Urak ini, mblang taneh di 18 mblang labik ngak kong, labik patabiak ndapda (KCN-KCX) di Ban raya HCM, bak katian, dalam tuk nan dom labik caga brei ka taneh ngak kong bahrau oh hu ngak salah blaoh, urang ngak mbang caong hu taneh praong piah buh jien tame peih praong bruk ngak mbang yau ye oh hu.

Ong Nguyễn Dương Hiệu, Akaok Taong abih Kong ty Lidovit, Phaok Akaok Pahasa Kapul kapul Cơ khí Việt Nam brei thau lac, urang ngak mbang gam haong Pahasa Kapul Thaco caong hu mblang taneh praong labaih 300ha di Ban raya HCM piah padang ngak sa Pasak rami ramik ngak radaih ô tô. Min tapi, Ban raya HCM oh daok taneh praong yau nan ye urang ngak mbang njauk mbai salih nao tal Bình Dương. Taneh oh daok laneng, yaom pah taneh glaong chait ieu lac bruk cuang kandah dalam bruk patagok ngak kong di Ban raya HCM. Kayua yau nan ye, rilo urang ngak mbang daok pamaong tal bruk padang ngak chuỗi pambuak dom bhum bhum haong gauk. Ong Nguyễn Dương Hiệu brei thau lac: “Kol drei daok dalam phun dhan ngak tabiak ndap nda, meda oh njauk lac di Ban raya HCM bo ieu lac di dom bhum taneh jaik taphia. Bruk pambuak gauk dalam gah tui bruk pambuak dom bhum bhum jeng njauk ngak tantu cambaih laih dalam tukvak anak tal. Kol drei njauk hu jalan piah padang ngak hu bruk pambuak gauk di dom pandap panda yau habar njauk lagaih piah gam tui bhum palei, gam tui bhum taneh, gam tui jalan tapak, jalan mangaok mala”.

Yaom jien pah taneh brei ka labik ngak kong di Ban raya HCM meng 200-250 USD/m2 di dalam sa thun, glaong jang biak rilo dut saong yaom jien pah taneh di dom tinh, ban jaik taphia. Tui rilo urang ngak mbang, yaom pah glaong ye doanh nghiep tapa prein di bruk ngak kong pak Ban raya HCM.

Tui Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Phaok Akaok Insitut roh duah patagok Ban raya HCM, piah taoh talaih dom cuang kandah di bruk pah taneh di labik ngak kong, di Ban raya HCM njauk caga dahlau urang ngak, taneh riya hạ tầng pamaong tal bruk dui pachreih gah ngak kong gah ngak kong pakat glaong, gah ngak kong talei ba bán dẫn… salih tui jalan buh jien tame bo rilo kapul praong di dunya daok duah mai tal Việt Nam. Kayua dom gah ini ngak tabiak dom yaom kaom laba biak glaong, yau nan meda hu ganap phun jien pah mbaok taneh ngak mbang. Di dalam bruk kuhria patagok, Ban raya HCM njauk pamaong tal bruk padang ngak pasak pablei salih pilih janih nao mai ngak kong di dalam bhum taneh, yau ye: brei manuac urang ngak hu ilamo glaong, logistics jeng ye karei karei...: “Dom tinh, ban jaik taphia drei hu kadung taneh ngak kong daok rilo. Nan lac bruk labaih taneh praong di Ban raya HCM pabak dịch vụ, tuk dom tinh, ban jaik taphia pachreih hu dom danak dak ngak kong. Ban raya HCM lac kapul peih ngak dom bruk ngak jit vu, anek manuac pabak ka bruk kuhria salih dịch vụ ngak kong kayua pabah lamnge tasik, gilang paraik, dom jalan kapar haok,… jeng daok pak di ini”.

Tukvak masa tapa, Pakat nagar hu rilo Sarak brei ka bruk patagok bhum ekonomi Đông Nam bộ. Min tapi bruk pambuak ini dalam bruk patagok bruk ngak kong di dalam bhum ka oh mboh cambaih laih.

Ong Trần Việt Hà, Phaok Akaok Mbang Iaik glang dom labik ngak tabiak ndap nda , labik ngak kong di Ban raya HCM (Hepza) brei thau lac, njauk hu sa jalan adat ginup prein piah jhul khang bruk pambuak ini dalam gah ngak kong, abih di nyu nan lac dalam dom gah karei: “Khol drei njauk ramik brei lagaih nyu ieu lac janih siam di abih brei ka bruk pataom prein khang di yaok bhum labik saong taong abih gah di tuk pambuak haong gauk. Nyu jang ieu lac brei ka bruk pambuak ngak ekonomi, pambuak dom phun dhan dom gah, pajeng ba, logistics, urang ngak, dom janih ngak mbang blei salih pilih ruah nao mai daong ba patagok v.v…”

Pambuak bhum bhum haong gauk piah patagok dom janih yaom kaom praong glaong, kein lagaih di yaok bhum palei, padang khang dom phun dhan ngak tabiak ndap nda, paglaong siam lagaih bruk ngak kong ieu lac bruk bo Ban raya HCM saong dom tinh, ban gah maraong njauk jhul pakhang bruk pambuak haong gauk siam lagaih jang. Patui di nan, Ban raya HCM njauk caga dahlau urang ngak siam piah taduan raok phun jien buh tame bahrau, raok dom urang buh jien tame di gah ngak kong pakat glaong lagaih haong bruk kuhria patagok gah ngak kong jaman ini./.