KHIK RAMIK ILAMU BANGSA – BRUK OH DI TA-ENG URANG HALEI
Thứ sáu, 14:30, 02/12/2022 Urang lang: Thu Thảo Urang lang: Thu Thảo
VOV4.VOV.VN - Negar drei hu 53 bangsa takik ye yaok bangsa jeng hu ilamo karei, nan lac: sap ndem, panuac puac, akhar vak, ragu daoh, ragam tamia, alat ragam, khan aw ngui cuk saong dom rija roya.

Di Sang bac tiểu học cơ sở xã Bản Phố, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai dalam dom harei puac adit, dom anek saih hu mbaok tame tal bac khèn Mông kayua nghệ nhân Ly Seo Hồ pato veik jeng daok tari tarieng bac. Oh hu tapuk siphau, nghệ nhân pato rilo meng lac tapa cambuai, yaok mbang puac sa kadha blaoh lac dom adei puac tui. Tui adat pato  sap khèn urang bac njauk kanal cambaih panuac dahlau, hadei di nan meng tal kateik dom nốt nhac piah yuk, jalan mek suan yava saong puac abih lac pato tamia. Kan kandah lac yau nan, min jeng oh ngak ka nghệ nhân Ly Seo Hồ kadun likuk: “Drei njauk khik ramik ilamo bangsa Mông di drei. Njauk pato veik ka anek taco, ka ayut saabat, ka gauk gar vil val ini. Daok kadha halei ka oh kanal jeng brei pato abih, urak ini hu rilo uranaih jeng thau”.

Bản Phố lac sa xã hu tal 98% rahra lac urang Mông, hu rilo ilamo hadah krah yau ye: alat ragam, ragu daoh, ragam tamia… dom thun jaik di ini, anak bruk mbeik drei yam tame dunya, rilo yaom glaong ilamo daok mbuan si lahik nao, hu pakat uỷ, karja xã sangka, nghệ nhân Ly Seo Hồ halain hatain pato veik dom kadha khèn, ragu tamia khèn ka dom adei anek saih bo oh caong hu hagait.

Lac urang khik suan yava ka ragu daoh Xịnh ca di urang Cao Lan (lac sa nyaom bangsa Sán Chay), nghệ nhân Lạc Tiên Sinh daok di palei Khe Gầy, xã Tân Hương, tỉnh Yên Bái hu padang kalup kapul daoh Xịnh ca di palei piah khik veik dom ragu daoh, ilamo di bangsa drei saong pato veik ka rai hadei:“Rai di khol dahlak hulin meng tuk daok sit pang hu sap ndem ye hu pang urang praong daoh paje. Xịnh ca dahlau deih biak hu takre daoh, hu daoh dalam bilan sa sa ka ia bilan nao ma-in meng palei ini tapa palei deih tal abih bilan 2”.

Daok ngan haong bangsa Khmer daok di bhum ĐBSCL, bruk khik ramik, patagok dom yaom glaong ilamo di bangsa drei daok hu dom nghệ nhân Khmer iek praong. Pagap yau nghệ nhân Sơn Đen daok di puk Bưng Chông, xã Tài Văn, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng haong dom menuac dalam sang khik ramik ilamo Rô băm- lac janih kịch tamia di văng patau di urang Khmer meng kan. Ilamo Rô băm urak ini jeng daok hu rilo menuac ka oh thau tal. kayua yau nan ye, tuk hu tuai mai tal baoh sang sàn di Palei Ilamo du lịch dom bangsa Việt Nam (daok di Đồng Mô-Sơn Tây-Hà Nội), nghệ nhân Sơn Đen saong dom urang dalam sang jeng halain hatain yaih khan saong parang iek kadha ilamo ini: “Thei caong duah thau ilamo Khmer, ka oh thau tal kapul ilamo rô băm ini mai meng halei, daok pak halei, mai tal blaoh dahlak, dom kamuan dalam kapul ilamo njauk parang tamia. Tamia kara, tamia chằn, tamia chu sai, tamia trích đoạn anai sê đa. Iek blaoh thei jeng mayaom,jeng takre tamia di bangsa Khmer kayua ilamo, khan aw ngui cuk biak gheih makre. Dahlak mboh hadah mbaok mata”.

 Di nyaom ginum biai "jalan khik ramikm cak rok patagok dom yaom glaong khan aw ngui cuk meng kan di dom bangsa Việt Nam dalam tukvak urak ini", kayua Mintri Ilamo, Thể thao saong Du lịch peih tabiak bahrau ini, Tiến sỹ Nguyễn Anh Cường, Akaok khoa ilamo bangsa takik, Sang bac Đại học ilamo Hà Nội ndom lac, piah khik ramik dom yaom glaong ilamo, dalam nan hu khan aw ngui cuk meng kan ye: “Mayah tok hu ta-eng dom jabat ban ngành Kanja ba tabiak yaok jalan khik ramik ye jeng oh hu siam lagaih, brei hu dom po di ilamo nan meng peih bruk khik ramik lac siam di abih saong khang kajap di abih. Nan lac bruk hu makna praong abih”.

Dalam tuk mbeik drei yam tame dunya saong cak rok patagok, bruk khik hu dom ilamo meng kan lac biak praong. Kayua yau nan ye, bruk ngak di dom nghệ nhân, di yaok rahra gam hu mbaok tame khik ramik meda daong dak padang ilamo Việt Nam hadah krah, mbak carak ilamo  bangsa./.

Urang lang: Thu Thảo

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC