Tỉnh Đắc Lắc urak ini hu 41 inem krung ilamu sajarah ilamu, labik mekre hu angan saong 3 inem krung ilamu phi vật thể pakat negar. Dom janih ini hu daok veik tapa jalan patoa veik meng cambuai nan ye mbuan si lahik nao. Nan ye anak meta, tỉnh brei pataom tame khik ramik dom inem krung ilamu phi vật thể.

Yaok thun, tỉnh hu peih takik di abih sa tal pato ka inem krung ilamu phi vật thể, piah pamedeih tagok hatai takre saong padang kapul urang patui veik, piah khik ramik inem krung. Dom huyện, ban sit yaok thun peih takik di abih meng 1 tal 2 tal pato taong chiêng saong padang ngak veik takik di abih sa adat cambat, tanarakun. Ong Y Wem H’wing, Phaok akaok UBND huyện Cư Mgar, tỉnh Đắc Lắc brei thau: “Anak tal, kol dahlak daok brei jhul khang bruk pathau khan piah ka bhap bini mboh hadah mbaok meta haong ilamu di bangsa drei. Saong ngak ka bhap bini dom bangsa dalam huyện hu rilo janih ilamu”.

Ong Vũ Văn Hưng, Akaok UBND ban Buôn Ma Thuột tỉnh Đắc Lắc jeng khan lac:“Daong ka bhap bini hu mbang tui kein laba tapa khik ramik ilamu meng ngak du lịch piah pablei salih, ngak dịch vụ, pambuak haong bruk khik ramik dom puk palei, dom labik tapen ia, blaoh tal ilamu kong chiêng di bhap bini bangsa takik”.

Urak ini, dalam tỉnh Đắc Lắc hu yaok rabau nghệ nhân saong dom janih inem krung ilamu phi vật thể. Dalam nan, bruk khik ramik ilamu hu mbaok di bhap bini lac kadha ba tal jak jeng kayua bhap bini lac menuac ngak po di inem krung. Kayua yau nan ye, tỉnh Đắc Lắc jeng pambuak bruk ngak di dom nghệ nhân, taha palei, akaok puk, urang hu angan je saong urang jakar ilamu lac urang bangsa takik dalam bruk khik ramik, patagok dom inem krung ilamu phi vật thể.

Daok di tỉnh Kon Tum tukvak tapa hu padang veik, khik ramik dom bruk ngak meng kan, lac menyim khan bai, pak yot, ngak alak tapai, ngak haning, ngak dom alat ragam bangsa, ngak ghe độc mộc, ngak rup patau di 7 bangsa takik pak di labik; peih tal pato kong chiêng, tamia xoang ka yaok ratuh anek saih umo daok sit, ka uraniah, palagaih ka rilo nghệ nhân tame parang me-in di dom harei pataom diễn xướng bhap bini. Ong Phan Văn Hoàng, Phaok Yam ndok Sở Ilamu, Thể thao saong  Du lịch tỉnh Kon Tum brei thau:“Di Kon Tum 7 bangsa di labik, ilamu di dom bangsa ini jeng biak rilo janih, ngak ka tỉnh hu dom ilamu karei di bhum Bắc Tây Nguyên. Ini jeng lac sa dalam dom kadha piah dui pachreih tuai mai ravang me-in. Tuk mai tal Kon tum, tuai hu duah thau ka ilamu saong langik tasik pak ini”.

Gam haong prein khang gah sajarah saong langik tasik gheih mekre, bruk ilamu daok lac kadha praong piah ka dom puk palei di Kon Tum cakrok du lịch. Di dom palei du lịch bhap bini, rahra hu pachreih tame kapul pambuak bruk, hợp tác xã piah ngak gheih bruk du lịch, tui jalan parabha kein laba saong daong gauk cakrok. Tal urak ini, hu rilo sang urang bangsa takik yam tagok tabiak truh kan kathaot meng ngak du lịch bhap bini. Sa-ai A Mim, po labik ngak du lich Home Stay palei Kon Jơ Dri, xã Đắc Rơ Wa, ban Kon Tum khan lac:“Hu menek tabiak saong praong tagok di palei du lịch bhap bini, meng sit dahlak jeng caong khin ka ayut atah jaik thau tal ilamu gheih mekre di palei drei saong dom labik mekre daok tamo. Palei jeng daok hu rilo “nhà sàn” meng kan, tapen ia, sang rông. Nan lac labik rilo tuai mai ravang iek, thaot binguk”.

Piah khik ramik, patagok ilamu bangsa pambuak haong cakrok du lịch, UBND tỉnh hu pasang iek veik saong pok brei angan rilo labik du lịch bhap bini dalam tỉnh. Bruk pok brei angan dom labik du lịch pakat tỉnh daong peih tabiak jalan cakrok du lịch di labik. Saong parilo jang dom pandap du lịch, abih di nyu lac du lịch bhap bini pambuak haong ba drei tame ilamu puk palei, dui pachreih rilo tuai du lịch dalam taneh ia saong dunya. Ong Đào Văn Hậu, akaok UBND xã Đắc Rơ Wa, ban Kon Tum brei thau:“Piah ka mikva hu jalan dalam bruk ngak mbang dom pandap du lịch saong dom bruk lưu trú, mbang huak di rahra pak di labik piah cakrok kinh tế sang, kol dahlak jeng hu sangka padang sarak, jeng yau pato bruk ngak, ba brei bruk ngak, daong ka mikva hu mesraiy phun jien piah patagok bruk ngak mbang, duh ka patagok du lịch”.

Yaok sa bangsa hu thau tapa ilamu karei di drei. Kadha nan daok hu makna jang dalam tuk yau urak ini, tuk bruk taom gaok haong dom yaom glaong ilamu karei dak harei dak khang. Khik ramik ilamu meng kan oh lac   bruk ba tangin tame di dom pakat, dom gah, bo daok brei hu hatai mboh hadah mbaok meta saong hatai sahneng glaong di bhap bini. Tuk hu yau nan, bruk khik ramik ilamu di dom bangsa takik meng hu khang kajap./.