong yaok kapul nyaom trực thăng cuh đạn chùm (hỏa tiễn) trun mblang mesruh metak.

Ong Hiếu kanar hadar veik: tal tuk 8 harei 28/4, bol lin drei oh ka tame tal labik, adei sa-ai jeng kham merat khik ka hu baoh tatua, taong tayah rilo mbang ba akaok nao dahlau di kaol lin puk palei di tiểu khu Gia Định. Tal jaik biar harei, mbom sieu daok biak takik, adei sa-ai njauk caga ramik “dè xẻn” siuphao, rilo bol lin njauk rambuis.

“Melam nan, hu lệnh tathuak taong abih Tiểu đoàn piah khik tamo bol lin min tuk nan khaol dahlak daok dalam tangin vang di kaol khamang blaoh, urak ini caong khin tathuak jeng oh hu. Kayua yau nan ye, Trung đội khaol dahlak hu lệnh lac taong cakak kaol khamang, piah ka binah prong Tiểu đoàn tathuak tabiak hu siam mekre. Tuk nan jaik 19 jam melam, Trung đội di khaol drei njauk nduac tame baha Kỳ Quang, saong kham merat pacang khik. Chi bộ hu tabiak sarak nan lac taong abih njauk mesruh metak tal suan yava oh daok.”

Dom harei puac abih di mbang taong, yaom lac kaol khamang nyu taong ngak kayah yaok blah mblang prong, min kaol nyu jeng kham merat ndam gam saong priew ndom “tử thủ” piah pacang cakak ngak padam trun yam nao di bol lin drei. Di pabah mbang gah Tây Bắc Bei Gon, căn cứ Đồng Dù hu bol lin Việt Nam Cộng hòa pagap yau “pabah pambang pasei” bo khaol drei njauk taong tayah piah nao tame dalam pasak Bei Gon. Ong Trần Minh Chính, urang dahlau diah ngak bol lin TP.HCM kanar hadar: 

“Dahlak lac sinh viên bac abih thun sa di Đại học Bách khoa, nao tame bol lin di harei 26/8/1970 saong meng nan tui Sư đoàn 320, nao mesruh metak di pak Quảng Trị blaoh tame Tây Nguyên saong meng Tây Nguyên taong trun Buôn Mê Thuột, blaoh nao trun peih paha Sài Gòn. Harei 19/4/1975, dahlak hu tame Đảng di dalam glai Củ Chi blaoh nao tame mbang taong puac abih di Đồng Dù - Củ Chi. Sư đoàn di dahlak harei 29/4 hu peih paha Đồng Dù - Củ Chi. Hadei di nan hu dom jalan taong tapak tame Bei Gon, daok veik ye daok di căn cứ”. 

Mbang mesruh metak dalam jaman biak praong nan, oh meda van hu dom bruk jayak di đại đội urang kamei phao praong daneiy angan. Yaok mbang taong di kapul nyaom urang kamei phao praong nan lac sa inem caik oh meda ralai lahik hu. Khaol khamang  hu ginup abih phao ndao jeng daok huac kanda kapul nyaom bol lin Việt Cộng “taong abih urang kamei”. Amuk Lê Thị Tái, daok di TP. Thủ Đức, hu mbaok tame mbang mesruh metak di Đại đội urang kamei pháo binh (C83) brei thau jabat lac taong abih urang kamei, min taong masuh oh lah hagait urang likei, dom adei sa-ai kumei thei jeng ba abih hatai kham merat taong kaol khamang.

“Tuk nan 11h30 harei 30/4, khaol dahlak hu mbaok di ban sit Cà Mau, bhap bani tabiak biak rilo piah mong iek Việt Cộng lac urang kamei, cuk ao juk. Nao mesruh metak anak kaol khamang oh huac metai lahik. Khaol dahlak tuh trun ralo darah piah meblah mek độc lập, tự brei ka taneh aia, yau nan ye biak caong khin rai rah ranaih hadei ini jeng kham merat khik ramik saong ba abih glo akaok piah dak padang taneh aia drei dak harei dak kaya meda jang.”

50 thun blaoh tapa, dom urang dahlau diah ngak bol lin thei jeng hadah mbaok hadah meta, bui sambai tuk mong mboh hu dom salih bahrau taong abih gah kinh tế - xã hội di taneh aia jeng yau di Sài Gòn – TP.HCM. Hu rik daong sa binah pren yava di drei brei ka mbang taong jaman hu angan Ho Chi Minh di dalam dak rai sajarah, brei ka bruk mesruh metak mek taneh ia bangsa tame sabaoh nagar, nan lac kadha biak hadah mbaok hadah meta dalam rai diuk di dom urang dahlau diah ngak bol lin./.