Ong Trần Văn Phúc lac urang hu angan je di palei Khe Cát, xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Umo labaih 80 thun, lac umo meng kan mai takik hu, ong Phúc jeng daok khik jalan diukrai siam mekre, hu ilamu piah ngak kreih camin ka rai ranaih. Lac urang hu angan je dalam bhap bini, ong thau hu ka yaom glaong di bruk ngak po taneh ia, sron mbon bhum taphia negar saong dom sarak di Đảng, hukum di Nhà nước. Kayua yau nan ye, ong bhian daok jaik bhap bini, duah thau bruk, duah thau hatai sahneng, hatai caong khin di mikva dalam palei piah pok panuac tagok pakat angaok samar langyah tal labik tal dhua:  “Ndom ka palei di dahlak, palei Khe Cát ini urang jakar pan akaok jeng siam taong abih, oh menyum alak, oh me-in mbia. Urang tari taring ngak mbang meng dahlau mai mbiah tal harei ini. Dahlak brei ngak kreih camin ka urang pasang tame bloh ngak tui. Ka sa sang danaok brei hacih sa-at, mbang menyum tasak ka mikva dalam palei bac megru ngak tui. Ka 2, ngak mbang pala drak jeng brei ka anek bhik nao mbang bac. Yaom lac umo 84 thun paje min dahlak jeng daok ngak bruk.”

Bản Ón, 1 trong 2 palei di xã bhum glaong Trọng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, mboh rilo lac bhap bini Rục, raidiuk daok rilo kan kandah. Thun 2008, bộ đội biên phòng tỉnh Quảng Bình hu ieu pataom prein yava, jak ba bhap bini Rục peih taneh bilau hu 10ha hamu padai ia. Đồn Biên phòng Cà Xèng kham merat pambuak bruk haong dom gah, haong karja palei jak ba, pathau khan, ba danak dak patagok kinh tế pambuak haong quốc phòng - an ninh di palei yau ye: salih phun pala, janih raong, daong ka bhap bini cakrok glai, danao, var ro. Urak ini, di palei kan kathaot abih dalam tỉnh Quảng Bình ini, hu rilo sang yam tagok ngak kaya meda, eng drei ngak harak likau tabiak truh angan baoh sang kathaot. Ong Trần Xuân Vinh daok di Bản Ón lac sa dalam dom urang yau nan. Ong Vinh brei thau, raidiuk di mikva hu tani tanat saong bui sambai jang dahlau: “Drei brei sahneng karei nao, jhui pagam pambak tame karja. Dahlau daih daok kan kandah, karja hu brei sang, brei lamo blaoh paje. Drei tabiak truh kan kathao hu, brei kham merat ngak mbang hu, daok drei pagam pambak tame karja miat ye oh kaya meda hu.”

Gam haong nan, bộ đội biên phòng pambuak bruk haong karja palei peih ngak rilo danak dak kein laba yau ye “jalan ka rahra”, “pala phun jeng glai, pabak hijao mbon kalu”, “tuh bê tông abih dom jalan palei", tacei pato mikva raong glang, pala njam saong dom janih phun mbang baoh piah pasiam raidiuk saong patagok jien mek tame ka mikva. Meng nan, dom xa taphia negar di tỉnh Quảng Bình dak harei dak salih karei. Gam haong bruk nao gam di dom urang lin quân hàm hijao, dom sang bhap bini hu sron mbon ngak mbang, cakrok kinh tế sang saong kham merat padang ngak dom bruk tabiak truh kan kathaot khang kajap.

Tui Trung tá Phạm Văn Phương, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cà Xèng - Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình, sa dalam dom bruk camereip abih di gah biên phòng lac brei padang ka pahu talei rohim khang kajap haong bhap bini, abih di nyu lac dom taha palei, akaok puk, urang hu angan je. Bộ đội, karja palei jeng daok daong ka mikva ngak kinh tế saong mikva jeng daok caong hu daong jalan ngak mbang duah jien, yam tagok tabiak truh kan kathaot: “Praong jang di abih jeng lac hatai sahneng khin tabiak truh kan kathaot. Dom sang kham merat yam tagok tabiak truh kathaot hu pachreih dom sang karei, kayua nan lac bruk ngak siam caik ka menuac urang daok jaik nan bac megru tui saong hu dom menuac thau salih karei.”

Meda lac, dom puk palei tapen negar di tỉnh Quảng Bình hu sron mbon saong hadah hadai yau harei ini, sa binah lac meng hu bruk ba tangin, rik prein tame di urang jakar, urang lin bộ đội biên phòng. Bhap bini labik ini maong iek dom urang lin Biên phòng yau gauk gar ralow darah dalam sang, jum pataom gauk khik caga khang kajap bhum taphia negar di taneh ia. Bruk tapak hatai, daok jaik mikva, hu ngak brei khang kajap kajang hatai jia di bhap bini, tapa nan daong ka dom sa-ai ngak hu siam bruk hu jao brei./.