Thanh long, mariak, quế, đậu bắp, baoh sak mao, njam patam, gia vị lac dom janih pandap pablei tapa negar langiu di Việt Nam daok gaok biak rilo bruk pasang iek tapen negar di EU. Urak ini, bruk pasang iek tapen negar ngan saong thanh long lac 30%, mariak lac 50%, đậu bắp lac 50%, durian lac 10%… Tapa nan jeng brei mboh lac dom doanh nghiệp pablei tapa negar langiu ka oh ngak catang tui dom adat di darak pasar kan tame yau EU.

Urak ini jru kandaong labaih mangaok kaya pandap di yaok darak pasar nyu karei gauk. Kayua doanh nghiệp pablei kaya nong tabiak negar langiu ka oh cập nhật nan ye jeng daok hu dom lô pandap yam tapa tanut salamat pandap mbang. Taphia nan, makna praong lac menuac pala pandar jru khik caga phun pala, jru kháng sinh, khak drak oh njauk tui tacei pato.

Tiến sỹ Đào Văn Cường, Jabat Brei thau saong Labik tangi sua Javap jalei pakat negar ka siam mekre salamat pandap mbang saong dut iek động thực vật Việt Nam (SPS) brei thau: jaik abih panuac cảnh báo pambuak tal vi sinh vật, kim loại trak, hóa chất daok kandaong labaih jru khik caga phun pala, patui di nan lac prein yava athur, prein yava kayau patau… EU lac darak pasar hu rilo panuac khan brei thau di abih, blaoh tal dom darak pasar Brazil, Hoa Kỳ, Canada, Anh:

"Hu tal 14 janih jru halak, 12 janih jru taong ruak hu adat brei pandar di Việt Nam, min oh hu adat brei pandar di EU. Taong abih dom janih jru ini di EU urang brei kandaong labaih jru biak biar. Nan ye dom labik ngak jhui pandar dom janih jru EU pakauk tuk kol drei khin pablei tapa nan."

Thun 2023, Việt Nam taduan 67 cảnh báo meng châu Âu, dalam tuk nan, 6 bilan akaok thun ini, taneh ia drei hu 57 dalam abih tih 2.708 cảnh báo, samu 2,1%. Ini lac bruk njuak sahneng kuhria, brei hu jalan ngak piah dui trun bruk ini. Tiến sĩ Nguyễn Thành Hiếu, Phaok akaok Viện phun mbang baoh gah meraong brei thau: yaom lac vi phạm di Việt Nam takik, min kan kandah oh lac sit. Oh pasang iek 1 lô pandap sit jeng meda ngak khut tal abih pandap.

" Tuk kol drei yam tame labik praong ye Việt Nam brei pabak hu bruk pablei tabiak negar langiu baoh kayau atau sa janih kaya nong halei nan, kayua nan lac mblang me-in haong gauk. Nan ye nyu samu gauk ka taong abih dom taneh ia tuk hu mbaok tame darak pasar haong gauk. Piah pakhang, patagok labik dang di kaya nong Việt Nam, kol drei brei ngak njauk tui dom adat bo kol drei hu mbaoh tangin blaoh haong dom gah pambuak bruk"

Tui ong Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Kapul njam patam baoh kraoh Việt Nam, tukvak tapa, Jabat SPS Việt Nam lac labik “ba jalan" brei kaya nong Việt tabiak taneh ia langiu. Ndom ka bruk tagok biak rilo bruk cảnh báo, ong Nguyên mboh lac bruk nan jeng lac bruk samar drah tabiak panuac meng gah pambuak bruk piah ka kol drei ngak njuak tui dom panuac sanya hu mbaoh tangin blaoh:

"Yaom jien sahui 1 container tuk akaok thun meng Nam Mỹ lac 2.000 USD urak ini tagok tal 8.000 USD, bo tukvak pajeng jeng suai jang. Dahlau daih nao 15 harei, urak ini lac sa bilan, yau nan pandap that kan si siam hu. Ini lac tukvak dom darak pasar praong mbaiy tapa pandar pandap di Đông Nam Á, dalam nan hu Việt Nam, min brei paglaong siam mekre, mẫu mã bao bì…ye kol drei meng  tame darak pasar hu mbuan lagaih jang".

Yaom lac hu siam mekre dalam bruk pablei tapa negar langiu min anak tal, bruk pablei tabiak negar langiu jeng oh plaih hu dom kan kandah di darak pasar. Dom janih kaya nong, kaya ikan Việt Nam brei hu patui jalan ginum biai piah peih bruk pablei tapa negar langiu, tame dom darak pasar praong, hu dom janih pandap hu blei rio tui tukvak saong kham merat pambak tame dom prein khang di dom janih pandap praong di yaok puk palei, yaok tinh, ban./.