Kinh tế kapul nyaom di  tỉnh Ninh Thuận bo praong abih lac hợp tác xã daok tagok khang

Dalam danak dak bruk ngak pakat negar padang ngak palei pala bahrau, Ninh Thuận thau lac, bruk ngak di HTX hu brei mboh cambaih laih, abih di nyu nan lac dom HTX ngak nong tapa bruk rami ramik veik gah ngak nong, salih phun pala, athur raong tui jalan pambuak gauk piah yam tal cak rok patagok tani tanat saong khang kajap. Dom HTX hu rik tame bruk patrun kan kathaot khang kajap, tapa nan daong ka dom urang dalam HTX patruh ieh, patrun kathaot siam lagaih, abih di nyu nan lac dom labik hu rilo bhap bini bangsa takik diukrai.

Huyện Ninh Phước tal urak ini hu 19 HTX ngak nong salih bruk ngak tui Hukum HTX bahrau. Dom HTX jeng hu pakhang veik bruk ngak, cak rok patagok rilo jalan ngak saong peih praong bruk ngak, rik daong oh sit dalam bruk paglaong jien mek tame ka urang nong saong rami ramik veik gah ngak nong di huyện. Ong Châu Tấn Đạt, Phó jabat Kế hoạch Tài Chính huyện Ninh Phước taong yaom: Ninh Phước lac huyện camriep abih di tỉnh mek hu chuan palei pala bahrau, dalam nan hu bruk rik prein tame di dom HTX, paglaong jien mek tame ka dom urang dalam HTX, rahra dalam labik. Tapa nan, rik tame ngak salah asal kadha ka 13 dalam dom asal kadha padang ngak palei pala bahrau. 

Dalam huyện Ninh Hải hu 15 hợp tác xã saong 53 kapul pambuak gauk daok ngak bruk hu daong biak rilo ka kinh tế baoh sang dalam bruk ngak mbang pablei salih pandap panda, jhul patagok bruk salih phun pala, athur raong, cak rok palei pala bahrau. Dalam nan, Hợp tác xã Ngak mbang saong pablei salih kaya nong An Xuân, xã Xuân Hải, lac HTX ngak pajaih padai, măng tây hijao,  nho, medar, raong glang, pablei salih pabe, pabo, manuk, ada... HTX dui pachreih hu 20 urang, dalam nan hu rilo urang lac bangsa Cam, jien mek tame kuhria rah tapa yaok sang hu labaih 10 triệu đồng sa bilan.

Ong Thái Bá Trung, Yam ndok HTX ngak mbang saong pablei salih kaya nong An Xuân, xã Xuân Hải, huyen Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận khan lac, “urak ini, yaom saong pajaih phun măng tây jien buh tame glaong. Kanja daong 40%, rilo meng lac urang nong, mikva hu taneh min pala măng tây buh jien tame bier abih lac 40 triệu sa sào. Nan ye gaok kan kandah, hu bruk daong di Kanja, daong ka mikva phun pajaih, manieng pandap panda piah ngak ye ba mai kein laba biak siam. Dut saong dom janih phun karei ye oh hu phun halei tapa phun măng tây. Meng phun măng tây ye hu jien mek tame yaok harei”.

Dalam thun 2021, kinh tế HTX di Ninh Sơn khik hu tani tanat bruk ngak ka dom urang dalam HTX, urang ngak, ngan haong yaom jien mek tame abih tih di 1 HTX lac labaih 400 triệu đồng sa bilan saong jien laba tui kuhria labaih 50 triệu đồng. Jien mek tame kuhria rah tapa di dom urang dalam HTX hu meng 3-5 triệu đồng sa urang sa bilan.

Tukvak tapa, yaom lac gaok rilo kan kandah kayua jit ruak COVID-19, min dom HTX di Ninh Sơn hu caga dahlau nan ye yam tapa hu dom kan kandah, khik tani tanat bruk ngak mbang, pablei salih. Rilo HTX khang hatai buh jien tame peih praong bruk pala drak, sami samar dalam bruk roh duah darak pasa pablei pandap panda, tapa nan hu ba bruk ngak gam gam, paglaong jien mek tame ka dom urang dalam HTX saong urang ngak, rik tame bruk peih ngak siam Danak dak bruk ngak negar padang ngak palei pala bahrau.

Ong Đỗ Tiến Cao, Yam ndok HTX Ngak nong saong pablei salih Tân Lập (xã Lương Sơn, Ninh Sơn), brei thau lac: Dom thun dahlau, tuk HTX bahrau hu padang tabiak, hu rilo sang bhap bini oh khin tame, min hadei di sa tukvak katut tame ngak, bhap bini maong mboh makna praong di HTX nan ye khang hatai hu mbaok tame. Urak ini, HTX pambuak bruk haong Tập đoàn Ngak nong Lộc Trời (An Giang) peih bruk ngak padai pajaih. Doanh nghiệp blei veik abih padai ngak hu, buh jien tame pajaih, khak drak, daong ilamo pala drak. 

Meda ndem lac, dom HTX hu rik tame biak rilo dalam bruk salih bruk ngak, peih bruk ngak mbang, paglaong raidiuk ka urang nong, palagaih ka bhap bini bangsa takik di tỉnh Ninh Thuận yam tal bruk padang ngak xa palei pala bahrau kiểu mẫu. HTX hu daong ka mikva urang dalam HTX dak harei dak salih jalan sahaneng, jalan ngak, daong ka dom urang nan jumpataom gauk, daong gauk dalam bruk ngak mbang, pandar hu siam dom ilamo kỹ thuật dalam tuk pala drak saong ngak kaya mada angaok dom bhum taneh kurang hajan, labaih pandiak./.

Urang lang: Thu Thao – 31/01