Phong vien Khoa Điềm, daok di Tay Nguyen hu kadha “Meng sarak patrun kathaot tal bruk ngak kaya meda di urang bangsa Xơ Đăng. Da-a mikva saong taong abih gauk tui pang
Meng sa baoh sang rahra kan kandah, hadei 6 thun tari taring ngak bruk, rilo meng lac pala hu phun sam Ngọc Linh, baoh sang sa-ai Pu Tá, xa Măng Ri urak ini hu mbang ngui. Sa-ai Tụ brei thau, meng hu jalan patagok phun jru di Tinh uy Kon Tum klak, blaoh hu gilang pariak daong phun jien ngak mbang baoh sang sa-ai meng pala hu sa janih phun jru hu yaom ini. Urak ini bein sam Ngọc Linh hu labaih 800 phun, kuhria sa janih hala saong asar paik hu ye hu labaih ka raidiuk di baoh sang:
“Sang drei dahlau daih rambah lo, lisei daok oh hu si huak. Meng tuk tinh hu sarak daong rahra patagok phun jru, drei hu mesriay jien pala sam Ngọc Linh. Dom phun sam pala 4 tal 5 thun urak ini jeng brei asar. Banah drei patui veik brei pajaih pala veik, banah ye jeng pablei piah hu jien pandar dalam baoh sang. Pala hu phun sam Ngọc Linh oh karei hagait di drei blaoh mikva dalam palei jeng abih eik lapa, abih kathaot paje”.
Meng di thun 2020 – 2025, Sarak Nyaom roya urang lambaok vakil Ndang bo tinh Kon Tum mbang ka XVI ba tabiak jalan patrun kathaot di tinh yaok thun meng 3 - 4%. Mada daok hu rilo kan kandah, min biak nao bruk patrun kathaot di dom xa bhum atah bayah gilac tagok dua mbang dut haong sarak ba tabiak. Dom sarak nao pagam haong dom danak dak patagok, pagam haong bruk daong lagaih, njauk bruk di karja dom pakat, hu ngak siam lagaih. Sa-ai A Linh, daok đi palei Đăk Ka, xa Tu Mơ Rông brei thau, sa-ai hu daong pajaih, phun jien saong ilamo ky thuat, nan oh lac patruh kathaot bo daok kham merat ngak kaya meda:
“Dom thun tapa baoh sang drei pala kophi, pala bời lời blaoh drei jeng hu mbaok tame pasang iek pacang khik glai piah hu jien mek tame meng nan blaoh uak drei tagok patruh kathaot saong raong hu anek bik mbang bac tal labik tal adhua. Hu bruk sangka di Ndang, Karja drei brei patui rivang sua tangi sangka phun kophi njauk ilamo ky thuat piah hu baoh rilo, siam glaong pablei hu yaom. Blaoh drei jeng chreih chrai pacang khik glai, jalan ngak brei pala phun jru di ala glai piah oh lac sa janih truh kathaot blaoh jeng caong ngak kaya meda”.
Meng dom sarak, jalan ngak njauk, 5 thun tapa, rilo ndap nda di mikva urang bangsa Xơ Đăng bhum glaong gah Pei Quang Ngai, yau ye baoh amraik kalu glai, sam talei, ngũ vị tử… hu ba tame dom darak pasar praong. Dom harei pablei ndap nda online meng dom bein sam Ngọc Linh di bhum ceik glai atah bhian rah tabiak. Rilo bhum palei atah bayah di bhum ceik glai, labik dhaong dalam yau ye Vi Rơ Ngheo, Tu Thó, Kon Vơng Kia… jeng kaya meda tagok kayua patagok bruk jirah rivang bhap bini. Ong Võ Trung Mạnh, Bi thu Ndang uy xa Tu Mơ Rông, tinh Quang Ngai, brei thau, bhum ceik glaong atah ini jeng duah mboh kein lagaih karei saong jalan patagok njauk lagaih:
“Ndang uy xa bahrau brei mboh kein lagaih karei ka drei. Pak xa bahrau dalam asal kadha brei mboh bruk njauk ngak lac patagok, pacang khik, pasang iek glai, pala phun jru, raong glang ala phun glai pagam haong jirah rivang. Xa gah Pei patagok phun mbang baoh, raong glang daok dom xa gah Pur ye pasang iek pacang khik glai, pala phun jru, raong glang di ala phun glai pagam haong jirah rivang lac bruk pamaong tal. Dom xa jeng hu padang bruk kuhria ka yaok xa”.
Meng harei 1/7 bahrau blaoh hu 102 xa, phuong, ban sit di tinh Kon Tum klak ngak bruk pagam daok 40 xa, phuong saong pagam tame sa baoh tinh Quang Ngai bahrau. Dom xa bahrau gah Pei labik ceik glai praong di tinh Quang Ngai hu padang jak jeng Nyaom roya xa mbang ka sa saong brei mboh cambaih laih dom bruk hu makna dalam tukvak meng thun 2025 – 2030 puah ngak jeng bruk salih samar dalam bruk patagok bahrau./
Viết bình luận